Макар Краўцоў

	Макар Краўцоў
	Макар Мацьвеевіч Касьцевіч
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні	Макар Мацьвеевіч Касьцевіч
Псэўданімы	Макар Краўцоў, Язэп Сьвятазар
Нарадзіўся	18 жніўня 1891; Баброўня, Гарадзенскі павет, Гарадзенская губэрня, Расейская імпэрыя
Памёр	каля 1939; СССР
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці	публіцыст, перакладнік, паэт і журналіст
Мова	беларуская мова
Значныя творы	«Мы выйдзем шчыльнымі радамі»
	Макар Краўцоў у Вікісховішчы

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Касьцевіч.

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Краўцоў.

Мака́р Краўцо́ў (сапр. Макар Мацьвеевіч Касьцевіч; 18 жніўня 1891 — пасьля 1939) — беларускі пісьменьнік, паэт, перакладчык, публіцыст, грамадзка-палітычны дзяяч.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзіўся ў вёсцы Баброўня Гарадзенскага павету ў заможнай сялянскай сям’і. Скончыў царкоўна-прыходзкую школу ў вёсцы Галавачы (Гарадзенскі павет), Сьвіслацкую настаўніцкую сэмінарыю (1910). Працаваў у школе.

З 1915 году — у войску, пасьля вайсковай вучэльні — на Паўночна-Заходнім фронце.

Беларуская Народная Рэспубліка[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Дэлегат І Усебеларускага кангрэсу (сьнежань 1917 году). Настаўнічаў у Менску (1917—1918). Выкладаў на курсах беларусазнаўства пры Менскай гарадзкой думе (1918).

У 1918 годзе ўступіў у Беларускую партыю сацыялістаў-рэвалюцыянэраў. Удзельнічаў у працы Рады БНР у Менску і Горадні (1918—1919). Удзельнік Слуцкага паўстаньня, займаўся ў ходзе яго справамі друку, быў загадчыкам паўстанцкае друкарні ў Клецку.

У міжваеннай Польшчы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Пазьней працаваў у Радашкавіцкай беларускай гімназіі (1922—1923).

Жыў у Вільні. Рэдагаваў часапіс «Саха» (1923).

З 1927 году актыўна ўдзельнічаў у працы Беларускага навуковага таварыства. Друкаваўся (з 1916 году) у пэрыёдыках «Гоман», «Звон», «Беларускае жыцьцё», «Беларускія ведамасьці», «Беларусь», «Наша думка», «Маланка», «Грамадзкі Голас», «Беларускае слова» «Сялянская ніва», «Беларуская культура», «Беларускі дзень». Карыстаўся таксама псэўданімам «Язэп Сьвятазар». Арганізоўваў у родных мясьцінах беларускія канцэрты, спэктаклі.

Арыштоўваўся ўладамі Польшчы за пракамуністычную агітацыю.

У 1930-х гадах адыйшоў ад літаратурнай творчасьці. Быў беспрацоўным.

Сябра Галоўнай управы Таварыства беларускай школы ў 1936—1937 гадах.

У Савецкай Беларусі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У кастрычніку 1939 году працаваў у рэдакцыі газэты «Віленская праўда». Неўзабаве арыштаваны бальшавікамі, загінуў у зьняволеньні.

Творчасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Аўтар словаў гімну БНР «Мы выйдзем шчыльнымі радамі».
М. К. Беларускі хор. / Францішак Аляхновіч // Беларускае жыцьцё : часопіс. — Менск: 9 лютага 1920. — № 3(25). — С. 4—5.
Краўцоў Макар. Разгон (Успамін). / Францішак Аляхновіч // Беларускае жыцьцё : часопіс. — Менск: 11 сакавіка 1920. — № 7(29). — С. 6—7.
Краўцоў — аўтар выданай у Вільні працы пра гісторыю БНР «Рада Беларускай Народнай Рэспублікі» (1921).
Świetazar. «Maja Lira» K. Swajaka. / T. Wojciechowič // Biełaruskaja Krynica . Tydniowaja sialianskaja hazeta : газэта. — Wilno: «Pogon», 5 studnia 1926. — № 1. — С. 4, 5.
Я. Сьветазар. Новы Багдановіч. (Літэратурны нарыс) / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 17 студзеня 1926. — № 2. — С. 2, 3.
Сьветазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). І «Жалейка». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 28 лютага 1926. — № 8. — С. 2, 3, 4.
Сьветазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). ІІ «Гусьляр». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 21 сакавіка 1926. — № 10. — С. 2.
Сьветазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). ІІІ «Шляхам жыцьця». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 7 траўня 1926. — № 15. — С. 2, 3.
Я. Сьветазар. Мімалётнае. / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 31 ліпеня 1926. — № 23. — С. 1.
Я. Сьвятазар. Туга. / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 30 верасьня 1926. — № 31. — С. 1.
Сьвятазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). 1. Творства лірыка эпіцкае. IV «Спадчына». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 7 кастрычніка 1926. — № 32. — С. 2, 3.
Сьвятазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). 1. Творства лірыка эпіцкае. IV «Спадчына». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 14 кастрычніка 1926. — № 33. — С. 2, 3.
Я. Сьвятазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). 1. Творства лірыка эпіцкае. IV «Спадчына». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 4 лістапада 1926. — № 36. — С. 2.
Я. Сьвятазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). 1. Творства лірыка эпіцкае. IV «Спадчына». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 24 лістапада 1926. — № 39. — С. 2, 3.
Я. Сьвятазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства). 1. Творства лірыка эпіцкае. IV «Спадчына». / Ст. Вольскі // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 27 лістапада 1926. — № 40. — С. 2.
Я. Сьвятазар. Поэтыцкае творства Янкі Купалы. (Дзеля 20-х угодкаў ягонага літэратурнага творства 1905—1925). 1. Творства лірыка эпіцкае. IV «Спадчына». / Л. Міцька // Сялянская ніва : газэта. — Вільня: Орган Беларускага Сялянскага Саюзу, 15 сьнежня 1926. — № 45. — С. 2, 3.

Пераклады на беларускую мову:

«Алеся» Аляксандра Купрына
«Мцыры» Міхаіла Лермантава (1924)
«Расказы аб вялікіх падзеях розных часоў і народаў» Мікалая Рубакіна (1924)
«Дэман» Міхаіла Лермантава (1926)
«Бартэк-пераможнік» Генрыка Сянкевіча (1926)
Максім Горкі. «Чалавек. » / Францішак Умястоўскі // Беларуская культура: месячная лiтэратурна-грамадзская часопiсь : часопіс. — Вільня: 1927. — № 2—3. — С. 88—92.
«Сьляпы музыка» Уладзімера Караленкі (1928)
«Прынц і жабрак» Марка Твэна (1928)
«Для дзяцей» Лява Талстога (1928)
«Тарас Бульба» Мікалая Гогаля (1929)

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Аляксандар Гесь. «Краўцоў, Макар» // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. Т. 4: Кадэты — Ляшчэня / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (галоўны рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Менск: БелЭн, 1997. — 432 с.: іл. ISBN 985-11-0041-2. — С. 254.
Аляксандар Гесь. «Краўцоў, Макар» // Беларуская энцыклапедыя: У 18 т. Т. 8: Канто — Кулі / Рэдкал.: Г.П. Пашкоў і інш. — Менск: БелЭн, 1999. — 576 с.: іл. ISBN 985-11-0144-3 — С. 468.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Макар Краўцоў — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

«Мцыры» і «Дэман» у перакладзе Макара Краўцова