Дамінік Сямашка
| Дамінік Сямашка лац. Daminik Siamaška | |
 Сямашка ў 1932 годзе | |
| Міністар беларускіх справаў Летувы | |
|---|---|
| 1920 — 1922 | |
| Прэзыдэнт | Антанас Сьмятона, Аляксандрас Стульгінскіс |
| Прэм’ер-міністар | Казыс Грынюс, Эрнэстас Галванаўскас |
| Асабістыя зьвесткі | |
| Нарадзіўся | 16 жніўня 1878 Вільня, Расейская імпэрыя |
| Памёр | 27 лістапада 1932 (54 гады) Коўна, Летува |
| Партыя | |
| Узнагароды |  |
Дамінік Сямашка (16 жніўня 1878, Вільня, Расейская імпэрыя — 27 лістапада 1932, Коўна, Летува) — беларускі й летувіскі грамадзка-палітычны дзяяч.
Дзейнасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1898—1901 гадах сябар замежнага зьвязу польскіх сацыялістаў у Парыжы, Львове й Цюрыху. У Парыжы быў сябрам студэнцкае арганізацыі «Сувязь». Пазьней выступаў за аднаўленьне Вялікага Княства Літоўскага ў межах на 1772 год са значнай аўтаноміяй для беларусаў. Быў зьвязаны зь віленскімі масонскімі ложамі «Літва» (ад 1911) і «Беларусь» (ад 1914). У сьнежні 1915 году ўвайшоў у склад Часовае Рады Канфэдэрацыі Вялікага Княства Літоўскага, у якой разам зь беларусамі дзейнічалі жыды й летувісы. Канфэдэрацыя выдала Ўнівэрсал, які абвяшчаў аднаўленьне гістарычнае Літвы. Быў аўтарам праекту стварэньня народнага ўнівэрсытэту імя Адама Міцкевіча.
Уваходзіў у Віленскую беларускую раду. 25 сакавіка 1918 году ў Менску ўдзельнічаў у пасяджэньні Рады Беларускае Народнае Рэспублікі, якая абвесьціла незалежнасьць БНР. У красавіку 1918 году прадстаўляў Віленскую беларускую раду ў перамовах зь Летувіскай Тарыбай, у выніку якіх беларусы дамагліся наяўнасьці 1/4 беларускіх месцаў у летувіскіх палітычных органах, Беласток і Бельск-Падляскі адышлі да Летувы, а беларускія землі атрымлівалі аўтаномію ў Летувіскай дзяржаве.
27 лістапада 1918 году разам зь іншымі пяцьцю беларускімі дзеячамі ўвайшоў у склад Тарыбы (у красавіку 1919 іх ужо было 9). Прадстаўляў Летуву на Парыскай мірнай канфэрэнцыі ў лютым 1919, выступаў за далучэньне да Летувы Віленшчыны й Гарадзеншчыны. У 1920 — лютым 1922 — міністар беларускіх справаў Летувы. Як «прадстаўнік беларускага насельніцтва Віленскай і Гарадзенскай губэрняў» браў удзел у перамовах Летувы з РСФСР у чэрвені — ліпені 1920, падчас якіх выступаў за Вялікую Летуву й дамагаўся ад Расеі перадачы ёй этнічна беларускіх земляў.
Пасьля сканчэньня палітычнае кар’еры працаваў у Летуве пажарнікам.
| Папярэднік Язэп Варонка |
Міністар беларускіх справаў Летувы 1920—1922 |
Наступнік Эрнэстас Галванаўскас |
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Уладзімер Міхнюк // Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 2001. — Т. 6. Кн. 1: Пузыны — Усая. — 591 с. — ISBN 985-11-0214-8