Бэйнар
Бэйнар лац. Bejnar | |
Beinher | |
Паходжаньне | |
---|---|
Мова(-ы) | германскія |
Утворанае ад | Beyn + Heri |
Іншыя формы | |
Варыянт(ы) | Бэйнэр, Бейнар, Байнар, Байнэр, Бойнар |
Зьвязаныя артыкулы | |
якія пачынаюцца з «Бэйнар» |
Бэйнар (Бейнар, Бэйнэр, Байнар, Байнэр), Бойнар — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Байнар або Бейнер (Bainarius[1], Beinher) — імя германскага паходжаньня[2]. Іменная аснова бейн- (байн-) (імя ліцьвінаў Бэйнарт; германскае імя Beynart) паходзіць ад гоцкага bain 'нага, галёнка'[2], а аснова -гер- (-ер-) (імёны ліцьвінаў Герман, Гунтэр, Кіндэр; германскія імёны Herman, Gunter, Kinder) — ад гоцкага harjis[3], германскага heri 'войска, загон' або гоцкага hairus[4], германскага heru 'меч'[5].
Паводле менскага дасьледніка Алёхны Дайліды, які разьвівае усходнегерманскую этымалёгію імёнаў літоўскіх князёў і баяраў, імя Бойнар складаецца з асноваў бой- (буй-, бэй-) (імёны ліцьвінаў Бэер, Бумонт; германскія імёны Beieri, Bumund), якая зьнітоўваецца з швэдзкім boja 'ланцуг, кайданы', і -нар- (-нор-) (імёны ліцьвінаў Нарэла, Нарвід, Нарымунт; германскія імёны Narelo, Norvid, Normund), якая паходзіць ад гоцкага nasjan 'захоўваць, ратаваць'[6], стараверхненямецкага -neri 'уратаваньне, утрыманьне'[7]. Такім парадкам, імя Бойнар азначае «ланцуг захаваньня»[8].
У Польшчы ў 1750 годзе адзначалася прозьвішча Bejner[9].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: cum Nicolao Boynar[10], Nicolaus Beynar[11], Nicolaum Boynar[12] (2 кастрычніка 1413 году); Беинару Дровствиловичу 2 чоловека (9 лістапада 1449 году)[13]; бояре слонимские на имя Соколовский а Беинар Ганусовичъ (1 красавіка 1503 году)[14]; hominum illiberum Sothkum Byeynarowicz (8 красавіка 1509 году)[15]; в Дорсунишском повете шестьдесят чоловеков… а Петрыка Беинаровича (26 студзеня 1516 году)[16]; людеи… Бутеика а Беинара Яновичов (8 сьнежня 1522 году)[17]; Мацко Беинаровичъ[18], Беинаръ Доневичъ… Сирътовть Беинаровичъ… Балътромеи Беинаровичъ[19], Адам Беинарович… Щасныи Беинаревич[20] (1528 год); бояром новгородъским: Протасовичомъ а Бейнаровичом (29 студзеня 1530 году)[21]; пана Адама Ганусовича Бейнаровича (31 чэрвеня 1534 году)[22]; тивуну поюрскому и коршовскому пану Адаму Ганусовичу Бейнаровича (28 ліпеня 1534 году)[23]; Воитеха а Балътромея Беинаровичовъ, бояр господарскихъ (27 траўня 1543 году)[24]; Балтромей Войтеховичъ Бейнаровичъ[25], Миколай Бейнаровичъ[26], Станиславъ Бейнаровичъ[27] (1567 год); Franciscus Udalricus Beyner (9 траўня 1682 году)[28]; Gedeon Beyner… Samogita (1736 год)[29]; Zydyczyn… Rmus Р. Gedeon Beyner, Abbas (1754 год)[30]; Parafia Brasławska… Bejnarowszczyzna (1784 год)[31]; Franciszek Boynarowicz (1825 год)[32]; R. P. Ambrosius Beynarowicz (18 верасьня 1826 году)[33]; Emilia Bajner (1892 год)[34].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Бойнар († па 1413) — літоўскі баярын, які на Гарадзельскай уніі атрымаў герб Навіна
- Бейнар Драўсьцьвілавіч — літоўскі баярын, які ўпамінаецца ў 1449 годзе
- Бейнар Ганусавіч — слонімскі баярын, які ўпамінаецца ў 1503 годзе
- Мацка Бейнаравіч — баярын Ковенскага павету, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1528 году
- Бейнар Доневіч, Сіртаўт і Балтрамей Бейнаравічы — упіцкія баяры, якія ўпамінаюцца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
- Адам і Шчасны Бейнаравічы — наваградзкія баяры, якія ўпамінаюцца ў попісе войска ВКЛ 1528 году
- Восіп Юр’евіч Бейнар — бухгальтар мескай управы Вількаміру на 1897 год[35]
- Казімера Байнаровіч (Bajnarowicz) — уладальніца гаспадаркі ў Арцімовічах каля Опсы на 1932 год[36]
Бейнаровічы — парафіяне касьцёла ў Асьвеі на 1861 год[37].
Бэйнары (Bejnar) гербу Вежы і Бэйнаровічы (Bejnarowicz) гербаў Габданк, Навіна, Прыяцель і Сьлепаўрон — літоўскія шляхецкія роды[38].
Бэйнэры (Bejner, Beyner) гербаў Кастровец, Навіна і Сухекомнаты — шляхецкія роды Рэчы Паспалітай[39].
Байнаровіч — прозьвішча, гістарычна зафіксаванае на тэрыторыі цяперашняй Летувы[40].
У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналіся маёнтак Бойнарава або Бурбішкі і сяло Бойнары або Паюле ва Ўпіцкім павеце[41].
На гістарычнай Браслаўшчыне існуе вёска Бэйнары.
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Bruckner W. Die Sprache der Langobarden. — Strassburg, 1895. S. 231.
- ^ а б Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 232.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 143.
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 124.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 17.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 187.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 20.
- ^ Antroponimia Polski od XVI do końca XVIII wieku. T. 1: A—G. — Kraków, 2007. S. 226.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 54.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 57.
- ^ Akta unji Polski z Litwą, 1385—1791. — Kraków, 1932. S. 70.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 66.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 6 (1494—1506). — Vilnius, 2007. P. 100.
- ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 216.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 179.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 12 (1522—1529). — Vilnius, 2001. P. 177.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 81.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 102.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 158.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 224 (4) (1522—1530). — Vilnius, 1997. P. 357.
- ^ Памятники истории Восточной Европы: Источники XV—XVII вв. Т. 6. Радзивилловские акты из собрания Российской национальной библиотеки: Первая половина XVI в. — Москва — Варшава, 2002. С. 83.
- ^ Памятники истории Восточной Европы: Источники XV—XVII вв. Т. 6. Радзивилловские акты из собрания Российской национальной библиотеки: Первая половина XVI в. — Москва — Варшава, 2002. С. 94.
- ^ Jablonskis K. Nauji Vytauto laikotarpio aktai // Praeitis. T. 2. — Kaunas, 1933. P. 398.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 732.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 812.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 1301.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 12. — Вильна, 1883. С. 487.
- ^ Die Matrikel des päpstlichen Seminars zu Braunsberg 1578—1798. — Braunsberg, 1925. S. 143.
- ^ Ваврик М., о. Нарис розвитку і стану Василіянського чина XVII—XX ст. — Рим, 1979. С. 100.
- ^ Jodczyk K. Opisy parafii diecezji wileńskiej z 1784 roku. T. 1: Dekanat Brasław. — Białystok, 2009. S. 35—36.
- ^ Mielegiany, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Memoriale Fratrum Minorum Conventualium Vilnensium (1702—1832). — Vilnae, 2020. P. 302.
- ^ Giedrojcie, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
- ^ Памятная книжка Ковенской губернии на 1898 год. — Ковна, 1897. С. 186.
- ^ Ryszard Sys, Właściciele gospodarstw rolnych w woj. wileńskim w latach 1928—1939, publikacje «Pisarza hipotecznego zawarte w Dzienniku Województwa Wileńskiego za lata 1928—1939»
- ^ Яўген Анішчанка, Освея костел Дриссенского уезда, список прихожан в 1861 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 24 студзеня 2016 г.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 4. — Warszawa, 1936. S. 156.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 4. — Warszawa, 1936. S. 157, 171.
- ^ Lietuvių pavardžių žodynas. T. 1. — Vilnius, 1985. P. 158.
- ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 31.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)