Падляскае ваяводзтва (1513—1795)

Адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка
Падляскае ваяводзтва
Герб
Агульныя зьвесткі
Краіна	Вялікае Княства Літоўскае Каралеўства Польскае
Адміністрацыйны цэнтар	Дарагічын
Ваяводы	Ваяводы падляскія
Кашталяны	Кашталяны падляскія
Час існаваньня	1513—1795
Месцазнаходжаньне Падляскага ваяводзтва

Падляскае ваяводзтва — адміністрацыйна-тэрытарыяльная адзінка на захадзе Вялікага Княства Літоўскага (з 1569 року ў складзе Каралеўства Польскага). Сталіца — места Дарагічын.

Сымболіка

Сьпярша гербам ваяводзтва была Пагоня, па ўлучэньні ў склад Каралеўства Польскага — аб’яднаныя польскі і літоўскі гербы: арол без кароны ў чырвоным полі і Пагоня.

Гісторыя

Утварылася 29 жніўня 1513 як Падляска-Берасьцейскае ваяводзтва шляхам вылучэньня з Троцкага. Колішні ваявода віцебскі Іван Сапега атрымаў прывілей ад вялікага князя Жыгімонта Старога «на ваяводзтва падляскае, берасьцейскае і інш.», таксама ён называўся ваяводам наднарвенскім.

Ахоплівала Падляшша (Дарагічынскі, Мельніцкі і Бельскі паветы) і Берасьцейскую зямлю (Берасьцейскі, Камянецкі і Кобрынскі паветы).

Паводле адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформы (1565—1566) на аснове Берасьцейскай зямлі і тэрыторыі колішняга Тураўска-Пінскага княства ўтварылася Берасьцейскае ваяводзтва (імаверна, яшчэ раней гэтая тэрыторыя вярнулася ў склад Троцкага ваяводзтва).

У 1569, згодна з умовамі Люблінскай уніі, апынулася пад уладай Каралеўства Польскага.

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795) спыніла сваё існаваньне.

Адміністрацыйна-тэрытарыяльны падзел

Па адміністрацыйнай рэформе (1565—1566) падзялялася на тры паветы: Дарагічынскі, Мельніцкі і Бельскі.

Ваяводзкі соймік праводзіўся ў Дарагічыне, тамака ж склікалася паспалітае рушаньне. Павятовыя соймікі праходзілі ў Дарагічыне, Мельніку і Бельску.

Мясцовая шляхта абірала шасьцёх паслоў на Вальны сойм Рэчы Паспалітай Абодвух Народаў, а таксама шасьцёх дэпутатаў на Галоўны Трыбунал.

Ураднікі

Асноўныя артыкулы: ваяводы падляскія і кашталяны падляскія

У Сэнаце Рэчы Паспалітай Падляскае ваяводзтва мела двух прадстаўнікоў — ваяводу і кашталяна.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — Менск: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — 788 с.: іл. ISBN 985-11-0378-0.