Чэлсі Лёндан

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Чэлсі
Поўная назва па-ангельску: Chelsea Football Club
Заснаваны 10 сакавіка 1905
Горад Лёндан, Ангельшчына
Стадыён Стэмфард Брыдж
Умяшчальнасьць: 41 841[1]
Прэзыдэнт Тод Болі[d]
Кіраўнік Тод Болі[d]
Галоўны трэнэр
Чэмпіянат Прэм’ер-Ліга
 · 2022—2023 12 месца
Хатнія колеры
Выязныя колеры
Трэція колеры
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
chelseafc.com/en (анг.)

«Чэ́лсі» (па-ангельску: Chelsea F.C.) — ангельскі футбольны клюб з гораду Лёндану. Названы на імя лёнданскага раёну Чэлсі, у якім разьмешчаны хатні стадыён каманды. Заснаваны ў 1905 годзе й быў прыняты ў другі дывізіён Футбольнай лігі 1 чэрвеня 1905 году. Хатні стадыён — «Стэмфард Брыдж», які адкрыўся ў 1877 годзе. Каманда «Чэлсі» стваралася адмыслова для гульні на новым стадыёне. Пераможцы Лігі чэмпіёнаў (2012) і Лігі Эўропы (2013, 2019). Уладальнікам каманды зьяўляецца расейскі бізнэсмэн Раман Абрамовіч.

Асноўная форма — сінія кашулі й трусы зь белымі гетрамі, падобная камбінацыя выкарыстоўваецца з 1960-х гадоў. Клюбная эмблема некалькі разоў відазьмянялася ў спробах мадэрнізацыі клюбнай сымболікі; бягучая эмблема, цырыманіяльны сіні леў, які трымае посах, зьяўляецца мадыфікаванай вэрсіяй эмблемы, упершыню прынятай у 1953 годзе; дадзеная вэрсія эмблемы была прынятая ў 2005 годзе[2]. Клюб займае пятае месца паводле наведвальнасьці хатняга стадыёну за ўвесь час удзелу ў ангельскім футболе[3]. Сярэдняя наведвальнасьць хатніх матчаў у сэзоне 2011—2012 гадоў склала 40 651 чалавек, што зьяўлялася шостым паказчыкам у Прэм’ер-лізе[4].

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

2 чэрвеня 2003 году Кен Бэйтс прадаў «Чэлсі» расейскаму мільярдэру Раману Абрамовічу за амаль 140 млн фунтаў, што стала найбуйнейшым у сьвеце продажам ангельскага футбольнага клюбу[5]. Больш за 100 млн фунтаў стэрлінгаў было выдаткавана на новых гульцоў, але Кляўдыё Раньеры ня здолеў атрымаць якіх-небудзь трафэяў, таму быў заменены на партугальскага трэнэра Жузэ Маўрыньню. Пад кіраўніцтвам Маўрыньню «Чэлсі» стаў пятым ангельскім клюбам з часоў Другой сусьветнай вайны, якія абаранілі свой ​​тытул у сэзоне 2005—2006 гадоў[6]. Затым былі выйграныя Кубак Футбольнай асацыяцыі (2007) і два Кубкі футбольнай лігі (2005 і 2007).

20 верасьня 2007 году партугальскі трэнэр лёнданскага «Чэлсі» Жузэ Маўрыньню пакінуў свой пост. Клюб афіцыйна пацьвердзіў ад’езд Маўрыньню, разьмясьціўшы афіцыйнае паведамленьне аб гэтым на сайце клюбу. Афіцыйная вэрсія: «Сёньня ФК „Чэлсі“ й Жузэ Маўрыньню разарвалі дамову аб супрацоўніцтве па ўзаемнай дамоўленасьці». Маўрыньню прыйшоў у «Чэлсі» ўлетку 2004 году. Пад ягоным кіраўніцтвам клюб у 2005 і 2006 гадох станавіўся чэмпіёнам Ангельшчыны, у 2005 і 2007 гадох атрымаў перамогу ў Кубку ангельскай лігі, у 2007 годзе стаў уладальнікам Кубка Ангельшчыны, а ў 2005 годзе — пераможцам Супэркубка Ангельшчыны.

19 студзеня 2008 году «Чэлсі» атрымаў 300-ю перамогу ў Прэм’ер-Лізе, калі на хатняй арэне быў перайграны «Бірмінггэм Сіці» зь лікам 1:0. 24 траўня 2008 году, пасьля двухдзённых перамоваў, на афіцыйным сайце «Чэлсі» зьявілася паведамленьне аб скасаваньні кантракту з Аўрамам Грантам. Чыньнікам таму зьяўлялася параза клюбу ў фінале Лігі чэмпіёнаў. 53-гадовы ізраільскі спэцыяліст прапрацаваў у «Чэлсі» меней за год, у верасьні 2007 году зьмяніўшы на пасту галоўнага трэнэра партугальца Жузэ Маўрыньню.

12 чэрвеня 2008 году было абвешчана, што новым галоўным трэнэрам стаў бразыльскі спэцыяліст Луіс Фэліпэ Скалары[7], які зьяўляўся галоўным трэнэрам зборнай Партугаліі. У поле зроку кіраўніцтва клюбу, акрамя Скалары, знаходзіліся такія вядомыя трэнэры, як то Карлё Анчэлёцьці, Гуўс Гідынк і Лючана Спалецьці. Але не выканаўшы свае задачы, пастаўленыя кіраўніцтвам клюбу, быў звольнены з пасады галоўнага трэнэра ўжо ў лютым 2009 году[8]. «Сінія» скаціліся на 4 месца ў турнірнай табліцы ангельскай лігі, згуляўшы дома сухую нічыю з «Гал Сіці».

Да канца сэзону 2008—2009 гадоў клюб часова ўзначальваў Гуўс Гідынк, які адначасова трэнэраваў у зборнай Расеі[9]. У 2009 годзе «Чэлсі» пад кіраўніцтвам Гідынка атрымаў перамогу ў Кубку футбольнай асацыяцыі, аказаўшыся мацней за «Эвэртан» зь лікам 2:1.

Тытулы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ангельшчына[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Міжнародныя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Стэмфард Брыдж[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Стэмфард Брыдж (стадыён)

Эмблема[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

З часу ўзьнікненьня клюбу, «Чэлсі» меў чатыры асноўныя эмблемы, хоць усе зьведалі невялікія зьмены. У 1905 годзе была прынятая першая эмблема з выявай Пэнсіянэраў Чэлсі, эмблема спрыяла прысваеньню клюбу мянушкі «Пэнсіянэры», і застаецца на наступныя паўстагодзьдзя, хоць гэтая эмблема ніколі не зьявілася на форме. У рамках мадэрнізацыі Тэда Дрэйка з 1952 году, ён настойваў на тым каб выдаліць пэнсіянэраў з эмблемы і прыняць новую. У якасьці часавай эмблемы на адзін год было прынята выява зь літарамі FCC. У 1953 годзе эмблема была зьмененая на вэртыкальна стаялага сіняга льва з кіем, гэтая эмблема праіснавала яшчэ 30 гадоў.

Колеры[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Футбалісты «Чэлсі» заўсёды насілі блакітныя кашулі, хоць першапачаткова былі прынятыя з больш сьветлым адценьнем, чым цяпершаняя вэрсія, і ў адрозьненьне ад сёньняшніх былі апранутыя ў белыя шорты і цёмна-сінія шкарпэткі. Больш сьветлая сіняя форма была ўзятая з гоначных колераў тагачаснага прэзыдэнта клюбу, графа Кадогана.

1905—1912
2007—2008

Галоўныя трэнэры[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Джон Тэйт Робэртсан 1905—1907
  • Дэйвід Колдэргэд 1907—1933
  • Лэсьлі Найтан 1933—1939
  • Білі Бырэл 1939—1952
  • Тэд Дрэйк 1952—1961
  • Томі Догэрці 1962—1967
  • Дэйв Сэкстан 1967—1974
  • Рон Ст’юарт 1974—1975
  • Эдзі Макрыдзі 1975—1977
  • Кен Шэліта 1977—1978
  • Дэні Бланчфлаўэр 1978—1979
  • Джэф Гэрст 1979—1981

Гулец году[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Год Гулец
1967 Сьцяг Ангельшчыны Пэтэр Банэці
1968 Сьцяг Шатляндыі Чарлі Кук
1969 Сьцяг Ангельшчыны Дэйвід Ўэб
1970 Сьцяг Ангельшчыны Джон Голінз
1971 Сьцяг Ангельшчыны Джон Голінз
1972 Сьцяг Ангельшчыны Дэйвід Ўэб
1973 Сьцяг Ангельшчыны Пітэр Осгуд
1974 Сьцяг Ангельшчыны Гэры Лок
1975 Сьцяг Шатляндыі Чарлі Кук
1976 Сьцяг Ангельшчыны Рэй Ўілкінз
1977 Сьцяг Ангельшчыны Рэй Ўілкінз
1978 Сьцяг Ангельшчыны Мікі Дрой
 
Год Гулец
1979 Сьцяг Ангельшчыны Томі Ланглей
1980 Сьцяг Ангельшчыны Клайв Ўолкер
1981 Сьцяг Югаславіі Пэтэр Барота
1982 Сьцяг Ангельшчыны Майк Філерай
1983 Сьцяг Ўэйлзу Джой Джонз
1984 Сьцяг Шатляндыі Пат Нэвін
1985 Сьцяг Шатляндыі Дэйвід Сьпідзі
1986 Сьцяг Ўэйлзу Эдзі Нідзьвікі
1987 Сьцяг Шатляндыі Пат Нэвін
1988 Сьцяг Ангельшчыны Тоні Дарыга
1989 Сьцяг Ангельшчыны Грэм Робэртс
1990 Сьцяг Нідэрляндаў Кэн Монку
 
Год Гулец
1991 Сьцяг Ірляндыі Эндзі Таўнсэнд
1992 Сьцяг Ангельшчыны Пол Эліат
1993 Сьцяг Ямайкі Фрэнк Сынклер
1994 Сьцяг Шатляндыі Стыў Кларк
1995 Сьцяг Нарвэгіі Эрлянд Ёнсэн
1996 Сьцяг Нідэрляндаў Руўд Гуліт
1997 Сьцяг Ўэйлзу Марк Г’юз
1998 Сьцяг Ангельшчыны Дэніс Ўайз
1999 Сьцяг Італіі Джанфранка Дзола
2000 Сьцяг Ангельшчыны Дэніс Ўайз
2001 Сьцяг Ангельшчыны Джон Тэры
2002 Сьцяг Італіі Карлё Кудычыні
 
Год Гулец
2003 Сьцяг Італіі Джанфранка Дзола
2004 Сьцяг Ангельшчыны Фрэнк Лэмпард
2005 Сьцяг Ангельшчыны Фрэнк Лэмпард
2006 Сьцяг Ангельшчыны Джон Тэры
2007 Сьцяг Ганы Майкл Эсьен
2008 Сьцяг Ангельшчыны Джо Коўл
2009 Сьцяг Ангельшчыны Фрэнк Лэмпард
2010 Сьцяг Кот-д’Івуару Дыд’е Драгба
2011 Сьцяг Чэхіі Пэтар Чэх
2012 Сьцяг Гішпаніі Хуан Мата
2013 Сьцяг Гішпаніі Хуан Мата
2014 Сьцяг Бэльгіі Эдэн Азар
 
Год Гулец
2015 Сьцяг Бэльгіі Эдэн Азар
2016 Сьцяг Бразыліі Віліян
2017 Сьцяг Бэльгіі Эдэн Азар
2018 Сьцяг Францыі Н’Галё Кантэ
2019 Сьцяг Бэльгіі Эдэн Азар
2020 Сьцяг Харватыі Матэо Ковачыч
2021 Сьцяг Ангельшчыны Мэйсан Маўнт
2022 Сьцяг Ангельшчыны Мэйсан Маўнт

Склад[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Актуальны на 4 сакавіка 2024 году
Пазыцыя Імя Год нараджэньня
1 Сьцяг Гішпаніі Бр Робэрт Санчэс 1997
2 Сьцяг Францыі Аб Аксэль Дысасі 1998
3 Сьцяг Гішпаніі Аб Марк Кукурэльля 1998
5 Сьцяг Францыі Аб Бэнуа Бадыяшыль 2001
6 Сьцяг Бразыліі Аб Т’ягу Сылва 1984
7 Сьцяг Ангельшчыны Нап Рагім Стэрлінг 1994
8 Сьцяг Аргентыны ПА Энса Фэрнандэс 2001
10 Сьцяг Украіны Нап Міхаіл Мудрык 2001
11 Сьцяг Ангельшчыны Нап Ноні Мадуэке 2002
13 Сьцяг Ангельшчыны Бр Маркус Бэтынэльлі 1992
14 Сьцяг Ангельшчыны Аб Трэва Чалаба 1999
15 Сьцяг Сэнэгалу Нап Нікаля Джэксан 2001
16 Сьцяг Францыі ПА Лэсьлі Югачуквю 2004
17 Сьцяг Ангельшчыны ПА Кэрні Чуквуэмэка 2003
18 Сьцяг Францыі ПА Крыстафэр Нкюнкю 1997
Пазыцыя Імя Год нараджэньня
20 Сьцяг Ангельшчыны ПА Коўл Палмэр 2002
21 Сьцяг Ангельшчыны Аб Бэн Чылўэл 1996
23 Сьцяг Ангельшчыны ПА Конар Галагер 2000
24 Сьцяг Ангельшчыны Аб Рыс Джэймз (капітан) 1999
25 Сьцяг Эквадора ПА Майсэс Кайсэда 2001
26 Сьцяг Ангельшчыны Аб Леві Колўіл 2003
27 Сьцяг Францыі Аб Малё Гюсто 2003
28 Сьцяг Сэрбіі Бр Джорджэ Пэтравіч 1999
31 Сьцяг Італіі ПА Чэзарэ Казадэі 2003
33 Сьцяг Францыі Аб Вэсьлі Фафана 2000
36 Сьцяг Бразыліі Нап Дэйвід Вашынгтон 2005
42 Сьцяг Ангельшчыны Аб Алфі Гілкрыст 2003
43 Сьцяг Партугаліі Нап Дыёгу Марэйра 2004
45 Сьцяг Бэльгіі ПА Рамэо Лявія 2004
Сьцяг Францыі Аб Малянг Сар 1999

Заўвагі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ а б Гуляючы трэнэр

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Інфармацыя пра клюб на афіцыйнай старонцы (анг.)
  2. ^ Chelsea centenary crest unveiled. BBC Sport
  3. ^ All Time League Attendance Records. Афіцыйны сайт ФК «Ньюкасл Юнайтэд»
  4. ^ Scroll down for more detail. tonykempster.co.uk
  5. ^ Russian businessman buys Chelsea. BBC Sport
  6. ^ Terry Eyes Back-to-Back Titles. Sporting Life
  7. ^ Scolari is new Chlesea manager. Афіцыйны сайт ФК «Чэлсі»
  8. ^ Chelsea sack Scolari. Афіцыйны сайт ФІФА
  9. ^ Chelsea confirm Hiddink as coach. BBC Sport

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]