Лейпуны

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Лейпуны
лац. Lejpuny
лет. Leipalingis
Агульны выгляд
Агульны выгляд
Герб Лейпуноў


Краіна: Летува
Павет: Аліцкі
Раён: Друскеніцкі
Насельніцтва: 1552 чал. (2011)
Часавы пас: UTC+2
летні час: UTC+3
Паштовы індэкс: LT-67027
Геаграфічныя каардынаты: 54°5′10″ пн. ш. 23°51′40″ у. д. / 54.08611° пн. ш. 23.86111° у. д. / 54.08611; 23.86111Каардынаты: 54°5′10″ пн. ш. 23°51′40″ у. д. / 54.08611° пн. ш. 23.86111° у. д. / 54.08611; 23.86111
Лейпуны на мапе Летувы
Лейпуны
Лейпуны
Лейпуны
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Лейпуны, Ляйпуны[1] (лет. Leipalingis) — мястэчка ў Летуве, на рацы Пасярэйцы. Цэнтар староства Друскеніцкага самакіраваньня Аліцкага павету. Насельніцтва на 2011 год — 1552 чалавекі. Знаходзяцца за 12 км на паўночны захад ад Друскенікаў.

Лейпуны — даўняе мястэчка гістарычнай Гарадзеншчыны (частка Троччыны). Да нашага часу тут захаваліся палац Крушэўскіх і касьцёл Унебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі, помнікі архітэктуры XVIII—XIX стагодзьдзяў.

Назва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Тапонім Лейпуны, відаць, утварыўся ад яцьвяскай назвы дрэва ліпыleipa.

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Першы пісьмовы ўпамін пра Лейпуны датуецца 1504 годам. У гэты час вёска ўваходзіла ў склад Гарадзенскага павету Троцкага ваяводзтва.

У XVI ст. Лейпуны знаходзіліся ў валоданьні Сапегаў, якія збудавалі тут царкву (пазьней — касьцёл). Па Сапегах мястэчка перайшло да Масальскіх, у канцы XVIII ст. — да Плятэраў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Лейпуны апынуліся ў складзе Прусіі, у 1807 годзе згодна з Тыльзіцкай мірнай дамовай — у складзе Расейскай імпэрыі, у Сейненскім павеце Аўгустоўскай губэрні.

У 1806—1826 гадох у Лейпунах збудавалі мураваны касьцёл. У 1807 годзе тут пачала працаваць школа, у 1906 годзе — бібліятэка. На 1827 год у Лейпунах было 43 будынкі.

За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Лейпуны занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Лейпуны апынуліся ў складзе Летувы. За часамі Другой сусьветнай вайны з чэрвеня 1941 да 1944 году мястэчка знаходзілася пад акупацыяй Трэцяга Райху.

У 1990-я гады ўлады Летувы залучылі Лейпуны ў афіцыйны этнаграфічны рэгіён Дзукія.

Насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Дэмаграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • XIX стагодзьдзе: 1827 год — 323 чал.[2]
  • XXI стагодзьдзе: 2011 год — 1552 чал.

Турыстычная інфармацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Касьцёл Ўнебаўзяцьця Найсьвяцейшай Панны Марыі (1806—1826)
  • Могілкі юдэйскія
  • Сядзіба Крушэўскіх (XVIII—XIX стагодзьдзі)

Галерэя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Вялікі гістарычны атлас Беларусі. У 4 т. Т. 2. — Мінск, 2013. С. 87.
  2. ^ Słownik geograficzny... T. VI. — Warszawa, 1885. S. 126.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]