Ліпа
Ліпа | |
Ліпа буйналістая | |
Клясыфікацыя | |
---|---|
Царства | Расьліны |
Аддзел | Пакрытанасенныя |
Кляса | Двудольныя |
Атрад | Мальвакветныя |
Сямейства | Мальвавыя |
Падсямейства | Ліпавыя |
Род | Ліпа |
Бінамінальная намэнклятура | |
Tilia | |
Ліпа (па-лацінску: Tilia) — род лістападных дрэваў сямейства ліпавых.
Этымалёгія назвы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Біялягічнае апісаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дрэвы вышынёй да 15—20 м (часам да 40 м), дыямэтрам да 2 м. Лісьце нераўнабокае, круглавата-сэрцападобнае, завостранае, пілаватае. Кветкі жоўтыя, або жоўта-белыя, духмяныя, у паўпарасоніках. Плод — арэшак. Садовыя формы адрозьніваюцца сылюэтам кроны, афарбоўкай лісьця й кветак.
Цене-, мароза- і ветраўстойлівае дрэва. Жыве 300—400 гадоў.
У Беларусі расьце паўсюдна.
Выкарыстаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У якасьці лекавай расьліны
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Драўніна
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Ліпавы цьвет
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Мёд
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Ліпа ў гісторыі, паэзіі й культуры
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Назвы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ліпа «дала» назву аднаму зь беларускіх месяцаў — ліпень. Таксама й у іншых славянскіх мовах: па-ўкраінску: Липень, па-польску: Lipiec, па-баўгарску: Ліпень, па-харвацку: Lipanj
- назва гэтае расьліны прысутнічае ў шматлікіх мястэчках і вёсках Беларусі: Вялікая Ліпа, Высокая Ліпа, Высокая Ліпа, Ліпкі, Ліпляні, Ліпляны, Ліпнякі, Ліпнішкі.
- да жніўня 2009 году ў месцы Слонім у былым маёнтку Пуслоўскіх «Албэртын» захадзіўся амаль 100-гадовы экзот — ліпа Каралінская. На жаль, падчас моцнага ветру дрэва ня вытрымала й напалову зламалася.
Паэзія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
|
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- М. Зьбіткоўскі. «Ліпа» / Плаўнік С. // «Наш край» : часопіс. — Менск: Штомесячнік Цэнтральнага Бюро Краязнаўства пры Беларускай Акадэміі Навук., 1926. — № 12. — С. 23–24.
- А. А. Чахоўскі. «Ліпа» // Энцыклапедыя прыроды Беларусі: у 5 т. Т. 3: Катэнарыя ― Недайка / Рэдкал.: І. П. Шамякін (галоўны рэдактар) і інш. — Мн.: БелСЭ, 1984. — 485 с. С. 184—185.
- Манина Л. Лекарственные растения. — 4-е. — Минск: Наука и техника, 1968. — С. 161-163. — 340 с. — 55 000 ас.
Гэта — накід артыкула пра батаніцы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Ліпа — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў