Ліпа

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Ліпа
Ліпа буйналістая
Клясыфікацыя
ЦарстваРасьліны
АддзелПакрытанасенныя
КлясаДвудольныя
АтрадМальвакветныя
СямействаМальвавыя
ПадсямействаЛіпавыя
РодЛіпа
Бінамінальная намэнклятура
Tilia

Ліпа (па-лацінску: Tilia) — род лістападных дрэваў сямейства ліпавых.

Этымалёгія назвы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Біялягічнае апісаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Кветкі ліпы

Дрэвы вышынёй да 15—20 м (часам да 40 м), дыямэтрам да 2 м. Лісьце нераўнабокае, круглавата-сэрцападобнае, завостранае, пілаватае. Кветкі жоўтыя, або жоўта-белыя, духмяныя, у паўпарасоніках. Плод — арэшак. Садовыя формы адрозьніваюцца сылюэтам кроны, афарбоўкай лісьця й кветак.

Цене-, мароза- і ветраўстойлівае дрэва. Жыве 300—400 гадоў.

Лісьце й ствол ліпы эўрапейскай

У Беларусі расьце паўсюдна.

Выкарыстаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У якасьці лекавай расьліны[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Драўніна[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ліпавы цьвет[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Мёд[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ліпа ў гісторыі, паэзіі й культуры[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Назвы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Паэзія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ліпа на паштовай марцы Беларусі

Ліпа

Высока, разлажыста
Расьселася пры хаце
Стара-старая ліпа,
Паважная, як свацьця.

Сто лет ужо старухе,
А можа, нават болей,
Ад віхраў і ад бураў
Ня мела век патолі.

Сто лет – кавалак часу,
Ня сто дзён, ня сто тыдняў,
Якіх зайшло праменаў
Збадаці ўсё абрыдне.

Няшчасьцяў, кляцьбы, плачу
Было, што, Божа мілы!
Нябожчыкаў бязь ліку
Сыходзіла ў магілу.

А ліпа ані дбае,
Жыве, стаіць пры хаце
Высока, разлажыста,
З павагай, нібы свацьця.

—Янка Купала

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ліпасховішча мультымэдыйных матэрыялаў