Красналукі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Красналукі
лац. Krasnałuki
Краіна: Беларусь
Вобласьць: Віцебская
Раён: Чашніцкі
Сельсавет: Красналуцкі
Насельніцтва: 532 чал. (2010)
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +375 2133
Нумарны знак: 2
Геаграфічныя каардынаты: 54°36′59″ пн. ш. 28°50′5″ у. д. / 54.61639° пн. ш. 28.83472° у. д. / 54.61639; 28.83472Каардынаты: 54°36′59″ пн. ш. 28°50′5″ у. д. / 54.61639° пн. ш. 28.83472° у. д. / 54.61639; 28.83472
Красналукі на мапе Беларусі ±
Красналукі
Красналукі
Красналукі
Красналукі
Красналукі
Красналукі
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Красналу́кі[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Эсе. Цэнтар сельсавету Чашніцкага раёну Віцебскай вобласьці. Насельніцтва на 2010 год — 532 чалавекі. Знаходзіцца за 40 км ад Чашнікаў[2].

Красналукі — даўняе мястэчка гістарычнай Аршаншчыны (частка Віцебшчыны).

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Праект царквы-мураўёўкі, 1863 г.

Першы пісьмовы ўпамін пра Красналукі датуецца 1633 годам. Паселішча ўваходзіла ў склад Аршанскага павету Віцебскага ваяводзтва і ў розныя часы знаходзілася ў валоданьні Храптовічаў, Прыбораў.

Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793 год) Красналукі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, дзе сталі цэнтрам воласьці Барысаўскага павету Менскай губэрні. На 1859 год у мястэчку было 36 двароў[3].

За часамі Першай сусьветнай вайны у лютым 1918 году Красналукі занялі войскі Нямецкай імпэрыі.

Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Красналукі абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. Жыхары мястэчка і воласьці атрымалі Пасьведчаньні Народнага Сакратарыяту БНР, накіроўвалі ў Народны Сакратарыят скаргі на дзеяньні нямецкіх войскаў[4]. 1 студзеня 1919 году згодна з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі Красналукі ўвайшлі ў склад Беларускай ССР, аднак 16 студзеня Масква адабрала мястэчка разам зь іншымі этнічна беларускімі тэрыторыямі ў склад РСФСР. У сакавіку 1924 году Красналукі вярнулі БССР, дзе яны сталі цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі.

На 1940 год у Красналуках было 96 двароў, на 1 студзеня 1996 году — 212.

Насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Дэмаграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • XIX стагодзьдзе: 1883 год — да 400 чал.[5]
  • XX стагодзьдзе: 1940 год — 592 чал.; 1 студзеня 1996 году — 569 чал.[6]; 1999 год — 595 чал.
  • XXI стагодзьдзе: 1 студзеня 2005 году — 550 чал.; 2010 год — 532 чал.

Інфраструктура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У Красналуках працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, лякарня, бібліятэка, пошта.

Турыстычная інфармацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Царква, каля 1900 г.

Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Могілкі юдэйскія

Страчаная спадчына[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Сынагога (XIX ст.)
  • Царква Сьвятога Міхала Арханёла (1911; мураўёўка)

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7. (pdf) С. 479
  2. ^ БЭ. — Мн.: 1999 Т. 8. С. 458.
  3. ^ Соркіна І. Мястэчкі Беларусі... — Вільня, 2010. С. 279.
  4. ^ Вялікі гістарычны атлас Беларусі. У 4 т. Т. 4. — Мінск, 2018. С. 19.
  5. ^ Słownik geograficzny... T. IV. — Warszawa, 1893. S. 636.
  6. ^ Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Чашніцкага р-на. — Мн.: Беларуская навука, 1997. С. 502—503.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]