Радаш
| Радаш лац. Radaš | |
| Radusch | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Rado + суфікс з элемэнтам -ш- (-sch-) |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Радш, Раташ, Радзюш |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Радаш» | |
Радаш, Радш, Раташ — мужчынскае імя.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў
Ратш або Рач (Ratsch) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -рад- (-рат-) (імёны ліцьвінаў Радзівіл, Раталт, Конрад; германскія імёны Ratwilius, Ratolt, Konrad) паходзіць ад гоцкага *rêþs[2], германскага rad- 'рада'[3].
Ва Ўроцлаве адзначалася гістарычнае бытаваньне германска-славянскага імя Radusch[4].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: оу Ратьшь (XII ст.)[5], у Ратше (XIII ст.)[6]; оу Ратше (XIV ст.)[7]; der Littowen gesinde… Radasch (1404 год)[8][9]; homines… Radoscha (8—13 сакавіка 1462 году)[10]; homines… Radziusz (10 ліпеня 1463 — 12 ліпеня 1467 году)[11]; Миколаи Радошевичъ (1565 год)[12]; sioło Kirdeykowskie… Miś Radoszewicz z Maciejem synem… Lawryn Radoszewicz z Marcinem synem… Mis Radoszewicz (4 сьнежня 1554 году)[13]; Jakim Rataszewicz… Iwan Rataszewicz (1745 год)[14].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Ратша — імя жыхароў Ноўгараду, якія ўпамінаюцца ў XII—XIV стагодзьдзях
- Мікалай Радашавіч — бельскі баярын, які ўпамінаецца ў попісе войска Вялікага Княства Літоўскага 1565 году
- Ядвіга Балстрамееўна Радшэвіч — расенская зямянка, якая ўпамінаецца ў 1592 годзе[15]
На 1906 год існаваў засьценак Радашкава ў Полацкім павеце Віцебскай губэрні[16].
На гістарычнай Віленшчыне існуюць вёскі Радзюшы і Радзюшы-Тушча, на гістарычнай Аршаншчыне — Радзішына, на гістарычнай Рэчыччыне — Радуша, на гістарычнай Меншчыне мястэчка Радашкавічы.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 26.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 193.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
- ^ Reichert H. Die deutschen Familiennamen: nach breslauer quellen des 13. und 14. Jahrhunderts. — Breslau, 1908. S. 55.
- ^ Зализняк А. А. Древненовгородский диалект. 2-е изд. — М., 2004. С. 366.
- ^ Зализняк А. А. Древненовгородский диалект. 2-е изд. — М., 2004. С. 490.
- ^ Зализняк А. А. Древненовгородский диалект. 2-е изд. — М., 2004. С. 527.
- ^ Das Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409. — Königsberg, 1896. S. 315.
- ^ Ivoška D. Litauische historische Personennamen in dem Marienburger Tresslerbuch der Jahre 1399—1409 // Acta linguistica Lithuanica. T. 81, 2019. P. 99.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 274.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 283.
- ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 329.
- ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 96—97.
- ^ Biolik M. Imiona poddanych klasztoru wigierskiego z 1745 roku // Prace Językoznawcze. Z. 10, 2008. S. 12—13.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 20.
- ^ Список населенных мест Витебской губернии. Витебск, 1906. С. 299.