Ёганэс Брамс
Ёганэс Брамс | |
| Johannes Brahms | |
 | |
| Дата нараджэньня | 7 траўня 1833 |
|---|---|
| Месца нараджэньня | Гамбург, Нямеччына |
| Дата сьмерці | 3 красавіка 1897 (63 гады) |
| Месца сьмерці | Вена, Аўстра-Вугоршчына |
| Прычына сьмерці | рак печані і Por borracho[d] |
| Месца пахаваньня | Цэнтральныя могілкі ў Вене[d] |
| Грамадзянства | Нямеччына |
| Альма-матэр | Венскі ўніверсітэт музыкі і выканальніцкага мастацтва[d] |
| Прафэсія | кампазытар, піяніст, дырыжэр |
| Гады дзейнасьці | 1833—1897 |
| Псэўданімы | G.W. Marks |
| Жанры | клясычная музыка, сымфонія і камэрная музыка |
| Інструмэнты | фартэпіяна |
| Псэўданімы | G.W. Marks |
| Бацька | Johann Jacob Brahms[d] |
| Маці | Johanna Henrica Christiane Nissen[d] |
| Узнагароды | |
| Сайт | http://www.brahms-institut.de/index.php/de/allgemeines |
Ёганэс Брамс (па-нямецку: Johannes Brahms; 7 траўня 1833, Гамбург, Нямеччына — 3 красавіка 1897, Вена, Аўстрыя) — нямецкі кампазытар і піяніст, адзін зь вядучых музыкаў пэрыяду Рамантызму. Нарадзіўшыся ў Гамбургу, Брамс правёў большасьць свайго прафэсійнага жыцьця ў Вене, Аўстрыя, дзе ён быў лідэрам музычнае сцэны. Цягам жыцьця, папулярнасьць і ўплывовасьць Брамса было вельмі істотнай; сыходзячы з камэнтара нямецкага дырыжэра і піяніста дзевятнаццатага стагодзьдзя Ганса фон Бюлоў, Брамса часам прылічваюць да такіх кампазытараў, як Ёган Сэбастыян Бах і Людвіґ ван Бэтговэн.
Брамс пісаў музыку для фартэпіяна, камэрных ансабляў, сымфанічнага аркестра, вакальных партыяў і хора. Будучы віртуозным піяністам, ён уласнаручна выконваў свае першыя музычныя работы; таксама, ён працаваў зь вядучымі тагачаснымі музычнымі выканаўцамі, уключаючы піяністку Клару Шуман і віялянчэліста Ёзэфа Ёахіма. Шматлікія ягоныя работы сталі галоўным элемэнтам сучасных канцэртных рэпэртуараў. Брамс, як няўмольны пэрфэкцыяніст, зьнішчыў шмат сваіх работаў і некаторыя пакінуў неапублікаванымі.
Брамс быў наватарам і традыцыяналістам адначасова. Яго музыка шчыльна абапіраецца на музычныя структуры і кампазыцыйную тэхніку барочных і клясыцыстычных майстраў. Ён быў майстрам контрапункта, складанага і цяжка засвойвамага мэтаду складаньня музычнага твору, якім праславіўся Бах, а таксама музычнае распрацоўкі — кампазыцыйнага прыёма, які распачаў Ёзэф Гайдн, Вольфганг Амадэй Моцарт і Бэтговэн. Брамс імкнуўся ўшанаваць «чысьціню» гэтых пачэсных «нямецкіх» музычных структураў і пераўвасобіць іх у сымбаль рамантычнага стылю. Тым часам, як шмат яго сучасьнікаў лічылі яго музыку занадта акадэмічнай, ягоным укладам у сусьветную музыку і майстэрствам захапляліся такія адрозныя адзін ад аднаго асобы, як перадавы аўстрыйскі кампазытар Арнольд Шонбэрг і кансэрватыўны ангельскі кампазытар Эдвард Элгар. Дасканалая і высока распрацаваная сутнасьць твораў Брамса была зыходным пунктам і натхненьнем для наступных пакаленьняў кампазытараў.
Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Ранейшыя гады[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Бацька Брамса, Ёган Якаб Брамс (ням. Johann Jakob Brahms; 1806—1872), прыехаў у Гамбург з Дытмаршэна, шукаючы працу гарадзкога музыкі. Ён па-майстэрску валодаў ігрой на флейце, валторне і ўсімі струннымі інструмэнтамі, дзякуючы чаму меў магчымасьць удзельнічаць у самых розных ансамблях, але пазьней у якасьці сваёй асноўнай спэцыяльнасьці абраў басэтлю[1]. У 1830 г. ён ажаніўся зь Ёганай Генрыкай Хрысьціянай Нісэн (ням. Johanna Henrika Christiane Nissen; 1789—1865), сьціплай і працавітай швачкай, якая дагэтуль ніколі не брала шлюб і была на сямнаццаць год старэйшая за яго. Ёганэс Брамс нарадзіўся 7 траўня 1833 году ў самым цёмным квартале Гамбургу — Gängeviertel, у якім яго бацькі жылі цягам шасьці месяцаў, пакуль яны не перабраліся ў маленькі дом у Дамтарвале ў паўночнай частцы Гамбургу. Ёганэс Брамс меў старэйшую сястру Элізу і малодшага брата Фрыца Фрыдрыха.
Ёган хацеў павесьці сына па ўласнаму шляху і пазнаёміў яго з інструмэнтамі, якімі валодаў сам. Элемэнтарныя навыкі ігры на валторне, скрыпцы і асабліва віялянчэлі[2], атрыманыя ў дзяцінстве, у будучым дапамаглі Брамсу ў рабоце над камэрнай музыкай. Аднак больш прываблівала хлопчыка фартэпіяна[3]. Пасьпяховае выступленьне Ёганэса з фартэпіяннай партыяй у квінтэце для духавых і фартэпіяна op. 16 Бэтговэна і ў клявірным квартэце Моцарта прыцягнула ўвагу аднаго імпрэсарыё, які прапанаваў юнаму вундэркінду канцэртнае турнэ па Злучаных Штатах. Па настойлівай парадзе Фрыдрыха Косэля — фартэпіяннага пэдагога, зь якім Ёганэс занімаўся зь сямі год, бацька юнага музыкі ўтрымаўся ад неабдуманага кроку[4].
Пасьля раньніх урокаў фартэпіяна з Фрыдрыхам Косэлям, Брамс стаў вучнем Эдўарда Марксэна, які вучыўся ў Вене разам з Ігнацам фон Зайфрыдам (вучнем Моцарта). І Косэль, і Марксэн не падзялялі тагачаснай гамбурскай моды на віртуозную фартэпіянную музыку. Ё. С. Бах, венскія клясыкі — асабліва Бэтговэн, Шубэрт, Вэбэр, Мэндэльсон склалі аснову рэпэртуара, на якім выхоўваўся Брамс[5]. Малады Ёганэс даў некалькі публічных канцэртаў у Гамбургу (першыя канцэрты адбыліся 21 верасьня 1848 і 15 красавіка 1849 году), якія, зрэшты, не прынесьлі яму славы як піяністу пакуль ён у дзевятнаццацігадовым узросьце не адправіўся ў канцэртны тур. Пасьля канцэртаў 1848—49 году Брамс не рабіў ніякіх спробаў прабіцца на эстраду як саліст. Ён іграў за сцэнай падчас прадстаўленьняў у драматычным тэатры, выступаў у якасьці канцэртмайстра, даваў прыватныя ўрокі і выконваў шматлікія аранжыроўкі[6].
Пры ўсім гэтым, магчымасьць азнаёміцца з найранейшымі музычнымі спробамі Брамса адсутнічае: ён зьнішчыў усё, напісанае ім да 1853 году, — акрамя фартэпіянных твора і песьняў, якія ўвайшлі ў op. 1—7[5]. У зьнішчаных сачыненьнях фігуравалі фартэпіянныя санаты і варыяцыі, струнныя квартэты, скрыпічныя творы і шматлікія песьні[5].
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Царева Е. М. Иоганнес Брамс. М., 1978 С. 19 (рас.)
- ^ Hoffmann (1999) Kurt. «Brahms the Hamburg musician 1833—1863» Cambridge. Musgrave (editor) Michael The Cambridge Companion to Brahms Cambridge University Press, p. 9 (анг.)
- ^ Царева Е. М. Иоганнес Брамс. М., 1978 С. 21 (рас.)
- ^ Царева Е. М. Иоганнес Брамс. М., 1978 С. 22 (рас.)
- ^ а б в Царева Е. М. Иоганнес Брамс. М., 1978 С. 23 (рас.)
- ^ Царева Е. М. Иоганнес Брамс. М., 1978 С. 24 (рас.)
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Ёганэс Брамс — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
- Творы Ёганэса Брамса на сайце Classical Connect Бясплатная бібліятэка клясычнае музыкі Classical Connect
- Ёганэс Брамс: Ноты твораў на International Music Score Library Project
- Ёганэс Брамс — Чатыры сур’ёныя сьпевы. Вершы Макса Фрыдлендэра паводле Старога і Новага Запаветаў. у перакладзе Васіля Сёмухі
