Перайсьці да зьместу

Бэтына фон Арнім

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Бэтына фон Арнім
Bettina von Arnim
Гравюра, выкананая дачкой пісьменьніцы, на аснове мініятуры невядомага мастака (не пазьней за 1890 год)
Гравюра, выкананая дачкой пісьменьніцы, на аснове мініятуры невядомага мастака (не пазьней за 1890 год)
Асабістыя зьвесткі
Імя пры нараджэньні Elisabeth Catharina Ludovica Magdalena Brentano
Нарадзілася 4 красавіка 1785(1785-04-04)[1][2][3][…]
Памерла 20 студзеня 1859(1859-01-20)[5][1][3][…] (73 гады)
Пахаваная
Бацькі Пэтэр Антон Брэнтана[d][4]
Максіміліяна Брэнтана[d][4]
Сужэнец Ахім фон Арнім[4]
Дзеці Гізэла фон Арнім[4], Максыміліяна фон Арыёля[d][4], Armgart von Arnim[d][4], Freimund von Arnim[d][4], Siegmund von Arnim[d][4], Friedmund von Arnim[d][4] і Kühnemund von Arnim[d][4]
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці празаік
Гады творчасьці 1835—1852
Кірунак рамантызм
Мова нямецкая[6]
Творы ў Вікікрыніцах

Бэтына фон Арнім (па-нямецку: Bettina von Arnim; 4 красавіка 1785, Франкфурт-на-Майне — 20 студзеня 1859, Бэрлін) — нямецкая пісьменьніца і адна з асноўных прадстаўнікоў нямецкага рамантызму. Дачка Максыміліяны фон Лярош, сястра Клемэнса Брэнтана і жонка пісьменьніка Ахіма фон Арніма.

Бэтына фон Арнім была шчыльна зьвязаная зь нямецкімі пісьменьнікамі Клемэнсам Брэнтана і Ахімам фон Арнімам: першы быў ейным братам, другі яе мужам. Яе дачка Гізэла фон Арнім таксама стала выбітнай пісьменьніцай.

Бэттына нарадзілася 4 красавіка 1785 году ў Франкфурце-на-Майне ў вялікай сям’і італьянскага гандляра. Яе маці Сафі фон Лярош была аўтаркай раманаў, а брат Клемэнс Брэнтана — выбітным паэтам і заснавальнікам гайдэльбэрскай школы рамантычнай паэзіі. Гэта ён натхніў яе на чытаньне сучаснай паэзіі таго часу, асабліва творчасьці Ёгана Вольфганга Гётэ.

Бэтына фон Арнім і Гётэ

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У 1806 годзе пачалося працяглае сяброўства Бэтыны фон Арнім з маці Гётэ, Катарынай Элізабэт Гётэ. Паэт не адказваў на ўзьнёслыя лісты Бэтыны. Праз год Бэтына была прадстаўлена абажанаму ёй Гётэ ў Ваймары, і завязалася ліставаньне, якое па сьмерці Гётэ было апублікавана Бэтынай фон Арнім пад загалоўкам «Ліставаньне Гётэ зь дзіцем». У 1811 годзе сяброўскія адносіны паміж Бэтынай і Гётэ былі разорваныя праз скандал паміж Бэтынай і жонкай Гётэ Крыстыянай.

На выставе карцінаў сябра Гётэ Ёгана Гэнрыха Маера Бэтына дазволіла сабе абразьліва адгукнуцца пра творчасьць мастака. У адказ на гэта Крыстыяна сарвала з Бэтыны акуляры, а Бэтына назвала Крыстыяну «шалёнай каўбасой». Адгэтуль дом Гётэ быў закрыты для Бэтыны і яе мужа. Пасьля сустрэчы з парай Арнімаў праз год у Бад-Тэпліцы, Гётэ зрабіў выгляд, што не заўважыў іх. На шматлікія лісты Бэтыны да Гётэ адказу таксама не пасьледвала.

Бэтыне быў прысьвечаны раман Мілана Кундэры «Несьмяротнасьць» (Nesmrtelnost; 1990).

  1. ^ а б Bettina von Arnim // Encyclopædia Britannica (анг.)
  2. ^ Bettina von Arnim // Artists of the World Online, Allgemeines Künstlerlexikon Online, AKL Online (ням.) / Hrsg.: A. Beyer, B. SavoyB: K. G. Saur Verlag, Verlag Walter de Gruyter, 2009. — ISSN 2750-6088doi:10.1515/AKL
  3. ^ а б Bettina von Arnim // Gran Enciclopèdia Catalana (кат.)Grup Enciclopèdia, 1968.
  4. ^ а б в г д е ё ж з і к л Каталёг Нямецкай нацыянальнай бібліятэкі (ням.)
  5. ^ Bettina von Arnim // Benezit Dictionary of Artists (анг.)OUP, 2006. — ISBN 978-0-19-977378-7
  6. ^ Arnim, Bettina von, 1785-1859 // CONOR.SI