Лужкі

	Лужкі
	; Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла
Вобласьць:	Віцебская
Раён:	Шаркоўшчынскі
Сельсавет:	Лужкоўскі
Насельніцтва:	870 (2003)
Часавы пас:	UTC+3
Геаграфічныя каардынаты:	55°21′16″ пн. ш. 27°52′20″ у. д. / 55.35444° пн. ш. 27.87222° у. д.Каардынаты: 55°21′16″ пн. ш. 27°52′20″ у. д. / 55.35444° пн. ш. 27.87222° у. д.
	Лужкі на мапе Беларусі Лужкі
	Галерэя здымкаў у Wikimedia Commons

Гэтая назва мае некалькі сэнсаў. Калі вас цікавяць іншыя сэнсы, глядзіце таксама Лужкі (неадназначнасьць).

Лужкі́^[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Мнюта. Цэнтар сельсавету Шаркоўшчынскага раёну Віцебскай вобласьці. Насельніцтва 870 чал. (2003). Знаходзяцца за 32 км на ўсход ад Шаркоўшчыны, за 29 км ад чыгуначнай станцыі Падсьвільле.

Лужкі — даўняе мястэчка гістарычнай Полаччыны.

Гісторыя

Першы пісьмовы ўспамін пра маёнтак Лужкі датуецца 1519. У розныя часы мясьціна знаходзілася ў валоданьні Сапегаў, Жабаў, Чапскіх, Плятэраў. Згодна з адміністрацыйна-тэрытарыяльнай рэформай (1565—1566) Лужкі ўвайшлі ў склад Полацкага ваяводзтва.

У 1741 Валяр’ян Жаба запрасіў сюды манахаў-піяраў. У 1744 у Лужках адкрыўся піярскі калегіюм, у 1756 збудавалі мураваны касьцёл. Пры калегіюме існавала бібліятэка. Паводле каралеўскага прывілея ад 14 студзеня 1745, Лужкі атрымалі статус мястэчка.

У выніку другога падзелу Рэчы Паспалітай (1793) Лужкі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, дзе зрабіліся цэнтрам воласьці Дзісенскага павету Менскай, з 1842 Віленскай губэрні. У 1794 тут збудавалі мураваную царкву. У 1862 расейскія ўлады адкрылі ў Лужках земскую народную вучэльню. Станам на 1886 год у мястэчку існавалі вадзяны млын, конная паштовая станцыя, малітоўны дом, народная вучэльня, піваварны завод, 14 крамаў. У 1901 тут адкрылася царкоўнапрыходзкая школа.

Згодна з Рыскай мірнай дамовай (1921) Лужкі апынуліся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, дзе зрабіліся цэнтрам гміны Дзісенскага павету Віленскага ваяводзтва.

У 1939 Лужкі увайшлі ў БССР, дзе 12 кастрычніка 1940 зрабіліся цэнтрам сельсавету. Статус паселішча панізілі да вёскі.

Насельніцтва

XIX стагодзьдзе: 1861 — 639 чал.; 1886 — 924 чал., 77 двароў.
XX стагодзьдзе: 1905 — 1357 чал. у мястэчку Лужкі, 111 чал. у маёнтку Лужкі; 1921 — 1362 чал., 212 двароў; 1996 — 969 чал., 443 двары^[2].
XXI стагодзьдзе: 2003 — 870 чал., 381 двор^[3].

Інфраструктура

У Лужках працуюць сярэдняя школа, дашкольная ўстанова, вэтэрынарны пункт, амбуляторыя, бібліятэка, дом культуры, пошта.

Эканоміка

Лясьніцтва, фэрмэрскія гаспадаркі.

Турыстычная інфармацыя

Выдатныя мясьціны

Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла (1744—1756)
Млын водны (XIX ст.)
Могілкі: хрысьціянскія; польскіх жаўнераў, палеглых у 1920
Сынагога (XIX ст.)
Царква Нараджэньня Божай Маці (1794)

Галерэя

Краявіды Лужкоў
Касьцёл Сьвятога Міхала Арханёла
Царква Нараджэньня Божай Маці
Руіны сынагогі
Млын

Крыніцы

^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7. (pdf)
^ Язэп Бунто. Лужкі // ЭГБ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 396.
^ Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Шаркаўшчынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004.

Літаратура

Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Шаркаўшчынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004. — 509 с. ISBN 985-6302-63-3.
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 4: Кадэты — Ляшчэня. — 432 с. — ISBN 985-11-0041-2
Łużki // Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom V: Kutowa Wola — Malczyce. — Warszawa, 1884. S. 837.

Вонкавыя спасылкі

Лужкі — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

[1] Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Віцебская вобласць: нарматыўны даведнік / У. М. Генкін, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2009. — 668 с. ISBN 978-985-458-192-7. (pdf)

[2] Язэп Бунто. Лужкі // ЭГБ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 396.

[3] Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Шаркаўшчынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004.

[1]

[2]

[3]