Самарская вобласьць: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Інтэрактыўны прагляд гісторыі
← Папярэдняя зьменаНаступная зьмена →
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
ВізуальнаВікіразметка
артаграфія
дНяма апісаньня зьменаў
Радок 53: Радок 53:
| Колер фону герб-сьцяг = #EEEEEE
| Колер фону герб-сьцяг = #EEEEEE
}}
}}
'''Сама́рская во́бласьць''' ({{мова-ru|Сама́рская о́бласть}}) — [[вобласьць]] на поўдні [[Расея|Расеі]]. Адміністрацыйны цэнтар — [[места]] [[Самара]]. Вобласьць уваходзіць у [[Прыволская фэдэральная акруга|Прыволскую фэдэральную акругу]], мяжуе з [[Саратаўская вобласьць|Саратаўскай]], [[Ульянаўская вобласьць|Ульянаўскай]], [[Арэнбурская вобласьць|Арэнбурскай абласьцямі]] й рэспублікай [[Татарстан]]. Праз блізкасьць мяжы з [[Заходне-Казская вобласьць|Заходне-Казскай вобласьцю]] [[Казахстан]]а частка [[Вялікачарнігаўскі раён|Вялікачарнігаўскага раёна]] мае статус памежнай тэрыторыі. Створаная ў [[14 траўня]] [[1928]] годзе як [[Сярэдняволская вобласьць]]. У [[1929]] годзе была перайменаваная ў [[Сярэдняволскі край]], а ў [[1935]] годзе — у [[Куйбышаўскі край]]. У пэрыяд з [[1936]] па [[1990]] гады мела назоў [[Куйбышаўская вобласьць|Куйбышаўскай вобласьць]].
'''Сама́рская во́бласьць''' ({{мова-ru|Сама́рская о́бласть}}) — [[вобласьць]] на поўдні [[Расея|Расеі]]. Адміністрацыйны цэнтар — [[места]] [[Самара]]. Вобласьць уваходзіць у [[Прыволская фэдэральная акруга|Прыволскую фэдэральную акругу]], мяжуе з [[Саратаўская вобласьць|Саратаўскай]], [[Ульянаўская вобласьць|Ульянаўскай]], [[Арэнбурская вобласьць|Арэнбурскай абласьцямі]] й рэспублікай [[Татарстан]]. Праз блізкасьць мяжы з [[Заходне-Казская вобласьць|Заходне-Казскай вобласьцю]] [[Казахстан]]а частка [[Вялікачарнігаўскі раён|Вялікачарнігаўскага раёна]] мае статус памежнай тэрыторыі. Створаная ў [[14 траўня]] [[1928]] годзе як [[Сярэдняволская вобласьць]]. У [[1929]] годзе была перайменаваная ў [[Сярэдняволскі край]], а ў [[1935]] годзе — у [[Куйбышаўскі край]]. У пэрыяд з [[1936]] па [[1990]] гады мела назоў [[Куйбышаўская вобласьць|Куйбышаўскай вобласьці]].


== Геаграфія ==
== Геаграфія ==

Вэрсія ад 22:29, 7 студзеня 2012

Самарская вобласьць
Самарская область

Сьцяг
Гімн гімн Самарскай вобласьці[d]
Агульныя зьвесткі
Краіна Расея
Статус вобласьць
Уваходзіць у Прыволская фэдэральная акруга
Паволскі эканамічны раён
Адміністрацыйны цэнтар Самара
Дата ўтварэньня 14 траўня 1928
Губэрнатар Уладзімер Арцякоў
Насельніцтва (2010)
 3 167 200[1] (12-е месца)
Шчыльнасьць 60 чал./км²
Плошча 53 565 км² (50-е месца)
Месцазнаходжаньне Самарскай вобласьці
Самарская вобласьць на мапе
Мэдыя-зьвесткі
Часавы пас GMT +4
Код ISO 3166-2 RU-SAM
Код аўтам. нумароў 63, 163
Афіцыйны сайт
   Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы

Сама́рская во́бласьць (па-расейску: Сама́рская о́бласть) — вобласьць на поўдні Расеі. Адміністрацыйны цэнтар — места Самара. Вобласьць уваходзіць у Прыволскую фэдэральную акругу, мяжуе з Саратаўскай, Ульянаўскай, Арэнбурскай абласьцямі й рэспублікай Татарстан. Праз блізкасьць мяжы з Заходне-Казскай вобласьцю Казахстана частка Вялікачарнігаўскага раёна мае статус памежнай тэрыторыі. Створаная ў 14 траўня 1928 годзе як Сярэдняволская вобласьць. У 1929 годзе была перайменаваная ў Сярэдняволскі край, а ў 1935 годзе — у Куйбышаўскі край. У пэрыяд з 1936 па 1990 гады мела назоў Куйбышаўскай вобласьці.

Геаграфія

Вобласць ёсьць пяты па плошчы рэгіён Паволжжа — займае тэрыторыю плошчай у 53,6 тыс. км², што складае 0,31% тэрыторыі Расеі. Вобласьць працягнулася з поўначы на ​​поўдзень на 335 км, а з захаду на ўсход — на 315 км. Геаграфічнае становішча вобласьці вызначаецца каардынатамі 51° 47' і 54° 41' п. ш. і 47° 55' і 52° 35' у. д. Вобласьць разьмешчана ў паўднёва-ўсходняй частцы эўрапейскай тэрыторыі Расеі, у сярэднім цячэньні Волгі, па абодвум ейным берагам.

Разьмяшчаецца на Ўсходне-Эўрапейскай плятформе. Гісторыя геалягічнага разьвіцьця тэрыторыі вобласьці ахоплівае раньнедакембрыйскую й рыфэйска-фанэразойскую эпохі. Рэкі Волга й Самара зьяўляюцца межамі ўнутранага дзяленьня вобласці па рэльефе. Вылучаюць тры часткі: Правабярэжжа, Паўночнае й Паўднёвае Левабярэжжа. Большая частка тэрыторыі вобласьці (91,2%) знаходзіцца ў Левабярэжжы.

Гісторыя

Тэрыторыя цяперашняй Самарскай вобласьці ўвайшла ў склад Расеі ў сярэдзіне XVI стагодзьдзя, пасьля далучэньня Казанскага й Астраханскага ханстваў да Маскоўскага царства. У XVII—XVIII стагодзьдзях тэрыторыя Сярэдняга Паволжжа засялялася перасяленцамі зь іншых раёнаў краіны й замежнікамі, як то немцамі й іншымі. Зь сярэдзіны XIX стагодзьдзя на тэрыторыі адбываўся эканамічны ўздым, Самара сталася адным з важных цэнтраў ўнутрырасейскага рынку збожжа, што прывяло да разьвіцьця гандлю й прамысловасьці ў горадзе. З 1851 году Самара ёсьць цэнтар аднайменнай губерні.

У ходзе Кастрычніцкай рэвалюцыі й Грамадзянскай вайны насельніцтва Самарскай губэрні выступіла супраць палітыкі бальшавікоў. У 1935 годзе Самара была перайменаваная ў Куйбышаў і насіла гэтую назву да 1990 году.

Насельніцтва

Вобласьць з насельніцтвам 3 167,2 тысяч чалавек на ліпень 2010 году займае па гэтым паказчыку 2-е месца ў Паволжжы й 12-е месца ў Расеі. Па шчыльнасьці насельніцтва (59,7 чал/км²) гэта 10-й рэгіён у Расеі (без уліку Масквы й Санкт-Пецярбурга), а па ўзроўні урбанізацыі (удзельная вага гарадзкога насельніцтва — 80,3%) — 11-е месца (без уліку аўтаномных акругаў). Па гэтых двух паказчыках вобласьць лідыруе ў Паволжжы.

Значную долю насельніцтва (82,26%) складаюць расейцы, на другім месцы месьцяца татары (3,92%). Беларусі ў вобласьці ёсьць дзевятай па колькасьці нацыянальнай групай налічваючы 9,2 тысячы чалавек на 2010 год.

Эканоміка

Прамысловасьць прадстаўлена каля 400 буйнымі й сярэднімі прадпрыемствамі й звыш за 4 тысячы малымі. Найбольшае разьвіцьцё атрымалі машынабудаваньне й мэталаапрацоўка, паліўная, электраэнэргетычная, хімічная й нафтахімічная прамысловасьці, каляровая мэталюргія. Машынабудаваньне прадстаўлена амаль поўным наборам асноўных галінаў, сярод якіх вядучая роля належыць аўтамабільнай прамысловасьці. На долю легкавых аўтамабіляў, што вырабляюцца на ААТ «АўтаВАЗ» у Тальяці прыпадае звыш за 70% ад усяго выпуску аўтамабіляў краіны. Удзельная вага вытворчасьці асноўных нафтапрадуктаў, як то бэнзін аўтамабільны, дызэльнае паліва, мазут топачны, складае 10—12%.

Каэфіцыент спэцыялізацыі (душавой вытворчасьці) па аб’ёме прамысловай прадукцыі 1,9 — другі пасьля Якутыі сярод рэгіёнаў Расейскай Фэдэрацыі, па розьнічнаму тавараабароту — 1,6 (2-е месца пасьля Масквы).

Крыніцы

  1. ^ Предварительные итоги Всероссийской переписи населения 2010 года.

Вонкавыя спасылкі

Самарская вобласьць — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Прыволская фэдэральная акруга
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Самарская_вобласьць&oldid=1201877»