Смаргонскі раён: розьніца паміж вэрсіямі
д Катэгорыя накіда |
дапаўненьне, абнаўленьне зьвестак, шаблён, стыль |
||
Радок 1: | Радок 1: | ||
{{Адміністрацыйная адзінка |
|||
{{Раён | |
|||
Назва = Смаргонскі |
| Назва = Смаргонскі раён |
||
Назва ў родным склоне = Смаргонскага |
| Назва ў родным склоне = Смаргонскага раёну |
||
| Афіцыйная назва (на наркамаўцы) = |
|||
Цэнтар = Смаргонь | |
|||
| Сьцяг = Flag of Smarhoń, Belarus.svg |
|||
| Герб = Coat of Arms of Smarhoń, Belarus.png |
|||
Насельніцтва = 58.200 | |
|||
| Гімн = |
|||
Шчыльнасьць = | |
|||
| Краіна = [[Беларусь]] |
|||
Месцазнаходжаньне = Grodno Oblast, Smorgon Raion.png |
|||
| Статус = |
|||
| Уваходзіць у = [[Гарадзенская вобласьць]] |
|||
| Улучае = |
|||
| Цэнтар = [[Смаргонь]] |
|||
| БуйныГорад = |
|||
| БуйныяГарады = |
|||
| ДатаЎтварэньня = [[15 студзеня]] [[1940]] |
|||
| Кіраўнік = |
|||
|Назва пасады кіраўніка = |
|||
| Насельніцтва = 57,5 тыс. |
|||
|Год перапісу = 2006 |
|||
|Адсотак ад насельніцтва = |
|||
|Месца паводле насельніцтва = |
|||
|Шчыльнасьць = 38,33 |
|||
|Месца паводле шчыльнасьці = |
|||
|Нацыянальны склад = |
|||
| Плошча = 1,5 тыс. |
|||
|Адсотак ад плошчы = |
|||
|Месца паводле плошчы = |
|||
| Максымальная вышыня = |
|||
| Сярэдняя вышыня = |
|||
| Мінімальная вышыня = |
|||
| Шырата = |
|||
| Даўгата = |
|||
| Мапа = Harodnia province, Smarhoń district.svg |
|||
| Памер мапы = 200 |
|||
| Часавы пас = [[UTC]] +2 |
|||
| Скарачэньне = |
|||
| ISO = |
|||
| FIPS = |
|||
| Тэлефонны код = +375-15-62 |
|||
| Паштовыя індэксы = 231 7хх, 231 8хх |
|||
| Інтэрнэт-дамэн = |
|||
| Код аўтамабільных нумароў = |
|||
| Сайт = http://slonim.grodno-region.by |
|||
| Катэгорыя ў Commons = Smarhoń district |
|||
| Парамэтар1 = |
|||
| Назва парамэтру 1 = |
|||
| Мапа адміністрацыйнай адзінкі = |
|||
| Колер фону парамэтраў = {{Колер|Беларусь}} |
|||
| Колер фону герб-сьцяг = |
|||
}} |
}} |
||
'''Смарго́нскі раён''' — раён у складзе [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Смаргонскі раён мяжуе з [[Ашмянскі раён|Ашмянскім]] і [[Астравецкі раён|Астравецкім]] раёнамі Гарадзенскай вобласьці, [[Валожынскі раён|Валожынскім]], [[Вялейскі раён|Вялейскім]] і [[Маладзечанскі раён|Маладзечанскім]] раёнамі [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]. |
|||
'''Смарго́нскі раё́н''' - адміністрацыйнай адзінка на паўночным усходзе [[Гарадзенская вобласьць|Гарадзенскай вобласьці]] [[Беларусь|Беларусі]]. Плошча раёну складае 1,5 тыс. км². Насельніцтва - 57,5 тыс. чалавек ([[2006]]). Адміністрацыйны цэнтар - места [[Смаргонь]]. |
|||
== Гісторыя == |
|||
== Паселішчы == |
|||
==Геаграфічнае становішча== |
|||
== Насельніцтва == |
|||
Смаргонскі раён мяжуе з [[Ашмянскі раён|Ашмянскім]] і [[Астравецкі раён|Астравецкім]] раёнамі Гарадзенскай вобласьці, [[Валожынскі раён|Валожынскім]], [[Вялейскі раён|Вялейскім]] і [[Маладэчанскі раён|Маладэчанскім]] раёнамі [[Менская вобласьць|Менскай вобласьці]]. |
|||
== Адукацыя == |
|||
== Транспарт == |
|||
Раён выцягнуць з поўначы на поўдзень на 67 км і з захаду на ўсход на 35 км. Найбольшая працягласьць тэрыторыі раёну – з паўднёвага захаду на паўночны ўсход – 68 км. |
|||
== Спорт == |
|||
== Інфармацыя для турыстаў == |
|||
==Рэльеф і карысныя выкапні== |
|||
== Выбітныя асобы == |
|||
Значная частка раёну занятая [[Нарачанска-Вялейская нізіна|Нарачанска-Вялейскай нізінай]], на поўдні — частка [[Ашмянскае ўзвышша|Ашмянскага ўзвышша]]. Пераважаюць вышыні 140— 200 м, максымальная — 320 м (гара Мілідаўская). |
|||
Багушэвіч, Агінскі |
|||
Карысныя выкапні: торф, пясочна-жвірысты матэрыял, пяскі, гліны і суглінкі для грубай керамікі, буза. |
|||
==Клімат і расьліннасьць== |
|||
Клімат [[умерана кантынэнтальны]]. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -6,3 °С, ліпеня 17 °С. Сярэднярочная колькасьць ападкаў складае 645 мм. Працягласьць [[Вэгетацыйны пэрыяд|вэгетацыйнага пэрыяду]] 189 дзён. |
|||
Лясы (38% тэрыторыі раёну) пераважна хваёвыя, яловыя, бярозавыя. На тэрыторыі раёну знаходзіцца частка нацыянальнага парку Нарачанскі, біялягічны заказьнік дзяржаўнага значэньня Дубатоўскае. |
|||
==Гідраграфія== |
|||
Усе рэкі і вадаёмы на тэрыторыі раёну належаць басэйну ракі [[Нёман]], а ў яго складзе - да басэйну [[Балтыйскае мора|Балтыйскага мора]]. Найбуйнейшая рака - [[Вяльля]] з прытокамі [[Ашмянка]], [[Оксна]]. Найвялікшыя азёры ў раёне - [[Сьвірскае]] і [[Вішнеўскае]]. Балоты займаюць 3,8% тэрыторыі. |
|||
==Насельніцтва== |
|||
Насельніцтва раёну складае 57,5 тысячаў чалавек |
|||
У Смаргонскім раёне зарэгістраваная і дзейнічак 21 рэлігійная абшчына 5-ці канфэсіяў: |
|||
*9 – рымска-каталіцкіх, |
|||
*9 – праваслаўных, |
|||
*1 – Сьведак Еговы, |
|||
*1 – Хрысьціянаў Веры Эвангельскай, |
|||
*1 – Эвангельскіх хрысьціянаў-баптыстаў. |
|||
==Гаспадарчая дзейнасьць== |
|||
Пад сельгасугодзьдзі занятыя 49,3 % тэрыторыі. Асноўныя галіны сельскай гаспадаркі – мясомалочная жывёлагадоўля, вырошчваюць збожжавыя і кармавыя культуры, бульбу, лён. |
|||
Прадпрыемствы: будаўнічых матэрыялаў, харчовай, дрэваапрацоўчай і мэталаапрацоўчай прамысловасьці. Цэнтар промыслаў знаходзіцца ў в. [[Крэва]]. |
|||
Па тэрыторыі раёну праходзіць чыгуначная лінія і аўтадарога [[Менск]] - [[Вільня]], места Смаргонь зьвязанае аўтадарогамі са [[Сьвір]]ру, [[Вялейка]]й, [[Маладэчна]], Ашмянамі. |
|||
==Выбітныя асобы== |
|||
*[[Алесь Салагуб]] — беларускі паэт, літаратуразнавец, публіцыст |
|||
==Інфармацыя для турыстаў== |
|||
Музэй-сядзіба [[Францішак Багушэвіч|Францішка Багушэвіча]] «Кушляны», літаратурны музэй-сядзіба [[Міхал Клеафас Агінскі|Міхала Клеафаса Агінскага]] ў в. [[Залесьсе]]. |
|||
Захаваліся помнікі архітэктуры: руіны вялікалітоўскага замка ў в. [[Крэва]], касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і сядзіба ў в. [[Жодзішкі]], капліца ў в. [[Алянец]], касьцёл сьвятога Тадэвуша ў в. [[Вішнеў]], касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў в. [[Войстам]], царква ў в. [[Выгаляненты]], касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў д. [[Данюшава]], палацава-паркавы ансамбль у в. [[Залесьсе]], царква Ўсіх Смуткуючых у в. [[Кеўлы]], свіран і сядзіба Ф.Багушэвіча ў в. [[Кушляны]], Сьвята-Пакроўская царква ў в. [[Міхневічы]], касьцёл Маці Божай у в. [[Нястанішкі]], Сьвята-Петра-Паўлаўская царква у в. [[Сьвятляны]], касьцёл Маці Божай Ружанцовай у в. [[Солы]]. |
|||
{{Накід:Геаграфія}} |
|||
== Вонкавыя спасылкі == |
== Вонкавыя спасылкі == |
||
* [http://radzima.org/pub/miesta.php?lang=by&rajon_id1=hrsm Здымкі на Radzima.org] |
|||
{{Гарадзенская вобласьць}} |
{{Гарадзенская вобласьць}} |
||
[[Катэгорыя:Раёны Гарадзенскай вобласьці]] |
|||
[[Катэгорыя:Смаргонскі раён]] |
|||
[[be:Смаргонскі раён]] |
[[be:Смаргонскі раён]] |
Вэрсія ад 01:06, 11 чэрвеня 2008
Смаргонскі раён | |
Сьцяг | |
Агульныя зьвесткі | |
---|---|
Краіна | Беларусь |
Статус | раён Беларусі |
Уваходзіць у | Гарадзенская вобласьць |
Адміністрацыйны цэнтар | Смаргонь |
Дата ўтварэньня | 15 студзеня 1940 |
Кіраўнік | Генадзь Харужык[d][1] |
Насельніцтва (2006) | 57,5 тыс. |
Шчыльнасьць | 38,33 чал./км² |
Плошча | 1,5 тыс. км² |
Вышыня па-над узр. м. · сярэдняя вышыня | 149 м[2] |
Месцазнаходжаньне Смаргонскага раёну | |
Мэдыя-зьвесткі | |
Часавы пас | UTC +2 |
Тэлефонны код | +375-15-62 |
Паштовыя індэксы | 231 7хх, 231 8хх |
Афіцыйны сайт | |
Дадатковыя мультымэдыйныя матэрыялы |
Смарго́нскі раё́н - адміністрацыйнай адзінка на паўночным усходзе Гарадзенскай вобласьці Беларусі. Плошча раёну складае 1,5 тыс. км². Насельніцтва - 57,5 тыс. чалавек (2006). Адміністрацыйны цэнтар - места Смаргонь.
Геаграфічнае становішча
Смаргонскі раён мяжуе з Ашмянскім і Астравецкім раёнамі Гарадзенскай вобласьці, Валожынскім, Вялейскім і Маладэчанскім раёнамі Менскай вобласьці.
Раён выцягнуць з поўначы на поўдзень на 67 км і з захаду на ўсход на 35 км. Найбольшая працягласьць тэрыторыі раёну – з паўднёвага захаду на паўночны ўсход – 68 км.
Рэльеф і карысныя выкапні
Значная частка раёну занятая Нарачанска-Вялейскай нізінай, на поўдні — частка Ашмянскага ўзвышша. Пераважаюць вышыні 140— 200 м, максымальная — 320 м (гара Мілідаўская).
Карысныя выкапні: торф, пясочна-жвірысты матэрыял, пяскі, гліны і суглінкі для грубай керамікі, буза.
Клімат і расьліннасьць
Клімат умерана кантынэнтальны. Сярэдняя тэмпэратура студзеня -6,3 °С, ліпеня 17 °С. Сярэднярочная колькасьць ападкаў складае 645 мм. Працягласьць вэгетацыйнага пэрыяду 189 дзён.
Лясы (38% тэрыторыі раёну) пераважна хваёвыя, яловыя, бярозавыя. На тэрыторыі раёну знаходзіцца частка нацыянальнага парку Нарачанскі, біялягічны заказьнік дзяржаўнага значэньня Дубатоўскае.
Гідраграфія
Усе рэкі і вадаёмы на тэрыторыі раёну належаць басэйну ракі Нёман, а ў яго складзе - да басэйну Балтыйскага мора. Найбуйнейшая рака - Вяльля з прытокамі Ашмянка, Оксна. Найвялікшыя азёры ў раёне - Сьвірскае і Вішнеўскае. Балоты займаюць 3,8% тэрыторыі.
Насельніцтва
Насельніцтва раёну складае 57,5 тысячаў чалавек
У Смаргонскім раёне зарэгістраваная і дзейнічак 21 рэлігійная абшчына 5-ці канфэсіяў:
- 9 – рымска-каталіцкіх,
- 9 – праваслаўных,
- 1 – Сьведак Еговы,
- 1 – Хрысьціянаў Веры Эвангельскай,
- 1 – Эвангельскіх хрысьціянаў-баптыстаў.
Гаспадарчая дзейнасьць
Пад сельгасугодзьдзі занятыя 49,3 % тэрыторыі. Асноўныя галіны сельскай гаспадаркі – мясомалочная жывёлагадоўля, вырошчваюць збожжавыя і кармавыя культуры, бульбу, лён.
Прадпрыемствы: будаўнічых матэрыялаў, харчовай, дрэваапрацоўчай і мэталаапрацоўчай прамысловасьці. Цэнтар промыслаў знаходзіцца ў в. Крэва.
Па тэрыторыі раёну праходзіць чыгуначная лінія і аўтадарога Менск - Вільня, места Смаргонь зьвязанае аўтадарогамі са Сьвірру, Вялейкай, Маладэчна, Ашмянамі.
Выбітныя асобы
- Алесь Салагуб — беларускі паэт, літаратуразнавец, публіцыст
Інфармацыя для турыстаў
Музэй-сядзіба Францішка Багушэвіча «Кушляны», літаратурны музэй-сядзіба Міхала Клеафаса Агінскага ў в. Залесьсе.
Захаваліся помнікі архітэктуры: руіны вялікалітоўскага замка ў в. Крэва, касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы і сядзіба ў в. Жодзішкі, капліца ў в. Алянец, касьцёл сьвятога Тадэвуша ў в. Вішнеў, касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў в. Войстам, царква ў в. Выгаляненты, касьцёл Найсьвяцейшай Тройцы ў д. Данюшава, палацава-паркавы ансамбль у в. Залесьсе, царква Ўсіх Смуткуючых у в. Кеўлы, свіран і сядзіба Ф.Багушэвіча ў в. Кушляны, Сьвята-Пакроўская царква ў в. Міхневічы, касьцёл Маці Божай у в. Нястанішкі, Сьвята-Петра-Паўлаўская царква у в. Сьвятляны, касьцёл Маці Божай Ружанцовай у в. Солы.
Вонкавыя спасылкі
- ^ http://smorgon.grodno-region.by/ru/rayispolkom-ru/
- ^ GeoNames (анг.) — 2005.