АБ-БА

	Абьяднаньне ў карысьць дзяцей і моладзі, якія вывучаюць беларускую мову «АБ-БА»
	Беларускі дыктант у Варшаве
	; чырвоным паказаныя землі дзейнасьці «АБ-БА»
Даведка
Скарот	«АБ-БА»
Дата ўтварэньня	1 студзеня 2006 (19 гадоў таму)
Сядзіба	Польшча, Беласток, вул. Чэнстахоўская, д. 6а
Службовыя мовы	беларуская; польская
Старшыня	Томаш Герасімюк
СС	старонка ў сеціве
часопіс	«Беларускі настаўнік»

Абьяднаньне ў карысьць дзяцей і моладзі, якія вывучаюць беларускую мову «АБ-БА»^[3] (коратка «АБ-БА», па-польску: STOWARZYSZENIE NA RZECZ DZIECI I MŁODZIEŻY UCZĄCYCH SIĘ JĘZYKA BIAŁORUSKIEGO „AB-BA”) — грамада ў Польшчы, якая была заснаваная ў 2006 годзе ў месьце Беласток.

Назва

Назва ўправы мае адрозьненьне ад правапісу:

Сьцяг	Правапіс	Назва
	Тарашкевіца	Абьяднаньне ў карысьць дзяцей і моладзі, якія вывучаюць беларускую мову «АБ-БА»
	Наркамаўка	Аб’яднанне ў карысць дзяцей і моладзі, якія вывучаюць беларускую мову «АБ-БА»^[4]

Назва грамады паходзіць ад скароту словазлучэньня АБ'яднаньне БАцькоў^[2].

Стварэньне і дзейнасьць

Аб’яднаньне ў карысьць дзяцей і моладзі, якія вывучаюць беларускую мову «АБ-БА» было створанае ў 2006 годзе. Яго задачы — дапамога мэтадычная, навуковая, грашовая і рэчавая дзецям і маладым, якія вучацца беларускае мовы. Дапамагаюць і бацькам і настаўнікам вучняў.

«АБ-БА» было заснаванае ў 1995 годзе. Гэта была грамада маладых бацькоў, якія раней дзейнічалі ў Беларускім аб'яднаньні студэнтаў. Грамада хацела стварыць у месьце Беласток суполку для сваіх дзяцей у дзіцячых садках. У той час ніхто не вучыў беларускае мовы ў дашкольных установах Беластоку. 1 верасьня 1995 году пачалі дзейнічаць два аддзелы ў самаўрадавым перашкольлі нумар 14 у Беластоку.

У 1997 годзе дзяцей зь дзіцячага садку перавялі ў школу нумар 4 на вуліцы Частахоўскае. Дырэктар школы Зьбігнеў Клімовіч згадзіўся ўтварыць клясу для вучобы беларускае мовы. Бацькі знайшлі настаўніцу, якая б вучыла беларускую мову. Ёй стала Аліна Ваўранюк. У верасьні 1997 году сямёра дзяцей пачалі вучыцца ў школе нумар 4. Настаўніца Аліна Ваўранюк з 1997 году пачала весьці дзіцячы тэатар пад назваю «Забава ў тэатры». З 2004 году з бацькамі праводзіць летнікі пад назваю «Тут нарадзіўся», якія доўжацца адзін тыдзень.

З 2003 году пачалі дзеці вучыцца ў Публічнай гімназіі нумар 7, а з 2007 году міжшкольная вучоба ў 3-ім Агульнавучэбным ліцэі.

У 2006 годзе было заснаваная юрыдычная асоба Аб’яднаньне ў карысьць дзяцей і моладзі, якія вывучаюць беларускую мову «АБ-БА». Членамі грамады сталі бацькі дзяцей, якія вучыліся беларускае мовы і асобы, якія прыхільна адносіліся да распаўсюджаньня беларускае мовы ў Польшчы.

У 1995 годзе было 30 дзяцей, якія вучыліся беларускае мовы. У 2015 годзе дзяцей у дзіцячым садкубыло каля 100 асоб^[5]. У 2023 годзе іх было каля 250 асоб.

У 2014 годзе зьнялі і выдалі дакумэнтальнае дзіва «Гавораць беларусы Падляшша»^[6]. У 2020 годзп адзначылі 25-годзьдзе дзейнасьці грамады^[7].

У верасьні 2024 году ўпершыню ў Беластоку не набралі ні аднаго дзіцяці ў пачатковыя школы, каб яны пачалі вучыць беларускую мову.

Управа

«АБ-БА» мае сваю ўправу. Старшыня грамады выбіраецца на некаторы час. Ён мае свайго намесьніка. Існуе пасада скарбніка, аднаго члена і сакратара. Управа знаходзіца ў краіне Польшча, места Беласток, вул. Чэнстахоўская, д. 6а^[8]. Гэта дом пачатковае школы 4.

Асабовы склад управы:

Управа з 2022 гадоў:

Тамаш Герасімюк — старшыня
Ілона Карпюк — намесьнік старшыні
Уршуля Іванюк — скарбнік
Пётра Мулярчык — сакратар
Ганна Мацеюк — член управы

Управа ў 2018 — 2022 гадах:

Уршуля Іванюк — старшыня
Кацярына Паўлоўская — намесьнік старшыні
Моніка Федарчук — скарбнік
Юлія Косьціна — сакратар
Марыя Здрайкоўская — член управы

Управа ў 2014 — 2018 гадах:

Кацярына Паўлоўсая — старшыня
Аліна Ваўранюк — намесьнік старшыні
Анэля Скаўронская — скарбнік
Уршуля Іванюк— сакратар
Барбара Пякарская — член управы

Управа ў 2010 — 2014 гадах:

Барбара Пякарская — старшыня
Аліна Ваўранюк — намесьнік старшыні
Тамара Карнілюк — скарбнік
Анэля Скаўронская — сакратар
Марк Кулакоўскі — член управы

Управа ў 2006 — 2010 гадах:

Барбара Пякарская — старшыня
Марк Кулакоўскі — намесьнік старшыні
Аліна Ваўранюк — скарбнік
Хрысьціна Андраюк-Вапа — сакратар
Ірына Сегень — член управы

Задачы

Грамада заявіла пра наступныя задачы свае дзейнасьці^[9]:

падтрыманьне нацыянальнае тоеснасьці вучняў
адукацыйна-асьветніцкая дзейнасьць
арганізацыя вучням адпачынку
арганізацыя заняткаў па-за школай
выдавецкая дзейнасьць
дзейнасьць у карысьць беларускай нацыянальнае меншасьці ў Польшчы і польска-беларускае інтэгрыцыі.

Грамада вучыць дзяцей беларускае мове ў месьце Беласток^[10]:

пачатковая школа 4 імя Сібіракоў (вул. Чэнстахоўсая, 6а)
самаўрадавае прадшкольле 14 зь беларускае і польскае мовах навучаньня (вул. Пілсудзкага, д. 20/4)

Крыніцы

Вонкавыя спасылкі

[1] Сядзіба АБ-БА

[герасімюк-2] а ^б Лагер, варштаты, настольныя гульні — і ўсё па-беларуску. Як у Беластоку бацькі аб’ядналіся, каб іх дзеці ведалі сваю мову і традыцыі

[3] Пра нас, пра АББА

[4] АБ-БА на Этнаўсё

[5] Сустрэча ў беларускім садку ў Беластоку на Зьвязда

[гаворацьбеларусы-6] Гавораць беларусы Падляшша

[25гадоўАББА-7] 25 гадоў АБ-АБ(недаступная спасылка) на Ютубе

[8] Сядзіба АБ-БА

[9] Задачы і мэты дзейнасьці

[10] месца вучобы беларускае мовы ў месьце Беластоку(недаступная спасылка)

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]