Перайсьці да зьместу

Жыбарт

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Жыбарт
лац. Žybart
Siebart
Паходжаньне
Мова(-ы) германскія
Утворанае ад Sieg + Bert
Іншыя формы
Варыянт(ы) Зыбарт, Зыбэрт, Зібарт, Жыбэрт, Жыбірт, Шыбарт
Зьвязаныя імёны Зігбэрт
Зьвязаныя артыкулы
якія пачынаюцца з «Жыбарт»

Жыбарт (Жыбэрт, Жыбірт, Шыбарт), Зыбарт (Зыбэрт, Зібарт) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.

Паходжаньне

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Асноўны артыкул: Імёны ліцьвінаў

Зігберт або Зіберт, пазьней Зыбэрт або Зыбарт (Sigbert, Sibert, Sybert, Siebart, Zybarth[1]) — імя германскага паходжаньня[2][3]. Іменная аснова сіг- (зыг-, зег-) (імёны ліцьвінаў Зігібут, Зыгел, Жыгімонт; германскія імёны Sigibot, Sigel, Sigimunt) паходзіць ад гоцкага і бургундзкага sigus 'перамога'[4], а аснова -берт- (-бэрт-, -барт-) (імёны ліцьвінаў Кібарт, Любарт, Эйбарт; германскія імёны Kibart, Lubert, Eibert) — ад германскага berhta 'яркі'[5].

Этымалягічны слоўнік старапольскіх асабовых імёнаў, выдадзены Польскай акадэміяй навук, адзначае гістарычнае бытаваньне ў Польшчы германскага імя Zybart (Zybert)[6].

У 1646 годзе ў Каралявецкім унівэрсытэце навучаўся Daniel Sibert, Elbingensia Borussus[7].

Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Жиборту земля Монивидова (1440—1492 гады)[8]; coram Zyborth Chothko (1455 год[a][9], 1490 году[10]); coram 5 testibus, coram Petro Chothko Zyborthovycz (1473 год)[11]; Ego quidem nobilis Petrus Chothko Zyborth[12], coram Chothkone Zyborth[13] (1483 і 1486 гады); coram Chothko Zyborth (1486 год)[14]; Zyborthovyczy alias Zyborth[15], de hereditate nostra de Szyborth[16], coram Zyborth[17], Zyborthovyczy[18] (1502 год); што купил в Мартина Жибортовича (26 студзеня 1516 году)[19]; боярина господарьского Ясвенского повета на имя Войдата Жибиртовича (14 студзеня 1517 году)[20]; а Мартина Жыбортовича (1 верасьня 1518 году)[21]; nobilem Thomam de Zyborthy (24 траўня 1522 году)[22]; Мартинъ Жиборътовичъ кон. Станислав Жибортовичъ конь (1528 год)[23]; з Новгородского повету… Мартина Жибортовича (1535 год)[24]; боярыни повету Новгородского Лукашовая Жыбортовича (8 студзеня 1541 году)[25]; боярынъ новгородский Лукашъ Мартиновичъ Жыбортовича (16 сакавіка 1541 году)[26]; бояринъ Новгородского повету Лукаш Мартинович Жыбортовича… Я, Лукашъ Жыбортович (4 траўня 1541 году)[27]; боярина новъгородъского Лукаша Жыбортовича (3 чэрвеня 1541 году)[28]; Maczey Szibartowycz (1554 год)[29]; Źiborth Ivczewicz (12 кастрычніка 1561 году)[30]; Stepan Zibortowicz (1563 год)[31]; суседки его Станисълавовое Жыбортовое (27 жніўня 1565 году)[32]; Станиславовая Жибортовича вдова выслала служебника Болтромея зъ Жиборътовичъ[33], з ыменья Жибортовичъ… Лукаша Жиборта[34] (1567 год); бояре… Ленартъ Жиборътъ… бояре тутошъніе Здетельскіе путъные… Юръко Жиборътъ, Мордасъ Жибортъ (24 красавіка 1580 году)[35]; siolo Lyntupy… Andrzey Zybort… Tomko Zybort (26 лютага 1619 году)[36]; Mikolay Zybort (1641 год)[37]; Kazimierz Zybart (1690 год)[38]; Zybartowszczyzna (1744 год)[39]; Uszacz… RP. Sergius Zybort, Sacrist. (1754 год)[40]; domek stary Woyciecha Żybertta (1 лютага 1765 году)[41]; Jan Żybert (10 траўня 1785 году)[42]; Barbara Żybortt (1789 год)[43]; Zybertowicz (1811 год)[44]; Szymon Kazimierz Zybortt (1818 год)[45]; Marcin Zibortt (1824 год)[46].

Носьбіты

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Жыбарты, Ізмунты-Жыбарты, Жыбурты-Жыбуртовічы[53] і Жыбурты-Шчасновічы[54] — літоўскія шляхецкія роды.

Зыбарты (Zybort) гербу Нячуя — літоўскі шляхецкі род[55]

Зыбартовічы (Zybortowicz) — літоўскі шляхецкі род з Наваградзкага ваяводзтва[56].

У актах Вялікага Княства Літоўскага ўпаміналіся фальваркі Жыбертавічы або Пенчын і Зібертаўшчызна ў Наваградзкім ваяводзтве, маёнтак Жыбертаўшчызна ў Слонімскім павеце, зямянскае сяло Жыбарты каля Зьдзецелу, фальварак Зібертаны ў Троцкім ваяводзтве[57].

На 1895—1905 гады існаваў маёнтак Жыбартоўшчына (Жыбэртавічы) ў Слонімскім павеце Гарадзенскай губэрні[58][59], на 1909 год — вёска Жыбартавічы ў Наваградзкім павеце Менскай губэрні[60].

На гістарычнай Слонімшчыне існуе вёска Жыбарты, на гістарычным Падляшшы — Зыбурты.

Глядзіце таксама

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Заўвагі

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ У публікацыі 1932 году адпаведны дакумэнт азначаецца як «фармальны фальсыфікат»

Крыніцы

[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
  1. ^ Eule R. Germanische und fremde Personennamen als heutige deutsche Familiennamen // Festschrift zu dem fünfzigjährigen jubiläum des Friedrichs-realgymnasiums in Berlin. — Berlin, 1900. S. 55.
  2. ^ Förstemann E. W. Altdeutsches Namenbuch. Bd. 1: Personennamen. — Bonn, 1900. S. 1321.
  3. ^ Ferguson R. English Surnames: And Their Place in the Teutonic Family. — London and New York, 1858. P. 214.
  4. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 18.
  5. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 16.
  6. ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 17, 242.
  7. ^ Die matrikel der Universität Königsberg i. Pr. Bd. 1: Die Immatrikulationen von 1544—1656. — Leipzig, 1910. S. 483.
  8. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 3 (1440—1498). — Vilnius, 1998. P. 50.
  9. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 248.
  10. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 431.
  11. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 331.
  12. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 391.
  13. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 392, 414.
  14. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 413.
  15. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 625.
  16. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 631.
  17. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 635.
  18. ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 3: 1501—1507. — Kraków, 1948. S. 636.
  19. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 182.
  20. ^ Литовская метрика. Т. 1. — Петербург, 1903. С. 422—423.
  21. ^ Описание документов архива западно-русских униатских митрополитов. Т. 1. — СПб., 1897. С. 11.
  22. ^ Rowell S. C. Acta primae visitationis diocesis vilnensis anno domini 1522 peractae. Vilniaus Kapitulos Archyvo Liber IIb atkūrimas. — Vilnius, 2015. P. 263.
  23. ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 63.
  24. ^ Popisy wojskowe pospolitego ruszenia Wielkiego Księstwa Litewskiego (1524—1566). — Białystok, 2018. S. 59.
  25. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 229 (10) (1540—1541). — Vilnius, 2003. P. 89.
  26. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 229 (10) (1540—1541). — Vilnius, 2003. P. 153.
  27. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 27 (1541—1542). — Vilnius, 2016. P. 57.
  28. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 27 (1541—1542). — Vilnius, 2016. P. 45.
  29. ^ Lebedys J. Lietuvių kalba XVII—XVIII a. viešajame gyvenime. — Vilnius, 1976. P. 56.
  30. ^ Istorijos archyvas. T. 1: XVI amžiaus Lietuvos inventoriai. — Kaunas, 1934. P. 656.
  31. ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 2. — Вильна, 1882. С. 480.
  32. ^ Lietuvos Metrika. Knyga 261 (47) (1562—1566). — Vilnius, 2011. P. 137.
  33. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 820.
  34. ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 831.
  35. ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 226.
  36. ^ Lietuvos inventoriai XVII a. — Vilnius, 1962. P. 77.
  37. ^ Ординация королевских пущ: в лесничествах бывшего Великого Княжества Литовского. — Вильна, 1871. С. 61.
  38. ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 35.
  39. ^ Diecezja Wileńska, 1744, Pawet, 20 лютага 2011 г.
  40. ^ Ваврик М., о. Нарис розвитку і стану Василіянського чина XVII—XX ст. — Рим, 1979. С. 98.
  41. ^ Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской, хранящихся в Центральном архиве в Витебске. Вып. 31. — Витебск, 1903. С. 6.
  42. ^ Акты издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 35. — Вильна, 1910. С. 483.
  43. ^ Twery, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  44. ^ Ревизские Сказки — Spis rewizyjny, Troki 1811
  45. ^ Ławków, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  46. ^ Ławków, Geneteka baza Polskiego Towarzystwa Genealogicznego
  47. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 3. ― Вильна, 1904. С. 22.
  48. ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 8. ― Вильна, 1912. С. 361—362.
  49. ^ Testamenty w księgach miejskich wileńskich z XVI i XVII wieku. Katalog. — Warszawa, 2017. S. 55.
  50. ^ Инвентари магнатских владений Белоруссии XVII―XVIII вв.: Владение Тимковичи. — Минск, 1982. С. 203.
  51. ^ №44. Другі спіс абвінавачаных ва ўдзеле ў паўстанні, Сьвіслацкія аркушы
  52. ^ №51. Трэці спіс абвінавачаных ва ўдзеле ў паўстанні, Сьвіслацкія аркушы
  53. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Ж, Згуртаваньне беларускай шляхты
  54. ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на Ш, Згуртаваньне беларускай шляхты
  55. ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 6. — Rzeszów, 2006. S. 417.
  56. ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 12. — Warszawa, 1939. S. 345.
  57. ^ Indeks alfabetyczny miejscowości dawnego wielkiego Księstwa Litewskiego: A—K (Abakanowicze — Kujany). Wilno, 1929. S. 276, 303.
  58. ^ Słownik geograficzny... T. XIV. — Warszawa, 1895. S. 875.
  59. ^ Указатель населенным местностям Гродненской губернии, с относящимися к ним необходимыми сведениями. — Гродна, 1905. С. 139.
  60. ^ Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 61.
Атрымана з «https://be-tarask.wikipedia.org/w/index.php?title=Жыбарт&oldid=2586664»