Ядаг
| Ядаг лац. Jadag / Jadah | |
| Adago | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | Had + Dago Had + Daugo |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Адаўг, Адаўк, Ядаўг, Ядаўк, Ядалг, Ядога |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Ядаг» | |
Ядаг, Адаўг (Адаўк), Ядаўг (Ядаўк, Ядалг) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Адага або Адака (Adago, Adaco) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова -гад- (-ад-, -ат-) (імёны ліцьвінаў Ядвіга, Гатман, Бернат; германскія імёны Hadwig, Hadoman, Bernat) паходзіць ад гоцкага *haþus[2], германскага hathu 'бой'[3], а аснова -даг- (-дак-, -таг-) (імёны ліцьвінаў Дагейка, Дакіла, Шыдаг; германскія імёны Dageke, Dacilo, Sidag) — ад германскага daga 'палымяны, зіхатлівы, яркі, бліскучы'[4].
Адпаведнасьць імя Ядаўг германскаму імю Odag сьцьвердзіў францускі лінгвіст-германіст Раймонд Шмітляйн, які на падставе шматгадовых дасьледаваньняў прыйшоў да высноваў пра германскае паходжаньне літоўскіх уласных імёнаў[5].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: domino Allexandro Yadogowycz (13 ліпеня 1443 году)[6]; ya a nye ynaczey Koreywa Adaugowycz (30 красавіка 1451 году)[7]; nos… Rediuil Jadogowicz… Andruszko Jadogowicz… ego Radiuil Jadogowicz… ego Andruszko Jadogowicz (13 студзеня 1460 году)[8]; nos nobiles… Andreas Jadogowicz (1486 год)[9]; ego nobilis Stefanus Andruszkowicz Jatolgowicz alias Radziwiłł… Radivill Jadollgowicz (30 траўня 1491 году)[10]; наместъникъ молодеченъскии Богданъ Кореевичъ и поведал перед нами, што жъ дядко его Воитъко Ядолкговичъ (4 красавіка 1499 году)[11]; в Новгородскомъ повете… земль пустовских… а Ядовкговщину (14 чэрвеня 1514 году)[12]; Павел Адовковичъ[13], Вдова Ядовкгова Барбара[14] (1528 год); Jan Jodogo (1558 год)[15]; Родъ Ядовкговъ (1567 год)[16]; Matiasz Pacewicz Jadowk[17], Jan Jadowk Bogdanowicz[18] (1690 год).
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1593 годзе ўпамінаўся маёнтак Ядольгавічы[19].
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Bergh L. Ph. C. Historische beschouwing der Nederlandsche Eigennamen // Taalkundig magazijn of gemengde bijdragen tot de kennis der Nederduitsche taal. 4o Deel, 1842. S. 565.
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 14, 1972. S. 70.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 87.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 30.
- ^ Schmittlein R. Toponymes finnois et germaniques en Lituanie // Revue internationale d’onomastique. Nr. 2, 1948. P. 101.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 202.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 231.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 1: 1387—1468. — Kraków, 1932. S. 259.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 415.
- ^ Kodeks dyplomatyczny katedry i diecezji Wilenskiej. T. 1, z. 2: 1468—1501. — Kraków, 1939. S. 433—434.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 5 (1427—1506). — Vilnius, 2014. P. 128.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 9 (1511—1518). — Vilnius, 2002. P. 291.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 86.
- ^ Перапіс войска Вялікага княства Літоўскага 1528 года. Метрыка Вялікага княства Літоўскага. Кн. 523. — Менск, 2003. С. 162.
- ^ Писцовая книга Гродненской экономии с прибавлениями, изданная Виленской Комиссией для разбора древних актов. Ч. 1. — Вильна, 1881. С. 405.
- ^ Литовская метрика. Отд. 1. Ч. 3. — Петроград, 1915. С. 731.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 28.
- ^ Metryka Litewska. Rejestry podymnego Welkiego Ksiestwa. Księstwo Żmudzkie 1690 r. — Warszawa, 2009. S. 33.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 1. ― Вильна, 1901. С. 150.