Сумілішкі
| Сумілішкі лац. Sumiliški | |||||
| лет. Semeliškės | |||||
 Касьцёл | |||||
| |||||
| Краіна: | Летува | ||||
| Павет: | Віленскі | ||||
| Раён: | Электрэнскі | ||||
| Насельніцтва: | 580 чал. (2011) | ||||
| Часавы пас: | UTC+2 | ||||
| летні час: | UTC+3 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 54°40′0″ пн. ш. 24°39′30″ у. д. / 54.66667° пн. ш. 24.65833° у. д.Каардынаты: 54°40′0″ пн. ш. 24°39′30″ у. д. / 54.66667° пн. ш. 24.65833° у. д. | ||||
Сумілішкі на мапе Летувы   Сумілішкі | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
Сумілішкі (лет. Semeliškės) — мястэчка ў Летуве, на рацэ Стрэве. Цэнтар староства Электрэнскага самакіраваньня Віленскага павету. Насельніцтва на 2011 год — 580 чалавек. Знаходзяцца за 16 км на поўдзень ад Электрэнаў.
Сумілішкі — мястэчка гістарычнай Троччыны. Да нашага часу тут захаваўся драўляны касьцёл Сьвятога Лаўрына, помнік архітэктуры XVIII стагодзьдзя.
Назва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Асноўны артыкул: Саміла
Суміла (Sumila) — імя германскага паходжаньня[1]. Іменная аснова сом- (сум-) (імёны ліцьвінаў Соман, Сомалт; германскія імёны Sumuni, Somold) паходзіць ад стараісьляндзкага some 'гонар'[2].
Тапонім Сумілішкі выводзяць ад асабовага імя[3].
Яшчэ этнограф і мовазнаўца Яўхім Карскі зьвяртаў увагу на тое, што ў латыскай Курляндыі, «большасьць беларускіх населеных месцаў заканчваюцца на -ішкі»[4], пазьней у рэчышчы палітыкі летувізацыі падобныя тапонімы на -ішкі азначылі як «гістарычна балтыйскія» і нават «тыпова летувіскія»[5]. Тым часам менскі дасьледнік Алёхна Дайліда зазначае, што «ва ўсходнегерманскіх мовах быў пашыраны суфікс -isk-: такім парадкам, так менаваная «лінія Сафарэвіча» (мяжа перавагі паселішчаў з назовамі на -ішкі ў Панямоньні) не абавязкова зьнітаваная з балтамі»[6].
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Вялікае Княства Літоўскае[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Першы пісьмовы ўпамін пра Сумілішкі датуецца 1375 годам. У 1413 годзе яны ўвайшлі ў склад Троцкага павету Троцкага ваяводзтва.
У 1501 годзе ў Сумілішках збудавалі першы касьцёл.
Пад уладай Расейскай імпэрыі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Сумілішкі апынуліся ў складзе Расейскай імпэрыі, у Троцкім павеце Віленскай губэрні. У 2-й палове XIX ст. у мястэчку было 29 будынкаў.
За часамі Першай сусьветнай вайны ў 1915 годзе Сумілішкі занялі войскі Нямецкай імпэрыі
Найноўшы час[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Па польска-летувіскіх баях і падпісаньні пагадненьня паміж міжваеннай Польскай Рэспублікай і Летувой у 1919 годзе Сумілішкі апынуліся ў складзе Летувы. За часамі Другой сусьветнай вайны з чэрвеня 1941 да 1944 году мястэчка знаходзілася пад акупацыяй Трэцяга Райху.
Насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Дэмаграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- XIX стагодзьдзе: ~1890 год — 410 чал., зь іх 300 каталікоў, 40 праваслаўных і 70 юдэяў[7]
- XXI стагодзьдзе: 2011 год — 580 чал.
Турыстычная інфармацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Славутасьці[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Касьцёл Сьвятога Лаўрына (1774)
- Млын водны (XIX ст.)
- Могілкі юдэйскія
- Царква Сьвятога Мікалая (1894—1895; мураўёўка)
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ Kremer D. Die Germanischen Personennamen in Katalonien // Estudis romànics. Nr. 15, 1973. S. 58 (304).
- ^ Morlet M.-T. Les noms de personne sur le territoire de l’ancienne Gaule du VIe au XIIe siècle. T. I: Les noms issus du germanique continental et les créations gallo-germaniques. — Paris, 1971. P. 201.
- ^ Vanagas A. Lietuvos miestų vardai (antrasis leidimas). — Vilnius: Mokslo ir enciklopedijų leidybos institutas, 2004. P. 187—189.
- ^ Карский Е. Ф. Белорусы. Т. 1. — Минск, 2006. С. 559.
- ^ Зайкоўскі Э. Балты цэнтральнай і ўсходняй Беларусі ў сярэднявеччы // Спадчына. № 1, 1999. С. 61—72.
- ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 31.
- ^ Krzywicki J. Sumiliszki // Słownik geograficzny... T. XI. — Warszawa, 1890. S. 584.
Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
| ||||||||