Франклін Дэлана Рузвэлт
| Франклін Дэлана Рузвэлт | |
| па-ангельску: Franklin Delano Roosevelt | |
 | |
| 32-ы Прэзыдэнт ЗША | |
|---|---|
| 4 сакавіка 1933 — 12 красавіка 1945 | |
| Папярэднік: | Гэрбэрт Кларк Гувэр |
| Наступнік: | Гары С. Труман |
| Асабістыя зьвесткі | |
| Нарадзіўся: |
30 студзеня 1882[1][2][3][…] Гайд Парк, Нью-Ёрк, ЗША |
| Памёр: |
12 красавіка 1945[4][1][2][…] (63 гады) Ўорм Спрынгс, Джорджыя, ЗША |
| Партыя: | |
| Сужэнец: | Элеанора Рузвэлт |
| Дзеці: | Эліёт Рузвэлт[d][1][5], Франклін Дэлана Рузвэлт-малодшы[d][5], Джон Асьпінўол Рузвэлт[d][5], Ганна Рузвэлт Галстэд[d][1][5], Джэймз Рузвэлт[d][1][5] і Франклін Дэлана Рузвэлт[d][1][5] |
| Бацька: | Джэймз Рузвэлт[d][5] |
| Маці: | Сара Рузвэлт[d][5] |
| Адукацыя: |
Гарвардзкі каледж, Калюмбійская школа права |
| Узнагароды: | |
| |
Франклін Дэлана Рузвэлт (1882—1945) — 32-ы прэзыдэнт ЗША й цэнтральная фігура ў падзеях сьвету ў сярэдзіне XX стагодзьдзя, кіраваўшы Злучанымі Штатамі падчас сусьветнай эканамічнай крызы й сусьветнай вайны. Адзіны амэрыканскі прэзыдэнт абраны больш чым на два тэрміны. Рузвэлт перамог дзеючага прэзыдэнта рэспубліканца Гэрбэрта Гувэра ў лістападзе 1932 году, падчас Вялікай дэпрэсіі. Спалучэньне ў Рузвэлта якасьцяў аптымізму й актыўнасьці спрыяла адраджэньню нацыянальнага духу. У цесным супрацоўніцтве з Ўінстанам Чэрчылем і Ёсіфам Сталіным, вядучымі саюзьнікамі супраць нацыскай Нямеччыны й Японіі ў Другой сусьветнай вайне, ён памёр калі перамога была ўжо дзелам часу.
Пачынаючы са сваіх «першых ста дзён» у офісу, якія пачаліся 4 сакавіка 1933 году, Рузвэлт адразу ж узяў арыентыр на Новы курс — комплекс праграмаў, прызначаных для атрыманьня дапамогі (асабліва забесьпячэньне беспрацоўных дзяржаўнымі працоўнымі месцамі), аднаўленьне эканомікі й рэформаў, шляхам рэгуляваньня дзейнасьці Ўол-стрыт, банкаў і транспарту. Паляпшэньне стану эканомікі праходзіла вельмі хутка з 1933 па 1937 гады, але затым наступіла глыбокая рэцэсія. Двухпартыйная кансэрватыўная кааліцыя, утвораная ў 1937 годзе перашкодзіла яму прасунуць шмат якія новыя законапраекты, таму былі адменены многія з праграмаў надзвычайнай дапамогі, калі беспрацоўе практычна скончылася падчас Другой сусьветнай вайны. Большасьць правілаў Новога курсу былі спынены каля 1975—1985 гадоў, за выключэньнем рэгуляваньня Ўол-стрыт каштоўнымі паперамі й біржай, якое ўсё яшчэ існуе. Нараўне зь некалькімі больш дробнымі праграмамі, працягваюць існаваць Фэдэральная карпарацыя страхаваньня дэпазытаў, якая была створана ў 1933 годзе, і сацыяльнае забесьпячэньне, якое Кангрэс прыняў у 1935 годзе.
Калі сусьветная вайна была амаль непазьбежнай пасьля 1938 году, з-за японскага ўварваньня ў Кітай і агрэсіі нацысцкай Нямеччыны, Рузвэлт аказаў моцную дыпляматычную й фінансавую падтрымку Кітаю й Вялікабрытаніі, захоўваючы афіцыйна нэўтралітэт. Ягонай мэтай было зрабіць Амэрыку «арсэналам дэмакратыі», якая будзе пастаўляць баепрыпасы да саюзьнікаў. Ён дамогся амаль аднадушнай аб’явы вайны супраць Японіі пасьля нападу японцаў на Пэрл-Гарбар 7 сьнежня 1941 году, назваўшы яго «днём, калі будзе жыць ганьба». Ён кіраваў мабілізацыяй эканомікі ЗША ў падтрымку намаганьняў саюзьнікаў у вайне. Беспрацоўе зьнізілася да 2%, дзейнасьць праграмаў дапамогі ў асноўным скончылася, а прамысловая эканоміка хутка расла, калі мільёны людзей пераехалі ў новыя працоўныя месцы ў ваенныя цэнтры, а 16 мільёнаў мужчын і 300 000 жанчын былі мабілізаваны на ваенную службу.
Рузвэлт дамінаваў на амэрыканскай палітычнай сцэне, ня толькі напрацягу дванаццаці гадоў свайго прэзыдэнцтва, але й дзесяцігодзьдзі пазьней. Новы курс Рузвэлта аб’яднаў вакол сябе прафзьвязы, афраамэрыканцаў, сельскіх белых паўднёўцаў і іншых. Рузвэлт лічыцца адным зь лепшых прызэдэнтаў ЗША.
Асабістае жыцьцё
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Прозьвішча
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Рузвэлт ёсьць англізаванай формай нідэрляндзкага прозьвішча «ван Роозвэлт» або «ван Розэнвэлт», што азначае з «поля ружаў»[6]. Нягледзячы на тое, што некаторыя выкарыстоўвалі англізаванае вымаўленьне [ˈruːzəvɛlt], сам Рузвэлт выкарыстоўваў форму [ˈroʊzəvəlt].
Рузвэлт паходзіў з адной з найстарэйшых сем’яў у штаце Нью-Ёрк. Рузвэлты вызначыліся й у іншых галінах, ня толькі ў палітыцы. Адзін з продкаў, Ісаак Рузвэлт, служыў у міліцыі Нью-Ёрку падчас амэрыканскай рэвалюцыі. Рузвэлт наведваў мерапрыемствы Нью-Ёрцкага таварыства «Сыноў амэрыканскай рэвалюцыі», і навата ўступіў у арганізацыю, пакуль быў прэзыдэнтам. Маці Рузвэльта назвала яго імём свайго любага дзядзькі Франкліна Дэлана. Родапачынальнікам сям’і Дэлана ў Амэрыцы быў Філіп дэ ла Ной, першы гугенот у Новым Сьвеце, чыё прозьвішча ў англізаваным варыянце гучыць як Дэлана.
Раньнія гады
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Франклін Дэлана Рузвэлт нарадзіўся 30 студзеня 1882 году ў горадзе Гадсан-Валі Гайд-Парка, Нью-Ёрк. Ягоны бацька, Джэймз Рузвэлт, і ягоная маці, Сара Эн Дэлана, абодва былі з заможных старажытных сем’яў Нью-Ёрку, нідэрляндзкага й францускага паходжаньня адпаведна. Франклін быў іхным адзіным дзіцём.
Рузвэлт рос у атмасфэры дастачы. Сара была прыналежнай маці, але Джэймз, якому было 54, калі нарадзіўся Франклін, на думку некаторых, быў аддаленым бацькам, нягледзячы на тое, што біёграф Джэймз Бэрнз пісаў, што ўзаемаадносіны Джэймза з сынам былі больш, чым тыповымі ў тыя часы. Сара мела больш значны ўплыў ўплыў на Франкліна ў першыя гады, яна аднойчы заявіла: «Мой сын Франклін — Дэлана, ня Рузвэлт». Частыя паездкі ў Эўропу з бацькамі пазнаёмілі Рузвэлта з нямецкай і францускай мовамі. Ён навучыўся езьдзіць вярхом, страляць, займаўся грэбляй, гуляў у пола й тэніс. Рузвэлт таксама гуляў гольф, калі быў падлеткам. І, акрамя таго, навучыўся хадзіць пад ветразем, за што бацька падарыў яму ветразнае судна, якое Франклін назваў «Маладзік».
Рузвэлт наведваў школу Гротан, эпіскапальную школу-інтэрнат ў штаце Масачусэтс. Там Франклін знаходзіўся пад моцным уплывам свайго дырэктара, Эндыкота Пабады, які заўсёды маўляў пра абавязак хрысьціянаў дапамагаць людзям зь меншым дастаткам. Праз сорак гадоў Рузвэлт сказаў пра Пібады: «Гэта было блаславеньнем у маім жыцці, мець магчымасьць навучацца ў яго».
Пасьля сканчэньня школы Рузвэлт паступіў у Гарвардзкі каледж і жыў у блёке для заможных студэнтаў. Франклін быў чальцом зьвязу AΔΦ, а таксама працаваў рэдактарам у штодзённай газэце «Harvard Crimson». Рузвэлт пазьней заявіў: «Я выбраў эканамічных курсы ў каледжы, і вучыўся па яму чатыры гады, але ўсё, што я вучыў было няслушным». У той час, калі ён навучаўся ў Гарвардзе, ягоны стрыечны брат у пятым калене Тэадор Рузвэлт стаў прэзыдэнтам. Энэргічны стыль кіраўніцтва новага прэзыдэнта й стараннасьць у рэфармаваньні зрабіла яго героем для Франкліна. У 1902 годзе Франклін сустрэў сваю будучую жонку Элеанору Рузвэлт, пляменьніцу Тэадора, на прыёме ў Белым доме (раней яны сустракаліся, калі былі дзецьмі). На той час Франкліну Рузвэлту было дваццаць гадоў, Элеаноры — дзевятнаццаць.
Рузвэлт паступіў на юрыдычны факультэт Калюмбійскага ўнівэрсітэту ў 1904 годзе, але кінуў яго ў 1907 годзе. У 1908 годзе ён уладкаваўся на працу ў прэстыжную фірму з Ўол-стрыт Carter Ledyard & Milburn, якая працавала ў сфэры юрыдычнага права. 11 кастрычніка 1911 году быў залічаны ў масонскую «Галяндзкую ложу нумар 8» у Нью-Ёрку[7].
Шлюб і сямейнае жыцьцё
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]17 сакавіка 1905 году Рузвэлт пашлюбаваўся з Элеанорай, нягледзячы на жорсткае супраціўленьне сваёй маці. Дзядзька Элеаноры, Тэадор Рузвэлт, прадстаўляў яе на вясельлі, бо Элеанора страціла сваіх бацькоў ва ўзросьце дзесяці гадоў. Маладая пара адразу ж пераехала ў Спрынгўуд, маёмасьць Франклінавай сям’і, дзе ягоная маці стала частым госьцем дома, на вялікі жаль Элеаноры. Дом належыў маці Рузвэлта да ейнай сьмерці ў 1941 годзе. Што тычыцца асабістага жыцьця, Франклін быў харызматычным, прыгожым і сацыяльна актыўным чалавекам. У адрозьненьне ад яго Элеанора не любіла грамадзкае жыцьцё, і часьцяком заставалася дома, каб выхоўваць сваіх дзяцей. Яны мелі шэсьць дзяцей:
- Ганна Элеанора (1906—1975)
- Джэймз (1907—1991)
- Франклін Дэлана-малодшы (18 сакавіка 1909 — 7 лістапада 1909 году)
- Эліат (1910—1990)
- другі Франклін Дэлана-малодшы (1914—1988)
- Джон Асьпінўол (1916—1981).
Хвароба
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У жніўні 1921 году, у той час калі Рузвэлт разам зь сям’ёй адпачываў на высьпе Кэмпабэла ў Нью-Брансўіку, Канада, у Рузвэлта было дыягназавана захворваньне на поліяміэліт, што прывяло да пастаяннага паралічу ніжніх канцавінаў. Гэты дыягназ быў пазьней пастаўлены пад сумнёў[8]. Але ўсё сваё жыцьцё Рузвэлт адмаўляўся прызнаваць сябе паралізаваным. Ён праходзіў шырокі спэктар лячэньня, уключаючы гідратэрапію, а ў 1926 годзе, ён набыў курорт у Ўорм-Спрынгс, штат Джорджыя, дзе ён прафундаваў цэнтар гідратэрапіі для лячэньня хворых на поліяміэліт, які працуе й да сёньняшняга дня й называецца Інстытут рэабілітацыі імя Рузвэлта ў Ўорм-Спрынгс. Пасьля таго, як ён стаў прэзыдэнтам, ён быў адным з фундатараў Нацыянальнага Фонду дзіцячага паралічу (цяпер вядомы як «March of Dimes»).
У той час, Рузвэлт здолеў пераканаць многіх людзей, што яму становіцца лепей, калі ён балатаваўся на дзяржаўныя пасады. Але Франкліну прыйшлося паставіць мэталічныя дужкі ў ягоныя сьцёгны й ногі, ён старанна вучыўся хадзіць сам, падтрымліваючыся трасьцінай. Перамяшчаўся ён у інваліднай калясцы, але на публіцы звычайна зьяўляўся ў вэртыкальнам становішчы, падтрымліваючыся з аднаго боку памочнікам або аднім са сваіх сыноў.
У грамадзкай сьвядомасьці Рузвэлт, безумоўна, самы вядомы чалавек, які выжыў, нягледзячы на хваробу на поліяміэліт. Тым ня менш, ягоны ўзрост пры пачатку захворваньня (39 гадоў) й большасьць з сымптомаў ягонай хваробы больш адпавядаюць дыягназу на сындром Гіена-Баро.
Прэзыдэнцтва
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Першы прэзыдэнцкі тэрмін (1933—1937)
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Калі Рузвэлт стаў прэзыдэнтам 4 сакавіка 1933 году (праз 32 дні пасьля таго, як Гітлер быў прызначаны канцлерам Нямеччыны) ЗША была ў самым горшым стане ў сваёй гісторыі. Чвэрць працаздольнага насельніцтва была беспрацоўнай. Фэрмэры аказаліся ў цяжкім становішчы, калі цэны ўпалі на 60%. Прамысловая вытворчасьць зьнізілася больш чым удвая з 1929 году. Два мільёны чалавек засталіся без прытулку. Да вечара 4 сакавіка, 32 з 48 штатаў, у тым ліку й акруга Калюмбія зачынілі свае банкі[9]. Нью-Ёрцкі Фэдэральны рэзэрвовы банк ня змог адкрыцца на наступны дзень, бо за некалькі дзён да гэтага кліенты ў паніцы зьнімалі вялізарныя суммы са свайго рахунку[10]. Пачынаючы са сваёй інаўгурацыйнай прамовы Рузвэлт абвінавачваў у эканамічнай крызе банкіраў і фінансістаў, якія імкнучыся да прыбытку, улічвалі толькі ўласныя інтарэсы.
Гісторыкі катэгарызавалі праграму Рузвэлта як «дапамога, аднаўленьне й рэфармаваньне». Дапамога была накіравана на падтрымку дзясяткаў мільёнаў беспрацоўных. Аднаўленьне азначала вяртаньне эканомікі ў нармальнае становішча. Рэфармаваньне азначала доўгатэрміновыя выпраўленьні таго, што ня мае рацыю, асабліва ў фінансавай і банкаўскай сыстэмах. Сэрыя радыё-прамоваў Рузвэлта, вядомая як «гутаркі ля каміна», дала магчымасьць прадставіць Франкліну Рузвэлту свае прапановы непасрэдна для амэрыканскай грамадзкасьці.
Другі прэзыдэнцкі тэрмін (1937—1941)
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]На прэзыдэнцкіх выбарах 1936 году, Рузвэлт прадставіў праграму, якая працягвала Новы курс. Ягоны супраціўнік, губэрнатар штата Канзас Альф Лэндон шмат што пераняў з Новага курса Рузвэлта, але атрымаў паразу. Рузвэлт заваяваў 60,8% галасоў і атрымаў перамогу ў кожным штаце, за выключэньнем Мэна й Вэрманта. Дэмакраты атрымалі яшчэ больш месцаў у Кангрэсе. Рузвэлт быў падтрыманы кааліцыяй выбаршчыкаў, якая ўключала традыцыйных дэмакратаў па ўсёй краіне, дробных фэрмэраў, «Самавіты Поўдзень», каталікоў, выбаршчыкоў зь вялікіх гарадоў, прафзьвязы, афраамэрыканцаў поўначы, габрэяў, прадстаўнікоў інтэлігенцыі й палітычных лібэралаў. Гэтую кааліцыю часьцяком адносяць да кааліцыі Новага курса, і яна заставалася амаль нязьменнай для Дэмакратычнай партыі да 1960 году.
У адрозьненьне ад першага прэзыдэнцкага тэрміну, вельмі мала асноўных законаў было прынята падчас другога, сярод іх стварэньне органа Жыльлёвага кіраваньня ЗША ў 1937 годзе, прыняцьцё другога сельскагаспадарчага рэгулюючага акту й закону аб справядлівых працоўных стандартах у 1938 годзе, які ўсталяваў мінімальную колькасьць заработкаў. Калі эканоміка пачала пагаршацца яшчэ раз у канцы 1937 году, Рузвэлт прасоўваў агрэсіўную праграму стымуляваньня, прасіўшы Кангрэс выдзяліць $5 млрд на дапамогу й аплату грамадзкай працы. Гэта дазволіла ў канчатковым выніку стварыць каля 3,3 мільёну працоўных месцаў да 1938 году.
Вярхоўны суд быў галоўнай перашкодай на шляху праграмы Рузвэлта падчас ягонага другога тэрміну, ён аналяваў многія зь яго праграмаў. У прыватнасьці ў 1935 годзе Суд аднагалосна пастанавіў, што закон аб нацыянальным індустрыяльным аздараўленьні быў неканстытуцыйнай праявай перадачы заканадаўчай улады прэзыдэнту. Рузвэлт ашаламіў Кангрэс напачатку 1937 году, прапанаваўшы закон, які дазваляў яму прызначаць да шасьці новых судзьдзяў, каб «уліць новую кроў»[11]. Гэты плян сутыкнуўся зь інтэнсіўным палітычным супрадзьдзеяньнем ягонай уласнай партыі, на чале зь віцэ-прэзыдэнтам Гарнэрам, так як ён парушаў прынцыпы падзяленьня ўлады й надаваў прэзыдэнту кантроль над судом. Прапановы Рузвэлта былі разьбіты. Суд таксама адступіў ад канфрантацыі з адміністрацыяй, прызнаўшы законы аб працоўных узаемаадносінах і сацыяльным забесьпячэньні адпаведнымі канстытуцыі. Сьмерці й выхады на пэнсію неўзабаве дазволілі Рузвэлту прасунуць у Вярхоўны суд лаяльных да сябе судзьдзяў. Паміж 1937 і 1941 гадамі, ён прызначыў восем судзьдзяў.
Рузвэлт меў моцную падтрымку з боку хуткарослых прафзьвязаў, але цяпер яны падзелены на дзьве варагуючыя арганізацыі «Амэрыканская фэдэрацыя працы» (AFL) й «Кангрэс прамысловых прафзьвязаў» (CIO), апошняя на чале з Джонам Льюісам. Рузвэлт прамовіў на гэты конт: «чума на абодва вашыя дамы», але разьяднанасьць саслабіла партыю на выбарах з 1938 па 1946 гадох.
Пасьля лістападаўскіх выбараў 1938 году дэмакраты страцілі 6 месцаў у Сэнаце й 71 месца ў Палаце прадстаўнікоў. Страты былі зафіксаваны ў асноўным у кааліцыі дэмакратаў, якія падтрымлівалі Новы курс. У 1939 годзе ў Кангрэсе рэспубліканцы, ачоленыя сэнатарам Робэртам Тафтам, сфармавалі кансэрватыўную кааліцыю з паўднёвымі дэмакратамі, практычна паклаўшы канец здольнасьці Рузвэлта да лёгкага прасоўваньня сваіх прапановаў і прыняцьцё іх у якасьці законаў. Закон аб мінімальнай колькасьці заработкаў у 1938 годзе быў апошнім значным законам з рэформаў Новага курсу, прынятым Кангрэсам.
Зьнешняя палітыка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Прыход да ўлады дыктатара Адольфа Гітлера ў Нямеччыне выклікаў небясьпеку новай сусьветнай вайны. Тым ня менш, у 1937 годзе Кангрэс прыняў яшчэ больш жорсткі акт нэўтралітэту. Але калі кітайска-японская вайна пачалася ў гэтым жа годзе, грамадзкае меркаваньне выступала за дапамогу Кітаю, і Рузвэлт спрабаваў знайсьці розныя спосабы, каб дапамагчы гэтай краіне[12].
У кастрычніку 1937 году ён даў «Карантынную прамову», мэтай якой ставілася ўтрыманьне агрэсараў. Ён выказаў здагадку, што мілітарысцкія дзяржавы разглядаюцца як пагроза грамадзкаму здароўю й павінны знаходзіцца ў «карантыне». Пры гэтым ён таемна прасоўваў праграму будаўніцтва вялікай колькасьці падводных лодак, якія маглі бы блякаваць Японію[13]. Але ў часы падпісаньня Мюнхэнскай дамовы ў 1938 годзе, на якой ЗША не былі прадстаўленыя, Рузвэлт заявіў, што ЗША не далучацца да блёку супыненьня Гітлера ні пры якіх абставінах, і ён ясна даў зразумець, што ў выпадку нямецкае агрэсіі супраць Чэхаславаччыны, ЗША будуць захоўваць нэўтралітэт[14].
З-за шырокіх ізаляцыяніскіх настрояў Рузвэлт сказаў у 1939 годзе, што Францыя й Вялікабрытанія ёсьць «першая лінія абароны» для ЗША й яны маюць патрэбу ў амэрыканскай дапамозе, але пацьвердзіў, што Армія ЗША ваяваць ня будзе. Увесну 1939 году Рузвэлт дазволіў французам рабіць вялікія заказы амэрыканскай авіяцыйнай прамысловасьці па наяўна-разьліковай сыстэме, як гэта дазволена законам. Але большасьць заказаных самалётаў не пасьпелі прыбыць у Францыю да ейнай паразы ў траўні 1940 году, таму ў чэрвені 1940 году Рузвэлт частку францускіх заказаў прадаў брытанцам.
Калі ў 1939 годзе ўспыхнула Другая сусьветная вайна, Рузвэлт адкінуў пазыцыю Ўілсана па нэўтралітэце й шукаў шляхі, каб дапамагчы Ангельшчыне й Францыі ў ваенным дачыненьні[15]. Спачатку прэзыдэнт даў толькі ўтоеную падтрымку адмены эмбарга зброі, якое дзейнічала паводле палажэньняў «закону аб нэўтралітэце»[16]. Ён пачаў рэгулярную перапіску зь Першым лордам Адміралцейства Ўінстанам Чэрчылем у верасьні 1939 году, абмяркоўваючы шляхі аказаньня падтрымкі Вялікабрытаніі. У траўні 1940 году Чэрчыль стаў прэм’ер-міністрам Вялікабрытаніі.
Трэці прэзыдэнцкі тэрмін (1941—1945)
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Два прэзыдэнцкія тэрміны былі традыцыяй у няпісаных правілах, да 22-й папраўцы, якая была зроблена пасьля ягонага прэзыдэнцтва, бо яшчэ Джордж Вашынгтон адмовіўся балятавацца на трэці тэрмін у 1796 годзе. Да таго два амэрыканскія прэзыдэнты Ўліс Грант і Тэадор Рузвэлт былі атакованы нават за тое, што жадалі атрымаць пасаду прэзыдэнта на трэці тэрмін, нават не запар. Рузвэлт сыстэматычна падрываў рэпутацыю бачных дэмакратаў, якія маглі бы балятавацца ад Дэмакратычнай партыі, у тым ліку двух чальцоў ураду, дзяржаўнага сакратара Кордэла Гала й Джэймза Фарлі, кіраўніка выбарчай кампаніі Рузвэлта ў 1932 і 1936 гадох, генэральнага паштмайстара і старшыню дэмпартыі. На ўнутрыпартыйнай канфэрэнцыі ў Чыкага Рузвэлт меў доступ да сыстэмы рэгуляваньня гукам у залі. На зьезьдзе апазыцыя была дрэнна арганізавана, але Фарлі меў нейкую падтрымку. Рузвэлт заявіў, што ён ня быць балятавацца, калі не падрыхтуецца, і паведаміў, што дэлегаты вольныя галасаваць за каго-небудзь іншага. Дэлегаты ўзрушыліся, а затым гучнагаварыцель пракрычаў: «Мы хочам Рузвэлта… Сьвет хоча Рузвэлта!» Дэлегаты адзічэлі й ён быў вылучаны 946 голасам супраць 147 у першым туры. Тактыка, якую выкарысаў Рузвэлт была не зусім удалай, бо ягоная мэта складалася ў тым, каб быць вылучаным на падставе аднадушнай ухвалы[17]. Новым намінантам на пасаду віцэ-кандыдата ў прэзыдэнты быў вылучаны Генры Эгард Ўолес, лібэральны інтэлігент, які да гэтага працаваў міністрам сельскай гаспадаркі[18].
У сваёй кампаніі супраць рэспубліканца Ўэндэла Ўілкі, Рузвэлт падкрэсьліў, што ягоны пасьпяховы вопыт кіраўніцтва будзе вельмі карысным, а таксама тое, што ён зробіць усё магчымае, каб Злучаныя Штаты ня ўвязаліся ў вайну. У адным са сваіх выступаў ён заявіў, зьвяртаючыся да патэнцыйных навабранцаў, што «вы, хлопцы, не будзе адпраўлены на любую чужую вайну». Ён выйграў выбары 1940 году з 55% галасоў выбаршчыкаў, атрымаўшы перамогу ў 38 штатах з 48[19]. Зрух налева ў адміністрацыі быў паказаны ў назначэньні Генры Эгарда Ўолеса ў якасьці віцэ-прэзыдэнта замест кансэрватыўнага тэхасца Джона Нэнсі Гарнэра, які стаў лютым ворагам Рузвэлта пасьля 1937 году.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б в г д е ё ж Lundy D. R. Franklin Delano Roosevelt // The Peerage (анг.)
- ^ а б в г Franklin D. Roosevelt // filmportal.de — 2005.
- ^ а б Franklin Delano Roosevelt // Энцыкляпэдыя Бракгаўза (ням.)
- ^ а б Gaddis J. L. The Cold War: A New History (анг.) — 1 — USA: Penguin Books. — P. 10. — ISBN 978-0-14-303827-6
- ^ а б в г д е ё ж Kindred Britain
- ^ «Roosevelt — Surname Meaning, Origin for the Surname Roosevelt Genealogy». The New York Times.
- ^ «Masonic Presidents». Grand Lodge of Pennsylvania.
- ^ Lomazow, Steven. «The Untold Neurological Disease of Franklin Delano Roosevelt». Scribd Inc.
- ^ Jonathan Alter, The Defining Moment (2006), ст. 190.
- ^ Kennedy, Susan Estabrook (March 13, 1933). «Bottom (The Banking Crisis of 1933)». Time Magazine.
- ^ Pusey, Merlo J. F.D.R. vs. the Supreme Court Архіўная копія ад 7 траўня 2006 г., American Heritage Magazine, April 1958,Volume 9, Issue 3
- ^ Robert Dallek, Franklin D. Roosevelt and American foreign policy, 1932—1945 (1995) p. 273
- ^ Williamson Murray and Allan R. Millett, A war to be won: fighting the Second World War (2001) pp 223—224
- ^ Dallek, Franklin D. Roosevelt and American foreign policy, 1932—1945 p. 166-73
- ^ Black, Franklin Delano Roosevelt, pp 503—506
- ^ Burns, James MacGregor (1956). 'Roosevelt' (vol. 1). Easton Press. p.396 ISBN 978-0-15-678870-0
- ^ Burns, James MacGregor (1956). 'Roosevelt' (vol. 1). Easton Press. p.428 ISBN 978-0-15-678870-0
- ^ Burns, James MacGregor (1956). 'Roosevelt' (vol. 1). Easton Press. p.408-415 ISBN 978-0-15-678870-0
- ^ Burns, James MacGregor (1956). 'Roosevelt' (vol. 1). Easton Press. p.454 ISBN 978-0-15-678870-0
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Франклін Дэлана Рузвэлт — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў
