Мікалай Крыштап Халецкі
.jpg) | |
 Герб «Халецкі» | |
| Асабістыя зьвесткі | |
|---|---|
| Нарадзіўся | каля 1589 |
| Памёр | 7 красавіка 1653 |
| Пахаваны | |
| Род | Халецкія |
| Бацькі | Дзьмітры Халецкі Рэгіна з Дыбоўскіх |
| Дзейнасьць | вайсковец, палітык |
Мікалай Крыштап Халецкі (каля 1589 — 7 красавіка 1653[2]) — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Мечнік вялікі літоўскі (1615—1650), ваявода наваградзкі (з 1650)[3]. Трымаў Алькеніцкае, Ляйпунскае, Аліцкае староствы.
Біяграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу],_Mika%C5%82aj_Kry%C5%A1tap_Chalecki._%D0%9C%D0%B0%D1%80%D1%8B%D1%8F_%D0%AD%D0%BB%D0%B5%D0%B0%D0%BD%D0%BE%D1%80%D0%B0_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%86%D0%BA%D0%B0%D1%8F_(%D0%A1%D1%82%D1%8B%D0%B1%D1%96%D1%85%D0%B5%D0%BD),_%D0%9C%D1%96%D0%BA%D0%B0%D0%BB%D0%B0%D0%B9_%D0%9A%D1%80%D1%8B%D1%88%D1%82%D0%B0%D0%BF_%D0%A5%D0%B0%D0%BB%D0%B5%D1%86%D0%BA%D1%96_(1646).jpg)
З шляхецкага роду Халецкіх, сын Дзьмітрыя, падскарбія вялікага літоўскага, і Рэгіны з Дыбоўскіх.
Навучаўся ў Вільні, працягнуў атрыманьне адукацыі ў Лёвэне (Галяндыя) і парыскай Сарбоне, дзе атрымаў «вянок мудрасьці» («Laurea Corona Sapientiae») і званьне «Vertex Liberalium Artium» за дасягненьне дасканаласьці ў вольных навуках. Тамака ж, у сталіцы Францыі, апублікаваў свой першы твор — панэгірык у гонар Яна Замойскага.
Каралеўскі дваранін. 18 разоў абіраўся паслом на соймы.
Удзельнічаў у войнах супраць Швэцыі (1617—1618), калі пры штурме Парнава прабіўся да ягоных муроў і першым узарваў пэтарду[4], і Маскоўскай дзяржавы (1609—1618). У Алькеніках трымаў кузьню і пушкарню, якія забясьпечвалі зброяй войска Вялікага Княства Літоўскага[5].
Асноўныя творы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Аўтар шэрагу твораў, у тым ліку:
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Мицик Ю. Халецькі – провідний шляхетський рід Речицького краю у XVII–XVIII ст. (укр.) // Україна крізь віки: Збірник наукових праць на пошану академіка НАН України професора Валерія Смолія — Київ: Інститут історії України НАН України, 2010. — С. 1061. — 1096 с. — ISBN 978-966-02-5552-4
- ^ Уладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта. Халецкія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 711.
- ^ Уладзіслаў Вяроўкін-Шэлюта. Халецкія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 712.
- ^ Г. Галенчанка. Развіццё шляхецкай дэмакратыі ў Вялікім княстве Літоўскім у ХVІ—ХVІІІ ст. // «Герольд Litherland» № 3—4 (7—8). С. 87—102.
- ^ Oskar Halecki. Mikołaj Krzysztof Chalecki // Polski Słownik Biograficzny. T. III. — Kraków, 1937. S. 251—252.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0