Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка: розьніца паміж вэрсіямі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Змесціва выдалена Змесціва дададзена
– непацьверджаныя зьвесткі
Радок 1: Радок 1:
{{Краіна
{{Краіна
| Назва = Беларуская ССР
|Назва = Беларуская ССР
| НазваЎРоднымСклоне = Беларускай ССР
|НазваЎРоднымСклоне = Беларускай ССР
| НазваНаДзяржаўнайМове = Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
|НазваНаДзяржаўнайМове = Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
| Сьцяг = Flag of Byelorussian SSR.svg
|Сьцяг = Flag of Byelorussian SSR.svg
| Герб = COA Byelorussian SSR.png
|Герб = Emblem of the Byelorussian SSR.svg
| НацыянальныДэвіз = Пралетары ўсіх краін, яднайцеся!<br />(да [[1950]] году — «Пралетарыі ўсіх краін, злучайцеся!»)
|НацыянальныДэвіз = Пралетары ўсіх краін, яднайцеся!<br />(да [[1950]] году — «Пралетарыі ўсіх краін, злучайцеся!»)
| Месцазнаходжаньне = SovietUnionBelarus.png
|Месцазнаходжаньне = Byelorussian SSR map.svg
| АфіцыйнаяМова = (У [[1920-я|1920-х]] — [[1930-я|1930-х]] афіцыйнымі былі прынятыя чатыры дзяржаўныя мовы: [[Беларуская мова|беларуская]], [[Расейская мова|расейская]], [[Польская мова|польская]] і [[ідыш]].<br />Пазьней, паводле канстытуцыі, усе<br />мовы [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] былі прызнаныя роўнымі. Фактычна аднак панавала [[Расейская мова|расейская]], а іншыя мовы былі дыскрымінаваныя.{{Няма крыніцы}})
|АфіцыйнаяМова = У [[1920-я|1920-х]] — [[1930-я|1930-х]] афіцыйнымі былі прынятыя чатыры дзяржаўныя мовы: [[Беларуская мова|беларуская]], [[Расейская мова|расейская]], [[Польская мова|польская]] і [[ідыш]].<br />Пазьней, паводле канстытуцыі, усе мовы [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік|СССР]] былі прызнаныя роўнымі.
| Сталіца = [[Смаленск]] ([[1919]]), [[Менск]]
|Сталіца = [[Смаленск]] ([[1919]]), [[Менск]]
| НайбуйнейшыГорад =
|НайбуйнейшыГорад =
| ТыпУраду =
|ТыпУраду =
| ПасадыКіраўнікоў =
|ПасадыКіраўнікоў =
| ІмёныКіраўнікоў =
|ІмёныКіраўнікоў =
| Плошча = 207 600
|Плошча = 207 600
| МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы =
|МесцаЎСьвецеПаводлеПлошчы =
| АдсотакВады =
|АдсотакВады =
| ГодАцэнкіНасельніцтва = 1989
|ГодАцэнкіНасельніцтва = 1989
| МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва =
|МесцаЎСьвецеПаводлеНасельніцтва =
| Насельніцтва = 10 151 806
|Насельніцтва = 10 151 806
| ШчыльнасьцьНасельніцтва = 48,9
|ШчыльнасьцьНасельніцтва = 48,9
| ГодАцэнкіСУП =
|ГодАцэнкіСУП =
| МесцаЎСьвецеПаводлеСУП =
|МесцаЎСьвецеПаводлеСУП =
| СУП =
|СУП =
| СУПНаДушуНасельніцтва =
|СУПНаДушуНасельніцтва =
| Валюта = [[савецкі рубель|рубель]]
|Валюта = [[савецкі рубель|рубель]]
| КодВалюты =
|КодВалюты =
| ЧасавыПас =+3
|ЧасавыПас = +3
| ЧасРозьніцаUTC =
|ЧасРозьніцаUTC =
| ЧасавыПасУлетку =+3
|ЧасавыПасУлетку = +3
| ЧасРозьніцаUTCУлетку =
|ЧасРозьніцаUTCУлетку =
| НезалежнасьцьПадзеі =
|НезалежнасьцьПадзеі =
| НезалежнасьцьДаты =
|НезалежнасьцьДаты =
| ДзяржаўныГімн =Гімн БССР
|ДзяржаўныГімн = Гімн БССР
| АўтамабільныЗнак =
|АўтамабільныЗнак =
| ДамэнВерхнягаЎзроўню =
|ДамэнВерхнягаЎзроўню =
| ТэлефонныКод =
|ТэлефонныКод =
| Дадаткі =
|Дадаткі =
}}
}}
'''Белару́ская Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка''', '''БССР''' ({{мова-ru|Белорусская Советская Социалистическая Республика}}, {{мова-pl|Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka}}) — адна з чатырох рэспублік, якія ў сьнежні [[1922]] году ўтварылі [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]].
'''Белару́ская Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка''', '''БССР''' ({{мова-ru|Белорусская Советская Социалистическая Республика}}, {{мова-pl|Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka}}) — адна з чатырох рэспублік, якія ў сьнежні [[1922]] году ўтварылі [[Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік]].
[[Файл:BSSR 1939-1944.jpg|200пкс|рамка|справа|Тэрыторыя БССР 1939-1944]]


== Гісторыя ==
== Гісторыя ==
{{Асноўны артыкул|Гісторыя БССР|Утварэньне БССР}}
{{Асноўны артыкул|Гісторыя БССР|Утварэньне БССР}}
[[Файл:BSSR 1939-1944.jpg|200пкс|рамка|Тэрыторыя БССР у 1939—1944 гадах]]
Афіцыйнае абвяшчэньне БССР адбылося [[1 студзеня]] [[1919]] году.
Афіцыйнае абвяшчэньне БССР адбылося [[1 студзеня]] [[1919]] году.


Сталіцай БССР абраны [[Менск]], хоць першапачатковай сядзібай [[ЛітБел]]у была [[Вільня]], а ў пазьнейшым часе была перанесеная ў [[Смаленск]] (з прычыны [[бальшавіцка-польская вайна|бальшавіцка-польскай вайны]]).
Сталіцай БССР абраны [[Менск]], хоць першапачатковай сядзібай [[ЛітБел]]у была [[Вільня]], а ў пазьнейшым часе была перанесеная ў [[Смаленск]] (з прычыны [[бальшавіцка-польская вайна|бальшавіцка-польскай вайны]]).


Пасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] БССР стала адным зь сяброў-заснавальнікаў [[Арганізацыя Аб'яднаных Нацый|Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў]].
Пасьля [[Другая сусьветная вайна|Другой сусьветнай вайны]] БССР стала адным зь сяброў-заснавальнікаў [[Арганізацыя Аб’яднаных Нацыяў|Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў]].


У ліпені [[1990]] году БССР абвясьціла сувэрэнітэт. [[8 сьнежня]] [[1991]] году, у вёсцы [[Віскулі]] каля [[Берасьце|Берасьця]], на падставе [[Белавескія пагадненьні|белавескага дагавора]] падпісана рашэньне аб ліквідацыі СССР. У гэты ж дзень Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка спыніла сваё існаваньне, а рэспубліка пазьней пераўтворана ў незалежную [[Беларусь]].
У ліпені [[1990]] году БССР абвясьціла сувэрэнітэт. [[8 сьнежня]] [[1991]] году, у вёсцы [[Віскулі]] каля [[Берасьце|Берасьця]], на падставе [[Белавескія пагадненьні|белавескага дагавора]] падпісана рашэньне аб ліквідацыі СССР. У гэты ж дзень Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка спыніла сваё існаваньне, а рэспубліка пазьней пераўтворана ў незалежную [[Беларусь]].
Радок 61: Радок 61:


== Дзяржаўны лад ==
== Дзяржаўны лад ==
Афіцыйна БССР была створаная як дзяржава дыктатуры пралетарыяту, у якой уся ўлада належала выключна Рады працоўных дэпутатаў. Але цалкам улада была засяроджана ў партыі — КПБ. Вышэйшымі органамі ўлады ў 1919—1937 гадах былі Зьезды Радаў, у 1937—1991 — Вярхоўная Рада. Выканаўчая ўлада належала спачатку Вялікаму прэзыдыюму ЦВК, затым — саўнаркому, і ў рэшце рэшт Саўміну. У БССР на працягу ўсяго яе існаваньня не прызнавалі падзел уладаў.
Афіцыйна БССР была створаная як дзяржава дыктатуры пралетарыяту, у якой уся ўлада належала выключна Радзе працоўных дэпутатаў. Але цалкам улада была засяроджана ў партыі — КПБ. Найвышэйшымі органамі ўлады ў 1919—1937 гадах былі Зьезды Радаў, у 1937—1991 — Вярхоўная Рада. Выканаўчая ўлада належала спачатку Вялікаму прэзыдыюму ЦВК, затым — саўнаркому, і ў рэшце рэшт Саўміну. У БССР на працягу ўсяго яе існаваньня не прызнавалі падзел уладаў.


== Насельніцтва ==
== Насельніцтва ==

Вэрсія ад 19:47, 28 кастрычніка 2012

Беларуская ССР
Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка
Сьцяг Беларускай ССР Герб Беларускай ССР
Сьцяг Герб
Нацыянальны дэвіз: Пралетары ўсіх краін, яднайцеся!
(да 1950 году — «Пралетарыі ўсіх краін, злучайцеся!»)
Дзяржаўны гімн: «Гімн БССР»
Месцазнаходжаньне Беларускай ССР
Афіцыйная мова У 1920-х1930-х афіцыйнымі былі прынятыя чатыры дзяржаўныя мовы: беларуская, расейская, польская і ідыш.
Пазьней, паводле канстытуцыі, усе мовы СССР былі прызнаныя роўнымі.
Сталіца Смаленск (1919), Менск
Плошча
 • агульная

207 600 км²
Насельніцтва
 • агульнае (1989)
 • шчыльнасьць

10 151 806
48,9/км²
Валюта рубель
Часавы пас
 • улетку
+3
+3

Белару́ская Саве́цкая Сацыялісты́чная Рэспу́бліка, БССР (па-расейску: Белорусская Советская Социалистическая Республика, па-польску: Białoruska Socjalistyczna Republika Radziecka) — адна з чатырох рэспублік, якія ў сьнежні 1922 году ўтварылі Саюз Савецкіх Сацыялістычных Рэспублік.

Гісторыя

Асноўныя артыкулы: Гісторыя БССР і Утварэньне БССР
Тэрыторыя БССР у 1939—1944 гадах

Афіцыйнае абвяшчэньне БССР адбылося 1 студзеня 1919 году.

Сталіцай БССР абраны Менск, хоць першапачатковай сядзібай ЛітБелу была Вільня, а ў пазьнейшым часе была перанесеная ў Смаленск (з прычыны бальшавіцка-польскай вайны).

Пасьля Другой сусьветнай вайны БССР стала адным зь сяброў-заснавальнікаў Арганізацыі Аб’яднаных Нацыяў.

У ліпені 1990 году БССР абвясьціла сувэрэнітэт. 8 сьнежня 1991 году, у вёсцы Віскулі каля Берасьця, на падставе белавескага дагавора падпісана рашэньне аб ліквідацыі СССР. У гэты ж дзень Беларуская Савецкая Сацыялістычная Рэспубліка спыніла сваё існаваньне, а рэспубліка пазьней пераўтворана ў незалежную Беларусь.

Буйныя гарады

Дзяржаўны лад

Афіцыйна БССР была створаная як дзяржава дыктатуры пралетарыяту, у якой уся ўлада належала выключна Радзе працоўных дэпутатаў. Але цалкам улада была засяроджана ў партыі — КПБ. Найвышэйшымі органамі ўлады ў 1919—1937 гадах былі Зьезды Радаў, у 1937—1991 — Вярхоўная Рада. Выканаўчая ўлада належала спачатку Вялікаму прэзыдыюму ЦВК, затым — саўнаркому, і ў рэшце рэшт Саўміну. У БССР на працягу ўсяго яе існаваньня не прызнавалі падзел уладаў.

Насельніцтва

Этнічны склад (1959):