Руанда

Руанда Repubulika y'u Rwanda République du Rwanda Republic of Rwanda
Сьцяг Герб
Нацыянальны дэвіз: «Ubumwe, Umurimo, Gukunda Igihugu» («Адзінства, праца, патрыятызм»)
Дзяржаўны гімн: «Rwanda nziza»
Афіцыйная мова	руанда, француская, ангельская
Сталіца	Кігалі
Найбуйнейшы горад	Кігалі
Форма кіраваньня прэзыдэнт прэм'ер-міністар	рэспубліка Пол Кагамэ Бэрнард Макуза
Плошча  • агульная  • адсотак вады	147-е месца ў сьвеце 26 338 км² 5,3
Насельніцтва  • агульнае (2009)  • шчыльнасьць	80-е месца ў сьвеце 10 473 282 397,6/км²
СУП  • агульны (2008)  • на душу насельніцтва	130 месца ў сьвеце $10,004 млрд $1043
Валюта	Руандыйскі франк (RWF)
Часавы пас	CAT (UTC+2)
Незалежнасьць — ад Бэльгіі	1 ліпеня 1962
Аўтамабільны знак	RWA
Дамэн верхняга ўзроўню	.rw
Тэлефонны код	+250
Мапа Руанды

Руа́нда, Рэспубліка Руанда — невялікая краіна ў Цэнтральнай Афрыцы. Мяжуе з Дэмакратычнай Рэспублікай Конга, Танзаніяй, Угандай і Бурундзі. Паверхня краіны мае складаны, узвышаны характар. «Руанда» на мясцовых мовах азначае «краіна тысячы гор». Шчыльнасьць насельніцтва Руанды адна з самых вялікіх у Афрыцы.

Гісторыя

• 1890 год — згодна з Брусэльскай канфэрэнцыяй Руанда перайшла пад пратэктарат Нямеччыны.
• 1899 год — уладары тутсі прызналі нямецкую ўладу, захаваўшы мясцовую аўтаномію.
• 1915 год — пад час Першай сусьветнай вайны тэрыторыя Руанды захоплена бэльгійскімі войскамі, якія ўварваліся з тэрыторыі Конга.
• 1918 год — згодна з рашэньнем Лігі Нацыяў Руанда стала пратэктаратам Бэльгіі. Тутсі захавалі свае прывілеі. Актывізавалася каталіцкая царква.
• 1959 год — паўстаньне хуту супраць караля тутсі. Вайсковыя дзеяньні прывялі да забойстваў дзясяткаў тысяч тутсі.
• 1960 год — скасаваньне манархіі ў Руандзе. Большасьць месцаў у парлямэнце заняла каталіцка-нацыяналістычная партыя Пармэхуту.
• 1 ліпеня 1962 году — атрыманьне незалежнасьці.
• 1973 год — пераварот, у выніку якога да ўлады прыйшоў міністар абароны Жувеналя Хаб’ярымана.
• 1988—1990 — скасаваньне аднапартыйнай сыстэмы.
• 1990 год — эмігранты тутсі на тэрыторыі Ўганды аб’ядналіся ў вайсковую групоўку «Руандыйскі патрыятычны фронт». У зьнешняй палітыцы яна кіравалася на ЗША і Вялікабрытанію. 1 кастрычніка адбылася ўварваньне з тэрыторыі Ўганды. Вайсковыя дзеяньні млява вяліся на працягу трох гадоў, скончыліся падпісаньнем мірнага пагадненьня (якое часта ігнаравалася).
• 1994—1997 — генацыд у Руандзе. Вайсковыя дзеяньні паміж урадавымі войскамі і эктрэмістамі хуту.
• 2005 год — вайсковыя групоўкі абвясьцілі аб спыненьні ўзброенай барацьбы.

Адміністрацыйны падзел

Руанда падзелена на 5 прэфэктураў, якія ў сваю чаргу дзеляцца на акругі.

Геаграфія

Паверхня краіны ў асноўным гэта горы. Самая вялікая кропка краіны — гара Карысімбі (4507 м).

Эканоміка

Руанда адна з самых бедных краінаў сьвету. Эканоміка зруйнаваная этнічнымі войнамі. Асноўнымі гандлёвымі партнэрамі краіны зьяўляецца Бэльгія, Нямеччына, ЗША. Зьнешняя запазычанасьць складае 1,03 млрд даляраў ЗША.

Экспарт Руанды складаецца з экспарту кавы, гарбаты. Даўжыня аўтамабільных дарогаў складае 8,1 тыс. км. Чыгунка адсутнічае.

Дэмаграфія

88% насельніцтва складаецца з прадстаўнікоў хуту, астатнія тутсі (11%), і пігмеі (1%). Большасьць вернікаў хрысьціяне (86%), мусульмане (14%).

Сярэдняя працягласьць жыцьця мужчынаў — 41 год, жанчынаў — 43 гады. Нараджальнасьць на 1000 чалавек — 34,8 немаўлятаў, сьмяротнасьць на 1000 чалавек — 21 сьмерць.

Вонкавыя спасылкі

Руанда — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў