Каморскія астравы
Каморскія астравы Union des Comores Udzima wa Komori الإتّحاد القمريّ Al-Ittiḥād Al-Qumuriyy | |||||
| |||||
Нацыянальны дэвіз: «Unité — Justice — Progrès» («Адзінства — справядлівасьць — прагрэс») | |||||
Дзяржаўны гімн: «Udzima wa ya Masiwa» | |||||
Афіцыйная мова | каморская, арабская, француская | ||||
Сталіца | Мароні | ||||
Найбуйнейшы горад | Мароні | ||||
Форма кіраваньня | федэратыўная рэспубліка Ikililou Dhoinine | ||||
Плошча • агульная • адсотак вады |
178-е месца ў сьвеце 2235 км² нязначны | ||||
Насельніцтва • агульнае (2005) • шчыльнасьць |
159-е месца ў сьвеце 798 000 275/км² | ||||
СУП • агульны (2009) • на душу насельніцтва |
171 месца ў сьвеце $772 млн $1159 | ||||
Валюта | Каморскі франк (KMF) | ||||
Часавы пас | ЕАТ (UTC+3) | ||||
Незалежнасьць — ад Францыі |
6 ліпеня 1975 | ||||
Аўтамабільны знак | COM | ||||
Дамэн верхняга ўзроўню | .km | ||||
Тэлефонны код | +269 | ||||
Камо́рскія астравы́ — астраўная краіна разьмешчаная на Каморскім архіпэлягу ў Індыйскім акіяне, паміж усходнім узьбярэжжам Афрыкі (Мазамбікам) і паўночным узьбярэжжам Мадагаскару. У склад Каморскага адзінства ўваходзяць тры вострава: Вялікі Камор (Ngazidja), Анжуан (Nzwani) і Махелі (Mwali). Чацьверты востраў Каморскага архіпэлягу — Маёта (Mahore), застаецца залежнай тэрыторыяй Францыі.
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Каморскія астравы сталі францускім пратэктаратам у 1886 годзе. У 1912 годзе кіраваньне астравамі было перададзена францускай каляніяльнай адміністрацыі на Мадагаскары. Пад час Другой сусьветнай вайны астравы былі пад кантролем вішыстаў. У 1942 годзе астравы былі занятыя брытанскімі войскамі і перададзены пад уладу Свабоднай Францыі генэрала дэ Голя. У 1947 годзе статус Каморскіх астравоў быў зьменены з калёніі на заморскія тэрыторыі, а прадстаўнік астравоў прымаў удзел у пасяджэньнях францускага парлямэнту.
22 сьнежня 1974 году 96% прыняўшых удзел у рэфэрэндуме галасавалі за незалежнасьць Каморскіх астравоў. На высьпе Маёта большасьць выказалася за тое каб застацца ў падпарадкаваньні Францыі. 6 ліпеня 1975 году была абвешчана незалежнасьць Каморскіх астравоў. Згодна з канстытуцыяй 1978 году, афіцыйная назва краіны гучала Фэдэральная Ісламская Рэспубліка Камораў.
У 1997 годзе амаль не дайшло да аддзяленьня астравоў Анжуан і Махелі, пад кантролем ураду заставаўся толькі востраў Вялікі Камор. На рэфэрэндуме 2001 году грамадзяне прагаласавалі за зьмену палітычнай будовы краіны, з гэтага моманту краіна стала фэдэрацыяй самакіруючыхся астравоў Вялікі Камор, Анжуан і Махелі.
З моманту атрыманьня незалежнасьці некалькі разоў адбываліся як удалыя, так і няўдалыя перавароты.
Палітыка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1975 годзе Каморскія астравы атрымалі незалежнасьць. У гэтым жа годзе яны сталі ўдзельнікамі ААН і Арабскай лігі. З 1976 да 1978 году краінай кіраваў вайскова-палітычны дырэктарат. У 1978 годзе Ахмэт Абдала ажыцьцявіў дзяржаўны пераварот і абвясьціў сябе прэзыдэнтам, якім заставаўся да сваёй сьмерці ў 1989 годзе. Пасьля выбараў, новым прэзыдэнтам стаў Саід Махамэд Джохар. У 1992 годзе была прынятая новая канстытуцыя, якая, акрамя іншага, дазволіла дзейнасьць палітычных партыяў. У 2011 годзе прэзыдэнтам краіны абраны Ikililou Dhoinine.
Згодна з канстытуцыяй 2002 году, Каморы зьяўляюцца фэдэрацыяй трох астравоў: Вялікі Камор, Анжуан і Махелі.
Геаграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Астравы Каморскага архіпэлягу раскінуліся на плошчы каля 400 км з паўночнага захаду на паўднёвы ўсход. Усе астравы маюць вульканічнае паходжаньне, зь вельмі складаным рэльефам паверхні.
Клімат субэкватарыяльны. Невялікія кавалкі ўрадлівай глебы занятыя саваннай расьліннасьцю, ці сельскагаспадарчымі палямі. Каля 16% паверхні астравоў занятая лясамі.
Эканоміка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Асновай эканомікі застаецца сельская гаспадарка, якая разьвіваецца на ўрадлівых глебах больш старых астравоў Анжуан і Махелі. Востраў Вялікі Камор не прыдатная да сельскай гаспадаркі, з прычыны адсутнасьці дастатковай колькасьці пітной вады. У вільготную пару году дажджавая вада хутка ўпітваецца ў порыстую вульканічную глебу. Пад час сухога пэрыяду людзі ўжываюць для мыцьця посуду і праньня толькі марскую ваду. Але нават на астатніх астравах сельская гаспадарка ня ў стане забясьпечыць харчаваньнем насельніцтва і значная яго доля імпартуецца.
Асноўнымі сельскагаспадарчымі культурамі зьяўляюцца: кава, какава, какосавая пальма і агава. Экспартуецца ў іншыя краіны ваніль і гвазьдзіка.
Дэмаграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Насельніцтва краіны налічвае каля 800 тыс. чалавек, а натуральны прырост насельніцтва зьяўляецца адным з самых высокіх у сьвеце (3,55%). Этнічны склад насельніцтва вельмі складаны.
Іслам вызнае 98% насельніцтва, астатнія 2% — хрысьціянства. Хвалі засяленьня прыходзілі на Каморы некалькі разоў: VII—VIII стагодзьдзях афрыканцамі (у асноўным з Мазамбіку), малагасійцамі з Мадагаскару, а ў IX—X стагодзьдзях арабамі, якія ў гэтыя часы паступова калянізавалі ўсходняе ўзьбярэжжа Афрыкі. Першыя эўрапейцы зьявіліся тут у XVI стагодзьдзі.