Краснасельскі
| Краснасельскі лац. Krasnasielski | |||||
 Новая царква | |||||
| |||||
| Краіна: | Беларусь | ||||
| Вобласьць: | Гарадзенская | ||||
| Раён: | Ваўкавыскі | ||||
| Сельсавет: | Краснасельскі | ||||
| Вышыня: | 125 м н. у. м. | ||||
| Насельніцтва: | 6636 чал. (2018)[1] | ||||
| Часавы пас: | UTC+3 | ||||
| Тэлефонны код: | +375 1512 | ||||
| Паштовы індэкс: | 231911 | ||||
| СААТА: | 4208857906 | ||||
| Нумарны знак: | 4 | ||||
| Геаграфічныя каардынаты: | 53°15′43″ пн. ш. 24°25′25″ у. д. / 53.26194° пн. ш. 24.42361° у. д.Каардынаты: 53°15′43″ пн. ш. 24°25′25″ у. д. / 53.26194° пн. ш. 24.42361° у. д. | ||||
Краснасельскі на мапе Беларусі ±   Краснасельскі | |||||
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |||||
Краснасе́льскі[2] — мястэчка ў Беларусі, на рацэ Росі. Цэнтар сельсавету Ваўкавыскага раёну Гарадзенскай вобласьці. Насельніцтва на 2018 год — 6636 чалавек[1]. Знаходзіцца за 15 км на поўнач ад места Ваўкавыск, за 4 км ад чыгуначнай станцыі Рось (лінія Ваўкавыск — Масты).
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Вялікае Княства Літоўскае
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Першы пісьмовы ўпамін пра Краснае Сяло датуецца 1569 годам, калі яно было цэнтрам воласьці маёнтку Росі Ваўкавыскага павету Наваградзкага ваяводзтва.
У розныя часы маёнтак знаходзіўся ў валоданьні Хадкевічаў, Глябовічаў, Сапегаў, Браніцкіх, Патоцкіх. На 1761 год тут было 50 двароў.
Пад уладай Расейскай імпэрыі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У выніку трэцяга падзелу Рэчы Паспалітай (1795 год) Краснае Сяло апынулася ў складзе Расейскай імпэрыі, у Роскай воласьці Ваўкавыскага павету Гарадзенскай губэрні. На 1883 год у вёсцы было 68 двароў[3].
Паводле вынікаў перапісу 1897 году, у Красным Сяле было 48 двароў, працавала крама. У 1914 годзе тут увялі ў эксплюатацыю цэмэнтавы завод таварыства «Валынь». У Першую сусьветную вайну ў 1915 годзе Краснае Сяло занялі нямецкія войскі.
Найноўшы час
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Краснае Сяло абвяшчалася часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яно ўвайшла ў склад Беларускай ССР[4]. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году вёска апынулася ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, у гміне Росі Ваўкавыскага павету Наваградзкага ваяводзтва.
У 1939 годзе Краснае Сяло ўвайшло ў БССР, дзе ў 1940 годзе стала цэнтрам сельсавету Ваўкавыскага раёну. У Другую сусьветную вайну з чэрвеня 1941 да ліпеня 1944 году вёска знаходзілася пад нямецкай акупацыяй.
30 красавіка 1958 году Краснае Сяло атрымала афіцыйны статус працоўнага пасёлку і сучасную назву. З 15 студзеня 1963 году пасёлак перадалі ў абласное (прамысловае) падпарадкаваньне, з 27 студзеня 1965 году — зноў раённае[5]. 24 чэрвеня 1968 году Краснасельскі атрымаў афіцыйны статус пасёлку гарадзкога тыпу.
Насельніцтва
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Дэмаграфія
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- XX стагодзьдзе: 1997 год — 7,5 тыс. чал.[6]
- XXI стагодзьдзе: 2006 год — 7,3 тыс. чал.[7]; 2008 год — 7,3 тыс. чал.; 2009 год — 6885 чал.[8]; 2016 год — 6744 чал.[9]; 2017 год — 6683 чал.[10]; 2018 год — 6636 чал.[1]
Інфраструктура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У мястэчку працуюць сярэдняя і базавая школы, 4 дашкольныя ўстановы, лякарня, 2 бібліятэкі, 2 дамы культуры.
Эканоміка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Прадпрыемствы будаўнічых матэрыялаў.
- ААТ «Краснасельскбудматэрыялы»
Турыстычная інфармацыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]За 0,5 км на паўднёвы захад ад мястэчка разьмяшчаецца ўнікальны помнік археалёгіі — Краснасельскі археалягічны комплекс.
Асобы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Вячка Целеш (нар. 1938) — беларускі мастак у Латвіі
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б в Численность населения на 1 января 2018 г. и среднегодовая численность населения за 2017 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Гродзенская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2004. — 469 с. ISBN 985-458-098-9. (pdf) С. 122.
- ^ Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IV: Kęs — Kutno. — Warszawa, 1883. S. 629.
- ^ 150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі / Уклад. Іван Саверчанка, Зьміцер Санько. — Вільня: Наша Будучыня, 2002. — 238 с. ISBN 9986-9229-6-1.
- ^ Гарады і вёскі Беларусі: энцыклапедыя. Т. 9. Гродзенская вобласць. Кн. 1 / рэдкал.: У.У. Андрыевіч (гал. рэд.) [і інш.]. — Менск: БелЭн, 2015. — 656 с.: іл. ISBN 978-985-11-0839-4. С. 464
- ^ Шаблюк В. Краснасельскі // ЭГБ. — Мн.: 1997 Т. 4. С. 251.
- ^ Туристская энциклопедия Беларуси. — Мн., 2007.
- ^ Перепись населения — 2009. Гродненская область (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
- ^ Численность населения на 1 января 2016 г. и среднегодовая численность населения за 2015 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
- ^ Численность населения на 1 января 2017 г. и среднегодовая численность населения за 2016 год по Республике Беларусь в разрезе областей, районов, городов и поселков городского типа (рас.) Нацыянальны статыстычны камітэт Рэспублікі Беларусь
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Г. П. Пашкоў (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1997. — Т. 4: Кадэты — Ляшчэня. — 432 с. — ISBN 985-11-0041-2
- Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich. Tom IV: Kęs — Kutno. — Warszawa, 1883.