8 лістапада

8 лістапа́да — 313-ы дзень году (312-ы ў невысакосным годзе) паводле Грыгарыянскага календару. Да канца году застаецца 54 дні.

Падзеі

• 324 — заснаваньне Канстантынопалю.
• 960 — войскі бізантыйскага генэрала Льва Фокаса-малодшага нанесьлі сакрушальную паразу эміру Алепа Сэйфу аль-Даўле пад Андрасасам.
• 1519 ― правадыр ацтэкаў Мантэсума II урачыста сустрэў уваход Эрнана Картэса ў Тэначтытлан.
• 1620 ― адбылася бітва на Белай Гары, у выніку якой Чэхія на стагодзьдзі страціла незалежнасьць.
• 1632 — абраньне каралём польскім і вялікім князем літоўскім Уладзіслава Вазы (на выяве).
• 1793 ― адкрыцьцё Люўра як публічнага музэя.
• 1861 ― паравы фрэгат ЗША „San Jacinto“ спыніў брытанскі паштовы карабель „Trent“ і арыштаваў двух паслоў Канфэдэрацыі, што выклікала дыпляматычны крызіс зь Вялікабрытаніяй.
• 1889 ― Мантана стала 41-м штатам ЗША.
• 1895 ― нямецкі фізык Вільгельм Рэнтген вынайшаў від радыяцыі, названы пазьней рэнтгенаўскім выпраменьваньнем.
• 1901 — у выніку пратэстаў у Атэнах супраць перакладу Дабравесьця на „народную мову“ загінулі некалькі чалавек.
• 1923 — у Мюнхэне адбыўся «піўны путч» на чале з Адольфам Гітлерам.
• 1929 — адкрыцьцё Менскага заводу мэдычных прэпаратаў.
• 1936 — пачатак 3-гадовай аблогі Мадрыду ў гішпанскай грамадзянскай вайне.
• 1939 — у Менску адкрылася Дзяржаўная карцінная галерэя.
• 1946 — беларуская каталіцкая дэлегацыя сустрэлася з Папам Рымскім Піюсам XII.
• 1956 — адкрыцьцё Музэю абароны Берасьцейскай крэпасьці.
• 1957 — Вялікабрытанія правяла першае пасьпяховае выпрабаваньне вадароднай бомбы над Кірытымаці.
• 1968 — падпісаная Венская канвэнцыя па дарожным руху.
• 1977 — грэцкі археоляг Маноліс Андронікас, прафэсар Унівэрсытэту Арыстотэля ў Тэсалёніках, знайшоў у Вэргіне магілу Філіпа II Македонскага.
• 1999 — Рада Бясьпекі ААН адзінагалосна ўхваліла рэзалюцыю 1441, якая прымусіла кіраўніка Іраку Садама Хусэйна да раззбраеньня.

Нараджэньні

• 1050 — Сьвятаполк Ізяслававіч, князь полацкі, тураўскі, вялікі князь кіеўскі
• 1784 — Тэадор Нарбут, гісторык, археоляг, вайсковы інжэнэр
• 1785 — Міхал Баброўскі, беларускі славіст
• 1858 — Тадэвуш Урублеўскі, беларускі адвакат і грамадзкі дзяяч
• 1883 — Вацлаў Ластоўскі, беларускі пісьменьнік, публіцыст і палітычны дзяяч
• 1915 — Дзьмітры Супруненка, беларускі матэматык
• 1923 — Джэк Кілбі, амэрыканскі інжынэр, вынаходнік інтэгральнай схемы і калькулятара, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі ў галіне фізыцы (2000)
• 1941 — Міхась Гурын, беларускі археоляг і гісторык

Сьмерці

• 397 — Марцін, біскуп турскі, сьвяты
• 1953 — Іван Бунін, расейскі пісьменьнік і паэт
• 1964 — Валянцін Волкаў, народны мастак Беларусі
• 2009 — Віталь Гінзбург, расейскі фізык-тэарэтык, ляўрэат Нобэлеўскай прэміі ў галіне фізыкі (2003)
• 2010 — Міхаіл Савіцкі, савецкі і беларускі мастак
• 2022 — Дэн Макафэрці, шатляндзкі рок-сьпявак лідар рок-гурту Nazareth

Сьвяты

• Беларусь — Зьміцер (народны каляндар)
• Міжнародны дзень КВЗ