Чашнік вялікі літоўскі

Чашнік (вялікі) літоўскі (па-лацінску: picerna) — ураднік у Вялікім Княстве Літоўскім. Мусіў наліваць вялікаму князю напоі ў посуд, што падносіў да гаспадара падчашы вялікі літоўскі.

Пасада вядомая з 1409. Пры двары вялікага князя Аляксандра было некалькі чашнікаў. Празь нейкі час пасада ператварылася ў намінальную. У паветах існавалі павятовыя чашнікі.

З 17 стагодзьдзя назва на землях ВКЛ ператварылася на польскі лад — чэсьнік.

Чашнікамі літоўскімі былі:

Аляксандар Сапега

• Судзімонт Даргевіч(pl) (1409, чашнік Вялікага князя Вітаўта)
• Федка Гаўрылавіч Меляшковіч (1494—1496)
• Андрэй Дрожджа (1498)
• Леўка Багавітынавіч (1501)
• Мікалай Міцковіч (1503)
• Мікалай Сенькавіч Андрушэвіч (1522—1529)
• Войцех Андрэевіч (1533 — да 1538)
• Войцех Ясеньскі (1538—1545)
• Мацей (Матыс) Станіслававіч Петкавіч (1646—1570)
• Ян Пац (1580—1589)

Міхал Казімер Пац

• Пётар Валовіч (25.4.1589 — 1624)
• князь Ян Шчаснавіч Галоўчынскі (15.5.1624 — 1630)
• Аляксандар Багдан Сапега (25.2.1631 — 1632)
• Крыштап Кішка(ru) (14.5.1632 — 18.8.1636)
• Уладзіслаў Дарагастайскі(pl) (30.8.1636 — 5.1638)
• Мікалай Абрамовіч (6.1638 — 1640)
• Антоні Ян Тышкевіч(pl) (1640 — 10.1640)
• князь Аляксандар Жыжэмскі (31.10.1640 — 3.1643)
• Фэлікс Ян Пац (3.1643 — 17.3.1645)
• Крыштап Патоцкі(pl) (18.3.1645 — 3.11.1646)

Міхал Юзэф Сапега

• Яўстах Казімер Валовіч (4.11.1646 — 16.8.1656)
• Ян Караль Копаць (16.8.1656 — 15.2.1658)
• Крыштап Сапега (15.2.1658 — 18.3.1658)
• князь Марцыян Аляксандар Агінскі (18.3.1658 — 8.1.1659)
• Ян Фэрдынанд Сапега(pl) (1.1659 — 27.3.1659)
• Міхал Казімер Пац (5.1659 — 29.10.1659)
• Казімер Ян Сапега (9.11.1659 — 20.7.1661)
• Ян Нарушэвіч (23.7.1661 — 1661)
• Герард Дэнгаф (2.11.1661 — 23.5.1666)
• Францішак Стэфан Сапега (5.1666 — 1670)
• Ян Генрык Бокум (von Altenbockum; 4.3.1670 — 1679)

Міхал Казімер Агінскі

• Уладзіслаў Язафат Сапега (1679 — 20.5.1684)
• князь Рыгор Антоні Агінскі (1684 — 4.1687)
• Міхал Юзэф Сапега (4.5.1687 — 20.5.1692)
• Аляксандар Павал Сапега (1692 — 22.8.1692)
• Мікалай Міхал Тарло (25.9.1692 — 1702)
• Крыштап Шчыт-Неміровіч (26.11.1702 — 28.1.1713)
• Юзэф Шчыт-Неміровіч (1.7.1713 — 10.6.1740)
• князь Ігнаці Сапега (20.6.1740 — 18.9.1744)
• князь Міхал Казімер Агінскі (18.9.1744 — 20.6.1748)
• Гервазі Людвік Аскерка (20.6.1748 — 10.12.1764)
• Стэфан Алендзкі (11.12.1764 — 15.6.1765)
• Юзэф Несялоўскі (15.6.1765 — 11.10.1765)
• граф Міхал Аляксандар Ронікер (19.10.1765 — 1787)
• Робэрт Бжастоўскі (19.2.1787 — 14.5.1791)
• Лявон Гурскі (3.9.1791 — 1794)
• Міхал Геранім Бжастоўскі (1794 —)

Глядзіце таксама

• Падчашы вялікі літоўскі

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0
• Wolff J. Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego: 1385—1795. — Kraków, 1885.
• Żychliński T. Złota księga szlachty polskiej. T. 1—31. — Poznań, 1879—1908.