Рыгор Антоні Агінскі

Рыгор Антоні Агінскі
лац. Ryhor Antoni Aginski / Ahinski
	Рыгор Антоні Агінскі. Мастак F. de la Croix, 1702 г.
	; Герб Агінскі
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	23 чэрвеня 1654
Памёр	17 кастрычніка 1709 (55 гадоў); Люблін, Малапольская правінцыя[d], Карона Каралеўства Польскага, Рэч Паспалітая;
Род	Агінскія
Бацькі	Ян Агінскі; Ганна зь Сямашкаў
Жонка	Тэафілія з Чартарыйскіх
Дзеці	Казімер Марцыян, Альжбета Магдалена
Дзейнасьць	дыплямат, палітык

Рыгор Антоні Агінскі (23 чэрвеня 1654 — 17 кастрычніка 1709) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Чашнік (1684—1687) і харунжы вялікі літоўскі (1687—1698), староста жамойцкі (з 1698), гетман польны літоўскі (з 1703)^[3].

Біяграфія

З старэйшай княскай лініі роду Агінскіх, сын Яна і Ганны зь Сямашкаў.

У 1684—1687 гадох быў чашнікам вялікім літоўскім, у 1687—1698 гадох — харунжым вялікім літоўскім. Абіраўся паслом ад Ваўкавыскага павету^[4] на соймы 1690, 1695 і 1696 гадоў.

23 траўня 1698 году атрымаў урад старосты жамойцкага. Узначаліў канфэдэрацыю шляхты супраць панаваньня Сапегаў у Вялікім Княстве Літоўскім. Разьбіў іхныя аддзелы пад Алькенікамі ў 1700 годзе. У 1703 годзе стаў гетманам польскым літоўскім.

Падтрымліваў караля і вялікага князя Аўгуста Моцнага. У Вялікую Паўночную вайну ваяваў супраць швэдаў і Станіслава Ляшчынскага, прыхільнік хаўрусу з Маскоўскай дзяржавай. Быў адным з арганізатараў генэральнай канфэдэрацыі Вялікага Княства Літоўскага (1703 год), якая ваявала з швэдамі нават па капітуляцыі Аўгуста Моцнага і магнатаў. Атрымаў некалькі перамогаў над швэдзкімі войскамі, у тым ліку ўзяў штурмам фартэцыю Біржы (1703 год).

Быў аматарам музычнай культуры, трымаў уласны аркестар. Па ім усе наступныя выхадцы з роду апекваліся музыкай.

У шлюбе з Тэафіліяй Чартарыйскай (1686 год) меў сына Казімера Марцыяна і трох дачок^[3], у тым ліку вядомую мэцэнатку Альжбету Магдалену.

Крыніцы

^ Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 (пол.) / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 95, 152–153, 157.
^ ^а ^б Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku (пол.) / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 309.
^ ^а ^б Валерый Пазднякоў. Агінскія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 203.
^ Грыцкевіч А. Агінскія // ЭГБ. — Мн.: 1993 Т. 1. С. 33.

Літаратура

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: М. В. Біч і інш.; Прадм. М. Ткачова; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1993. — Т. 1: А — Беліца. — 494 с. — ISBN 5-85700-074-2

[_07f3b24f798a6a69-1] Senatorowie i dygnitarze Wielkiego Księstwa Litewskiego 1386—1795 (пол.) / пад рэд. J. Wolff — Kraków: 1885. — С. 95, 152–153, 157.

[_8584bd9e63ffe0d6-2] а ^б Kniaziowie litewsko-ruscy od końca czternastego wieku (пол.) / пад рэд. J. Wolff — Warszawa: 1895. — С. 309.

[evkl-3] а ^б Валерый Пазднякоў. Агінскія // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 1. С. 203.

[4] Грыцкевіч А. Агінскія // ЭГБ. — Мн.: 1993 Т. 1. С. 33.

[1]

[2]

[3]

[4]