Барысікі
| Барысікі лац. Barysiki | |
| |
| Краіна: | Беларусь |
| Вобласьць: | Берасьцейская |
| Раён: | Пружанскі |
| Сельсавет: | Зеляневіцкі |
| Насельніцтва | |
| колькасьць: | 20 чал. (2012)[1] |
| колькасьць двароў: | 14 |
| Часавы пас: | UTC+3 |
| Тэлефонны код: | +375 1632 |
| Паштовы індэкс: | 225158[2] |
| СААТА: | 1256825004 |
| Нумарны знак: | 1 |
| Геаграфічныя каардынаты: | 52°51′42″ пн. ш. 24°36′37″ у. д. / 52.86167° пн. ш. 24.61028° у. д.Каардынаты: 52°51′42″ пн. ш. 24°36′37″ у. д. / 52.86167° пн. ш. 24.61028° у. д. |
Барысікі на мапе Беларусі ±   Барысікі | |
 Галерэя здымкаў у Вікісховішчы
| |
Бары́сікі[3] — вёска ў Беларусі, каля ўтоку ракі Хораўкі ў Шчыбу. Уваходзяць у склад Зеляневіцкага сельсавету Пружанскага раёну Берасьцейскай вобласьці. Насельніцтва на 2012 год — 20 чалавек. Знаходзяцца за 40 км на паўночны ўсход ад Пружанаў, 37 км ад чыгуначнай станцыі Ваўкавыск (лінія Баранавічы — Сьвіслач), на аўтамабільнай дарозе Р98 «Абход тэрыторыі нацыянальнага парку „Белавеская пушча“».
Назва
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Паводле пружанскай гісторыка і краязнаўцы Веры Церахавай, назва вёскі паходзіць ад імя «Барыс», у памяншальнай форме — Барысік[4].
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]25 сакавіка 1918 году згодна з Трэцяй Устаўной граматай Барысікі абвяшчаліся часткай Беларускай Народнай Рэспублікі. 1 студзеня 1919 году ў адпаведнасьці з пастановай І зьезду КП(б) Беларусі яны ўвайшлі ў склад Беларускай ССР[5]. Згодна з Рыскай мірнай дамовай 1921 году Барысікі апынуліся ў складзе міжваеннай Польскай Рэспублікі, у гміне Лыскаў Ваўкавыскага павету Беластоцкага ваяводзтва[6].
У 1939 годзе Барысікі ўвайшлі ў склад БССР, з 15 студзеня 1940 году ў Ружанскім, з 25 сьнежня 1962 году ў Пружанскім раёнах Берасьцейскай вобласьці (з 8 студзеня да 19 чэрвеня 1954 году — Гарадзенскай вобласьці).
У часе Другой сусьветнай вайны нацысты забілі 80 жыхароў вёскі беларускай і жыдоўскай нацыянальнасьцяў[7].
На 2003 год у Барысіках было 18 двароў, на 2005 год — 20 двароў, на 2012 год — 14 двароў. Да 2006 году вёска ўваходзіла ў склад Лыскаўскага сельсавету. Пастановай Берасьцейскага абласнога савету дэпутатаў №261 7 верасьня 2006 году сельсавет скасавалі, яго вёскі ўвайшлі ў склад Зеляневіцкага сельсавету[8].
Насельніцтва
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- XX стагодзьдзе: 1959 год — 115 жыхароў (перапіс); 1970 год — каля 100 чал.; 1999 год — 40 чал.
- XXI стагодзьдзе: 2003 год — 33 чал.; 2005 год — 36 чал.[9]; 2010 год — 25 чал.; 2012 год — 20 чал.[1]
Славутасьці
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Непадалёк ад вёскі, па дарозе на Лыскаў, знаходзяцца могілкі, якія чакаюць улучэньня ў Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Беларусі. Тут пахаваныя прадстаўнікі шляхецкіх родаў Быхаўцаў, Валконскіх, Карпінскіх[10], генэралы артылерыі расейскага войска Томаш Казяроўскі і Ян Дварніцкі[11], і інш.
Увесну 2010 року была разрабаваная адна з магілаў, у якой пахаваны генэрал расейскага войска Станіслаў Юзэф Даніель Быхавец (1829—1883). Каля мармуровае пліты, якая прыкрывала магілу, былі зробленыя два падкопы і ўзламаная мэталічная труна. Пры гэтым былі пашкоджаныя рэшткі пахаванага. Бацька Станіслава Аляксандар Быхавец вядомы тым, што захоўваў рукапісныя хронікі XVI стагодзьдзя. Мяркуецца, што ў 1834 року менавіта ён перадаў гэтыя рукапісы гісторыку ВКЛ Тэадору Нарбуту[10], ад якога яны й атрымалі назву «Хроніка Быхаўца».
Былі заўважныя сьляды пашкоджаньняў і на некаторых іншых надмагільлях, але ўскрыць іх злачынцы ня здолелі. Пружанскі райаддзел міліцыі ўзбудзіў крымінальную справу па артыкуле 344 КК РБ «Наўмыснае разбурэньне, зьнішчэньне ці пашкоджаньне помнікаў гісторыі і культуры»[10].
На братэрскай магіле 80 мірных жыхароў вёскі, забітых нацысцкімі акупантамі, усталяваны абэліск (1980).
Асобы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Юзэф Данілік[12], польскі жаўнер, кавалер ордэну Віртуці Мілітары[13]
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б Інфармацыя пра выкананьне нарматываў сацыяльных стандартаў у галіне транспартнага абслугоўваньня на 01.07.2012 г. Аўтобусны парк №11 г. Пружаны
- ^ Алфавитный список улиц по Борисики (рас.) Пружанский район. Белпошта. Праверана 1 лістапада 2011 г.
- ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Брэсцкая вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Менск: Тэхналогія, 2010. — 319 с. ISBN 978-985-458-198-9. (pdf, djvu, online) С. 246.
- ^ Вера Церахава. Паселішчы роднага краю // Раённыя будні. — 13 сакавіка 2013. — № 20 (9565). — С. 6.
- ^ 150 пытанняў і адказаў з гісторыі Беларусі / Уклад. Іван Саверчанка, Зьміцер Санько. — Вільня: Наша Будучыня, 2002. — 238 с. ISBN 9986-9229-6-1.
- ^ village: Borysiki (анг.) Baza Miejscowości Kresowych. Праверана 23 жніўня 2012 г.
- ^ 2. Śledztwa o szczególnym ciężarze gatunkowym prowadzone przez poszczególne Oddziałowe Komisje Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. 2.1. Oddziałowa Komisja w Białymstoku // Informacja o działalności Instytutu Pamięci Narodowej — Komisji Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu w okresie 1lipca 2001r. — 30 czerwca 2002 r.. — Warszawa: wrzesień2002 r..
- ^ Решение Брестского областного Совета депутатов от 07.09.2006 N 261 «Об изменениях в административно-территориальном устройстве Пружанского района Брестской области» (рас.). Банк законов. Праверана 1 лістапада 2011 г.
- ^ Барысікі // Гарады і вёскі Беларусі. Энцыкл. Т. 4. Кн. 2. — Менск, 2007. — С. 493.
- ^ а б в Антонина Хокимова. Чёрные копатели выходят на «охоту» // Вечерний Брест. — 19 траўня 2010.
- ^ Марына Ахрамовіч. (21 траўня 2010) Вандалы разграбили могилу сына хранителя «Хроники Быховца» Культура. Раённыя будні. Праверана 12 лютага 2012 г.
- ^ Lista nazwisk żołnierzy i oficerów, których depozyty są przechowywane w CAW (пол.). Centralne Archiwum Wojskowe im. mjr. Bolesława Waligóry. Праверана 23 жніўня 2012 г.
- ^ Lista nazwisk osób odznaczonych Orderem VIRTUTI MILITARI (пол.) Genealogia Janusz Stankiewicz. Праверана 23 жніўня 2012 г.
Літаратура
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Гарады і вёскі Беларусі: Энцыклапедыя. Т. 4, кн. 2. Брэсцкая вобласць / рэдкал.: Г.П. Пашкоў (дырэктар) [і інш.]. — Менск: БелЭн, 2007. — 608 с.: іл. ISBN 978-985-11-0388-7.