Гаруцішкі

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Гаруцішкі
лац. Haruciški
Краіна: Беларусь
Вобласьць: Менская
Раён: Койданаўскі
Сельсавет: Путчынскі
Насельніцтва: 75 чал. (2010)
Часавы пас: UTC+3
Тэлефонны код: +375 1716
Нумарны знак: 5
Геаграфічныя каардынаты: 53°45′50.8″ пн. ш. 27°5′14.0″ у. д. / 53.764111° пн. ш. 27.087222° у. д. / 53.764111; 27.087222Каардынаты: 53°45′50.8″ пн. ш. 27°5′14.0″ у. д. / 53.764111° пн. ш. 27.087222° у. д. / 53.764111; 27.087222
Гаруцішкі на мапе Беларусі ±
Гаруцішкі
Гаруцішкі
Гаруцішкі
Гаруцішкі
Гаруцішкі
Гаруцішкі
Галерэя здымкаў у Вікісховішчы

Гару́цішкі[1] — вёска ў Беларусі, на рацэ Гаруцішцы. Уваходзяць у склад Путчынскага сельсавету Койданаўскага раёну Менскай вобласьці. Знаходзяцца за 10 км ад Койданава, за 52 км ад Менску, за 12 км ад чыгуначнай станцыі Койданава.

Назва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Асноўны артыкул: Герута (імя)

Герута[2] (Gerutha) — імя германскага паходжаньня[3], якое зьвязваюць зь імём Гера[4].

Яшчэ этнограф і мовазнаўца Яўхім Карскі зьвяртаў увагу на тое, што ў латыскай Курляндыі, «большасьць беларускіх населеных месцаў заканчваюцца на -ішкі»[5], пазьней у рэчышчы палітыкі летувізацыі падобныя тапонімы на -ішкі азначылі як «гістарычна балтыйскія» і нават «тыпова летувіскія»[6]. Тым часам менскі дасьледнік Алёхна Дайліда зазначае, што «ва ўсходнегерманскіх мовах быў пашыраны суфікс -isk-: такім парадкам, так менаваная «лінія Сафарэвіча» (мяжа перавагі паселішчаў з назовамі на -ішкі ў Панямоньні) не абавязкова зьнітаваная з балтамі»[7].

Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Упершыню ўпамінаюцца ў XVIII стагодзьдзі. У 1884 годзе адкрыта царкоўна-прыходзкая школа (12 вучняў — 11 хлопчыкаў, 1 дзяўчынка). У 1886 годзе ў Койданаўскай воласьці Менскага павету. Дзейнічала праваслаўная царква. У пачатку XX ст. 30 двароў, 167 жыхароў. У 1915 годзе Дэпартамэнт земляробства зрабіў спробу арганізаваць гадавальнік лекавых расьлін у маёнтку Гаруцішкі, але вайна парушыла пляны.

Насельніцтва[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • 1909 год — 50 чалавек у сяле Гаруцішках і 42 чалавекі ў фальварку Гаруцішках[8]
  • 1999 год — 104 чалавекі
  • 1 студзеня 2004 году — 42 двары, 83 чалавекі
  • 2010 год — 75 чалавек

Турыстычная інфармацыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Помнік на брацкай магіле 12 савецкіх воінаў і партызан, якія загінулі ў Другую ўсясьветную вайну.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  1. ^ Назвы населеных пунктаў Рэспублікі Беларусь: Мінская вобласць: нарматыўны даведнік / І. А. Гапоненка, І. Л. Капылоў, В. П. Лемцюгова і інш.; пад рэд. В. П. Лемцюговай. — Мн.: Тэхналогія, 2003. — 604 с. ISBN 985-458-054-7. (djvu) С. 180.
  2. ^ Райтаровська Н. Загадка походження Рагнара Лодброка // Феномен Європи: від традиційного до сучасного: збірник матеріалів студентсько-аспірантської наукової конференції (Львівський університет імені Івана Франка, 10-11 листопада 2017 р.). — Львів, 2017. С. 76.
  3. ^ Nielsen O. Olddanske personnavne. — Kjøbenhavn, 1883. S. 29.
  4. ^ Горенко О. Антропонімічний вимір постмодерної літератури. Монографія. — Берегове-Ужгород, 2020. С. 63.
  5. ^ Карский Е. Ф. Белорусы. Т. 1. — Минск, 2006. С. 559.
  6. ^ Зайкоўскі Э. Балты цэнтральнай і ўсходняй Беларусі ў сярэднявеччы // Спадчына. № 1, 1999. С. 61—72.
  7. ^ Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. — Менск, 2019. С. 31.
  8. ^ Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 44.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Дзяржынскага р-на. — Мн.: БЕЛТА, 2004. — 704 с.: іл. ISBN 985-6302-64-1.