Магнаты і сірата

	Магнаты і сірата
	па-польску: Możnowładcy i sierota
	Першае выданьне
Жанр:	Гістарычная драма
Аўтар:	Уладзіслаў Сыракомля
Мова арыгіналу:	польская
Год напісаньня:	1858
Публікацыя:	1859
Асобнае выданьне:	1859
Выдавецтва:	Абрагам Ас
Пераклад на беларускую:	2009
Перакладчык:	Ірына Багдановіч

«Магна́ты і сірата́» (па-польску: Możnowładcy i sierota) — гістарычная драма Ўладзіслава Сыракомлі.

Поўная назва твора: «Магнаты і сірата, або Зоф’я, князёўна слуцкая» (па-польску: Możnowładcy i sierota (Zofija xiężniczka słucka)). Таксама ён мае падзагаловак «гістарычная драма з XVII стагодзьдзя».

Драма была напісаная на працягу 10 дзён^[1] ў 1858 г.^[2] у Барэйкаўшчыне^[3]. У 1859 г. твор выйшаў асобным выданьнем у Вільні^[4]. У тым жа годзе п’есу паставілі ў Кракаве^[2]. Галоўную ролю князёўны сыграла каханая аўтара Гелена Кіркор, для якой твор і пісаўся^[1].

Зьмест

Дзеяньне адбываецца ў 1600 г.^[5] У гэтым творы адлюстраваная гісторыя змаганьня за сэрца князёуны Соф’і Слуцкай двух магнатаў — Януша Радзівіла і Караля Хадкевіча. Гістарычныя крыніцы ня згадваюць, наколькі актыўнай у гэтай шлюбнай эпапэі была сама князёўна і ці меў яе голас хоць якое-небудзь значэньне^[6].

У творы Сыракомлі слуцкая князёўна актыўны і галоўны ўдзельнік падзей, ёй належыць і прыняцце канчатковага рашэння. Драматург рамантызуе і ідэалізуе Соф’ю: яна не ахвяра ў руках лёсу, але яна гатовая да ахвяры ў імя міру і спакою ў сваім краі^[6].

Беларускія пераклады

На беларускую мову п’есу перакладала Ірына Багдановіч (2009)^[7].

Крыніцы

^ ^а ^б Klecha, A. Literackie kreacje Zofii z Olelkowiczów Radziwiłłowej, ostatniej księżniczki słuckiej (1586–1612) (пол.). — 2017. — С. 26.
^ ^а ^б Багдановіч, І. Э. «Траянская вайна» на беларуска-літоўскіх землях (бел.). — 2008. — С. 1.
^ Borejkowszczyzna (пол.) // Dwory i pałace pogranicza.
^ Syrokomla, Wł. Możnowładcy i sierota (Zofija xiężniczka słucka) (пол.). — Wilno: A. Ass, 1859. — 126 с.
^ Варабей, М. Актуалізацыя спадчыны Уладзіслава Сыракомлі на сучасным этапе. — 2016. — С. 210.
^ ^а ^б Багдановіч, І. Э. «Траянская вайна» на беларуска-літоўскіх землях. — 2008. — С. 5.
^ Сыракомля, У. Выбраныя творы. — 2010. — С. 455-514.

Літаратура

Сыракомля, У. Выбраныя творы (бел.). — Мінск: Беларуская навука, 2010. — 584 с. — 1000 ас. — ISBN 978-985-6976-06-6

Вонкавыя спасылкі

Багдановіч, І. Э. «Траянская вайна» на беларуска-літоўскіх землях // Працы кафедры гісторыі беларускае літаратуры. — 2008. — В. 9.
Варабей, М. Актуалізацыя спадчыны Уладзіслава Сыракомлі на сучасным этапе (бел.). — Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2016. — Т. 8. — С. 203-212.
Klecha, A. Literackie kreacje Zofii z Olelkowiczów Radziwiłłowej, ostatniej księżniczki słuckiej (1586–1612) (пол.). — Białystok: Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku, 2017. — Т. 15. — С. 11-33. — ISSN 1425-1930.

[:0-1] а ^б Klecha, A. Literackie kreacje Zofii z Olelkowiczów Radziwiłłowej, ostatniej księżniczki słuckiej (1586–1612) (пол.). — 2017. — С. 26.

[:1-2] а ^б Багдановіч, І. Э. «Траянская вайна» на беларуска-літоўскіх землях (бел.). — 2008. — С. 1.

[3] Borejkowszczyzna (пол.) // Dwory i pałace pogranicza.

[4] Syrokomla, Wł. Możnowładcy i sierota (Zofija xiężniczka słucka) (пол.). — Wilno: A. Ass, 1859. — 126 с.

[5] Варабей, М. Актуалізацыя спадчыны Уладзіслава Сыракомлі на сучасным этапе. — 2016. — С. 210.

[:2-6] а ^б Багдановіч, І. Э. «Траянская вайна» на беларуска-літоўскіх землях. — 2008. — С. 5.

[7] Сыракомля, У. Выбраныя творы. — 2010. — С. 455-514.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]