Мацей Казімер Валанчэўскі: розьніца паміж вэрсіямі
д артаграфія |
д →Біяграфія: вычытка |
||
| Радок 14: | Радок 14: | ||
== Біяграфія == |
== Біяграфія == |
||
Скончыў [[Вільня|Віленскую]] галоўную духоўную сэмінарыю ([[1828]]). Ад [[1840]] прафэсар Віленскае й [[пецярбург|Пецярбурскае]] духоўных акадэміяў, ад [[1845]] рэктар [[Варні]]скае духоўнае сэмінарыі. Ад [[1849]] [[жамойцкая дыяцэзія|жамойцкі біскуп]]. З мэтай умацаваньня [[каталіцтва]] ў летувіскай вёсцы праводзіў асьветніцкую працу на [[летувіская мова|летувіскай мове]], арганізоўваў парафіяльныя школы, стварыў шырокую сетку таварыстваў цьвярозасьці. Быў ляяльны ў адносінах да царскае ўлады, але выступаў супраць прымусовага насаджэньня ў Жамойці праваслаўя, русыфікацыі насельніцтва й забароны летувіскага друку. [[18 жніўня]] [[1863]] выдаў адозвы з заклікам заставацца вернымі царскаму ўрадамі. У 1864 |
Скончыў [[Вільня|Віленскую]] галоўную духоўную сэмінарыю ([[1828]]). Ад [[1840]] прафэсар Віленскае й [[пецярбург|Пецярбурскае]] духоўных акадэміяў, ад [[1845]] рэктар [[Варні]]скае духоўнае сэмінарыі. Ад [[1849]] [[жамойцкая дыяцэзія|жамойцкі біскуп]]. З мэтай умацаваньня [[каталіцтва]] ў летувіскай вёсцы праводзіў асьветніцкую працу на [[летувіская мова|летувіскай мове]], арганізоўваў парафіяльныя школы, стварыў шырокую сетку таварыстваў цьвярозасьці. Быў ляяльны ў адносінах да царскае ўлады, але выступаў супраць прымусовага насаджэньня ў Жамойці праваслаўя, русыфікацыі насельніцтва й забароны летувіскага друку. [[18 жніўня]] [[1863]] выдаў адозвы з заклікам заставацца вернымі царскаму ўрадамі. У 1864 перанёс сталіцу дыяцэзіі з Варняў у Коўню. Аўтар гістарычнага дасьледваньня ''«Жамойцкае біскупства»'' ''(«Żemajtiu Wiskupste»'', Вільня, [[1848]], 2 ч.), дыдактычных апавяданьняў і аповесьцяў. Складальнік зборніку ''«Жамойцкія прыказкі»'' ([[1867]]). |
||
== Творы == |
== Творы == |
||
Вэрсія ад 23:11, 5 сакавіка 2021
Мацей Казімер Валанчэўскі | |
| Motiejus Valančius | |
 першы біскуп зь летувіскіх сялянаў | |
| Род дзейнасьці | рэлігійны дзеяч, пісьменьнік, гісторык, этнограф, асьветнік |
|---|---|
| Дата нараджэньня | 16 (28) лютага 1801 |
| Месца нараджэньня | в. Насрэнай, Крэцінскі павет |
| Дата сьмерці | 17 (29) траўня 1875 |
| Месца сьмерці | Коўна |
| Месца пахаваньня | |
| Месца вучобы | |
| Занятак | гісторык, прафэсар унівэрсытэту, каталіцкі сьвятар, каталіцкі дыякан, каталіцкі тэоляг, пісьменьнік, этнограф, каталіцкі біскуп |
| Навуковая сфэра | царкоўнае служэньне[d][1], каталіцкае багаслоўе[d][1], творчае і прафэсійнае пісьмо[d][1], гісторыя[1], этнаграфія[1] і сацыяльная ангажаванасьць[d][1] |
| Узнагароды |    |
Мацей Казімер Валанчэўскі (Мацеюс Валанчус, Валанчэўскіс; па-летувіску: Motiejus Valančius, Wolonczewskis, па-польску: Maciej Kazimierz Wołonczewski; 16 (28) лютага 1801, в. Насрэнай, Крэцінскі павет — 17 (29) траўня 1875, Коўна) — рэлігійны дзяяч, летувіскі пісьменьнік, гісторык, этнограф, асьветнік.
Біяграфія
Скончыў Віленскую галоўную духоўную сэмінарыю (1828). Ад 1840 прафэсар Віленскае й Пецярбурскае духоўных акадэміяў, ад 1845 рэктар Варніскае духоўнае сэмінарыі. Ад 1849 жамойцкі біскуп. З мэтай умацаваньня каталіцтва ў летувіскай вёсцы праводзіў асьветніцкую працу на летувіскай мове, арганізоўваў парафіяльныя школы, стварыў шырокую сетку таварыстваў цьвярозасьці. Быў ляяльны ў адносінах да царскае ўлады, але выступаў супраць прымусовага насаджэньня ў Жамойці праваслаўя, русыфікацыі насельніцтва й забароны летувіскага друку. 18 жніўня 1863 выдаў адозвы з заклікам заставацца вернымі царскаму ўрадамі. У 1864 перанёс сталіцу дыяцэзіі з Варняў у Коўню. Аўтар гістарычнага дасьледваньня «Жамойцкае біскупства» («Żemajtiu Wiskupste», Вільня, 1848, 2 ч.), дыдактычных апавяданьняў і аповесьцяў. Складальнік зборніку «Жамойцкія прыказкі» (1867).
Творы
- Raštai. T. 1—2. Vilnius, 1972;
- Biskupstwo żmujdzkie. Kraków, 1898 (польскі пераклад)
| Папярэднік Шымон Мікалай Гедройц |
Жамойцкія біскупы 1849—1875 |
Наступнік Аляксандар Берасьневіч |
Літаратура
- . — Мн.: .
