Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка (Берасьце)

Помнік гісторыі
Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка
Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка
Краіна	Беларусь
Места	Берасьце
Каардынаты	52°05′07.91″ пн. ш. 23°41′24.78″ у. д.
Канфэсія	праваслаўе і Беларускі экзархат
Эпархія	Берасьцейская і Кобрынская япархія
Архітэктурны стыль	псэўдарускі стыль[d]
Аўтар праекту	В. Палікарпаў[d]
Статус	Дзяржаўны сьпіс гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь
Сайт	soborbrest.by
Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка на мапе Беларусі Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка
Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка на Вікісховішчы

Царква саборная Сьвятога Сімяона Стоўпніка — помнік гісторыі другой паловы XIX стагодзьдзя (мураўёўка) у Берасьці. Знаходзіцца на рагу гістарычных Славянскай і Шашэйнай вуліцаў. Дзее. Твор архітэктуры расейскай эклектыкі. Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гістарычна-культурных каштоўнасьцяў Беларусі.

Гісторыя

Мураваную саборную царкву Ўрадавага сыноду Расейскай імпэрыі (Маскоўскай царквы) у Берасьці збудавалі ў 1865—1868 гадох паводле праекту архітэктара В. Палікарпава. У 1886 годзе будынак капітальна адрамантавалі пад наглядам акадэміка архітэктуры В. Чагіна.

За савецкім часам царква не зачынялася, у 1988 годзе яе будынак адрамантавалі. 18 жніўня 1997 году кіраўнік Беларускага экзархату Маскоўскага патрыярхату Філарэт (Вахрамееў) асьвяціў у саборы копію крыжа Эўфрасіньні Полацкай. У 2005 годзе побач з царквой паставілі помнік Афанасію Філіповічу.

Архітэктура

Прыклад эклектычнай царкоўнай архітэктуры Расейскай імпэрыі. Будынак мае ў пляне кампазыцыю ў выглядзе цэнтрычнага крыжа: магутны кубападобны аб’ём узвышаецца на высокім філёнгавым цокалі з ружовага граніту і завяршаецца 5 купаламі-цыбулінамі, сярод якіх дамінуе вялікі 8-гранны барабан. Уваход вылучаецца кілепадобным пэрспэктыўным парталам, над якім ніша такой жа формы з выявай Сімяона Стоўпніка. Фасады праразаюцца вузкімі аркавымі аконнымі праёмамі, апярэзваюцца прафіляваным карнізам і філёнгавым парапэтам з трыкутнымі франтонамі.

Усярэдзіне сьветлавы барабан празь ветразі і 4 аркі абапіраецца на 4 магутныя пілёны. Прыдзелы, прытвор і апсыда перакрываюцца цыліндрычнымі і крыжовымі скляпеньнямі. У залю шырокім аркавымі прасьветам раскрываюцца хоры. Інтэр’ер дэкаруецца трафарэтнай арнамэнтыкай. Апсыда вылучаецца шырокім аркавымі прасьветам і драўляным іканастасам. З бабінца вядуць сходы на хоры і званіцу. У царкве захоўваюцца абразы «Аплакваньне Хрыста» (аўтар Л. Грушэўскі, 1800 год), «Мроя сьвятых Кірыка і Ўліты» і «Мроя сьвятой Людмілы» (абодва 1-й чвэрці XIX стагодзьдзя).

Галерэя

Гістарычная графіка

• Старая графіка
• 
  Н. Орда, 30 чэрвеня 1869 г.
• 
  В. Гразноў, XIX ст.
• 
  В. Гразноў, 1885 г.
• 
  1885 г.

Гістарычныя здымкі

• Старыя здымкі
• 
  1900 г.
• 
  1905 г.
• 
  12 сьнежня 1915 г.
• 
  1915—1918 гг.

• 
  1915—1918 гг.
• 
  1915—1918 гг.
• 
  1915—1918 гг.
• 
  1915—1918 гг.

• 
  1915—1918 гг.
• 
  1915—1918 гг.
• 
  1916 г.
• 
  1917 г.

• 
  1937 г.
• 
  1941—1944 гг.
• 
  1942 г.
• 
  1942 г.

Сучасныя здымкі

• Сучасны стан
• 
  Агульны выгляд
• 
  Уваход
• 
  З боку апсыды
• 
  Помнік каля царквы

Літаратура

• Архітэктура Беларусі: Энцыклапедычны даведнік. — Менск: Беларус. энцыкл., 1993. — 620 с.: іл. ISBN 5-85700-078-5.
• Кулагін А. Праваслаўныя храмы Беларусі: Энцыкл. даведнік. — Менск: Беларуская Энцыкляпэдыя, 2007.— 653 с.: іл. ISBN 978-985-11-0389-4.

Вонкавыя спасылкі

Аб’ект Дзяржаўнага сьпісу гісторыка-культурных каштоўнасьцяў Рэспублікі Беларусь, шыфр  113Г000016

• Сабор Сьвятога Сімяона Стоўпніка ў Берасьці, Radzima.org