Польская Рэспубліка (1918—1939)
Колішняя дзяржава Польская Рэспубліка (1918—1939) па-польску: Rzeczpospolita Polska | |||||
| |||||
Гімн | Гімн Польшчы | ||||
---|---|---|---|---|---|
16 лістапада 1918 — 28 верасьня 1939 | |||||
Кароткая назва | Польшча | ||||
Сталіца | Варшава | ||||
Афіцыйная мова | польская мова | ||||
Афіцыйная рэлігія | каталіцтва, грэка-каталіцкая царква, праваслаўе і юдаізм | ||||
Этнахаронім | Polish, polonais, polonaise, polonais, polaco, polaca, lengyel, Polak[1] і Polka[2] | ||||
Супольныя граніцы | Першая Чэхаславацкая Рэспубліка[d], Першая Славацкая Рэспубліка, Каралеўства Румыніі[d] і Нямеччына | ||||
Форма ўраду | парлямэнцкая рэспубліка, прэзыдэнцкая рэспубліка і аднапартыйная сыстэма[d] | ||||
Заканадаўчы орган | Сойм Польшчы | ||||
Насельніцтва |
| ||||
Валюта | польская марка і злоты | ||||
Друга́я По́льская Рэспу́бліка (па-польску: II Rzeczpospolita, Druga Rzeczpospolita, скар. II RP), афіцыйна По́льская Рэспу́бліка[a] — польская нацыянальная дзяржава, якая існавала ў пэрыяд паміж Першай і Другой сусьветнымі войнамі. Уключала часткі сучасных дзяржаваў Польшчы, Беларусі, Летувы, Украіны і Чэхіі.
Афіцыйна сьвята аднаўленьня Незалежнасьці прыпадае на 11 лістапада, у адзін дзень з заканьчэньнем Першай сусьветнай вайны. У гэты дзень па просьбе Рэнегацыйнай Рады Юзэф Пілсудзкі ўступіў на пасаду Войска Польскага, і раззброеныя нямецкія сілы пакінулі Варшаву.
Спыніла сваё існаваньне ў верасьні 1939 году ў выніку агрэсіі гітлераўскай Нямеччыны (1 верасьня) і СССР (17 верасьня) і падзелу тэрыторыі паміж гэтымі дзяржавамі (пакт Молатава — Рыбэнтропа).
Гісторыя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Польскія войны і ўзброеныя канфлікты ў пэрыяд міжваеннага дваццацігодзьдзя
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Паўстаньне ў Велікапольшчы (1918—1919)
- Паўстаньні на Сьлёнску (1919—1921)
- Польска-савецкая вайна (14 лютага 1919 — 12 кастрычніка 1920)
- Украінская вайна (1918—1919)
- Летувіская вайна (афіцыйна да 1938 году, насамрэч 1919—1920)
- Канфлікты з Чэхаславаччынай (1919—1920)
Эканоміка і прамысловасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гэты разьдзел патрабуе пашырэньня. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго. |
- Цэнтральная Прамысловая Акруга (ЦПА) (польск. Centralny Okreg Przemyslowy)
- Будаўніцтва порту ў Гдыні
- Грашовая рэформа Ўладзіслава Грабскага
- Міжнародныя Познанскія Кірмашы
Адміністрацыйны падзел
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гэты разьдзел яшчэ не напісаны. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, адрэдагаваўшы яго. |
Палітыка
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Польскія вайскоўцы і палітыка міжваеннага пэрыяду
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Юзэф Пілсудзкі
- Уладзіслаў Бэліна-Пражмоўскі
- Станіслаў Тачак
- Юзэф Доўбар-Мусьніцкі
- Войцах Карфанты
- Габрыель Нарутовіч
- Ігнацы Масьціцкі
- Януш Андрыевіч
- Вацлаў Андыревіч
- Аўгеніюш Квяткоўскі
- Юзэф Бэк
- Вінцэнт Вітас
- Станіслаў Вайцяхоўскі
- Казімер Бартэль
- Валеры Славэк
- Станіслаў Скварчыньскі
- Эдвард Рыдз-Сьміглы
- Феліцьян Славай Складоўскі
- Раман Дмоўскі
- Уладзіслаў Грабскі
- Станіслаў Грабскі
- Ігнат Дашыньскі
- Уладзіслаў Сікорскі
- Станіслаў Мікалайчык
- Кірыл Ратайскі
- Баляслаў Вянява-Длугашоўскі
- Тадэвуш Кутшэба
- Караль Левандоўскі
- Тадэвуш Развадоўскі
- Віктар Яроньскі
- Юзэф Гальлер
- Ігнат Ян Падэрэўскі
- Тадэвуш Бялецкі
- Мечыслаў Недзялкоўскі
- Казімір Пужак
- Ежы Зьдзяхоўскі
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Заходняя Беларусь
- Польская культура ў міжваенны пэрыяд
- Беларусы ў парлямэнце Польскай Рэспублікі (1918—1939)
Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ па-польску: Rzeczpospolita Polska, па-нямецку: Republik Polen, па-летувіску: Lenkijos Respublika, па-ўкраінску: Польська Республіка, скар. RP; таксама Міжваеннае дваццацігодзьдзе.
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Гэта — накід артыкула па гісторыі Польшчы. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |