Віленскі вакзал (Менск)

Помнік грамадзянскай архітэктуры
Віленскі вакзал
Віленскі вакзал
Краіна	Беларусь
Места	Менск
Каардынаты	53°53′27.05″ пн. ш. 27°33′2.31″ у. д.
Архітэктурны стыль	псэўдарускі стыль[d]
Дата заснаваньня	XIX ст.
Стан	не захаваўся
Віленскі вакзал на мапе Беларусі Віленскі вакзал
Віленскі вакзал на Вікісховішчы

Віленскі вакзал — помнік гісторыі 2-й паловы XIX ст. у Менску, назва сучаснага вакзалу Менск-Пасажырскі ў 1871—1928 гадах. Твор архітэктуры мадэрну. Апроч Віленскага, у Менску існаваў яшчэ Берасьцейскі вакзал.

Гісторыя

Вакзал па перабудове, 1940

У 1871 годзе празь Менск прайшла лінія Маскоўска-Берасьцейскай, а ў 1873 — Лібаўска-Роменскай чыгункі.

Першы драўляны менскі вакзал збудавалі ў 1871—1874 гадах, а ў 1890 годзе на ягоным месцы ўзьвялі новы, з чырвонай цэглы. Над калеямі зрабілі жалезны пераходны мост, які праіснаваў да 1964 року. На Прывакзальным пляцы з канцавым пунктам конкі разьбілі сквэр, а таксама істотна пашырылі вуліцы, што падыходзілі да вакзалу. Ад 1905 году зь Віленскага вакзалу пачаўся рух цягнікоў у маляўнічыя прадмесьці Курасоўшчыну і Серабранку, дзе разьмяшчаліся лецішчы заможных менчукоў.

У 1939—1940 гадах праводзілася рэканструкцыя вакзальнага комплексу (архітэктар Б. Рубаненка), у 1940 годзе да цэнтральнага будынка дабудавалі другі паверх (архітэктар І. Рачанік).

Адноўлены па вайне колішні Віленскі вакзал ушчэнт зьнішчылі ў 1991 годзе пры будаваньні галоўнага корпусу вакзалу Менск-Пасажырскі. Да нашага часу ад старога вакзалу захаваўся толькі будынак чыгуначных касаў, узьведзены ў 1955 року (архітэктары С. Баткоўскі, Н. Шпігельман).

Архітэктура

Твор архітэктуры мадэрну. У цэнтры вакзальнага комплексу стаяў 1-павярховы корпус зальных памяшканьняў і дзьве 2-павярховыя вежы з высокімі шатрамі з шпілямі-франтонамі. На флянгах разьмяшчаліся яшчэ два крылы 2- і 1-павярховых карпусоў. Шматлікія ярусы аркавых парталаў, праёмаў, каскады карнізаў і профіляў, афарбаваных у белы колер, на фоне чырвонай цэглы надавалі архітэктуры будынка дэкаратыўнасьці ды стракатасьці.

Пасажырскі будынак станцыі меў даўжыню 22 сажні (46,86 м), шырыню 5,5 сажню (11,72 м).

Галерэя

• Старыя здымкі
• 
  да 1900
• 
  1904
• 
  1906
• 
  1907
• 
  1907
• 
  1907
• 
  1.05.1917
• 
  Прывакзальны пляц, 1.05.1917
• 
  да 1918
• 
  да 1918
• 
  травень 1918
• 
  1918
• 
  1918
• 
  1918
• 
  Спалены вакзал
• 
  1920
• 
  1920-я
• 
  1920-я
• 
  1920-я
• 
  1926
• 
  1928
• 
  1931 г.
• 
  1935
• 
  1935

Першы начальнік

Першым начальнікам станцыі Менск Лібаўска-Роменскай чыгункі быў выпускнік Маскоўскага ўнівэрсытэту Васіль Скліфасоўскі, брат хірурга Мікалая Скліфасоўскага

Літаратура

• Беларусы: У 13 т.  Т. 2: Дойлідства / В. Бандарчык і інш.; Ін-т мастацтвазнаўства, этнаграфіі і фальклору. — Менск: Беларус. навука, 1997. — 391 с.: іл. ISBN 985-6234-28-X.
• Мінск. Стары і новы / аўт.-склад. У. Валажынскі; пад. рэд. З. Шыбекі — Менск: Харвест, 2007. — 272 с.: іл. ISBN 978-985-16-0092-8.
• Памяць: Гіст.-дакум. хроніка Мінска. У 4 кн. Кн. 2-я. — Мн.: БЕЛТА, 2002. — 714 с.: іл. ISBN 985-6302-46-3.
• Шыбека З., Шыбека С. Мінск: Старонкі жыцця дарэв. горада / Пер. з рускай мовы М. Віжа; Прадмова С. Станюты. — Менск: Полымя, 1994. — 341 с. [1] асобн. арк. карт.: іл. ISBN 5-345-00613-X.

Вонкавыя спасылкі

Віленскі вакзал (Менск) — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў