Бутрымовічы

Бутрымовічы

Герб «Тапор»
Краіна паходжаньня	Вялікае Княства Літоўскае
Прызнаныя ў	Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая, Расейская імпэрыя
Першы з роду	Бутрым

Бутрымо́вічы, Бутры́мы — шляхецкі род гербу «Тапор» у Вялікім Княстве Літоўскім.

Прозьвішча

Асноўны артыкул: Бутрым

Помнік на магіле Аляксандра Бутрымовіча (1804—1839), сына Яна Бутрымовіча, у Пінску

Паводле менскага дасьледніка Алёхны Дайліды, які разьвівае германскую (перадусім усходнегерманскую) этымалёгію імёнаў літоўскіх князёў і баяраў, імя Бутрым, ад якога ўтварылася прозьвішча роду, складаецца з фармантаў -бут-, які паходзіць ад усходнегерманскага but- з значэньнем 'корань, камель' (гепіцкае butilo — 'камель'), і -рым-, які паходзіць ад гоцкага rimis 'спакой, стрыманасьць, непарухлівасьць'. Такім парадкам, імя Бутрым азначае «непарушны корань».

Гісторыя

Упамінаюцца ад XIV стагодзьдзя. У XV стагодзьдзі валодалі Жырмунамі каля Ліды ды іншымі. У XVIII стагодзьдзі частка роду перасялілася ў Пінскі павет, дзе пражывалі да 1939 году.

Найбольш вядомыя

Бутрым Совіч (? —1382), пакараны сьмерцю на загад вялікага князя Ягайлы паводле падазрэньня ў забойстве лідзкага дзяржаўцы Вайдылы.

1. Бутрым Савічэвіч (у каталіцтве Ян; ? — паміж 1426 і 1428), у канцы XIV—XV ст. разам зь іншымі баярамі паручыўся перад Ягайлам за Братошу Кайлутовіча. У 1410 годзе езьдзіў паслом ад вялікага князя Вітаўта ў Прагу. Маршалак двору Вітаўта ад 1412 году, адначасна ў 1422 годзе намесьнік смаленскі. Браў удзел у складаньні Гарадзельскае вуніі, тады атрымаў герб «Тапор». У 1414 годзе ў час паходу на Прусію патрапіў у крыжацкі палон.
   1. Юры, у маладосьці навучаўся ўзамежжы. Маршалак двору Вітаўта ў 1428—1429 гадох, намесьнік слонімскі й зьдзітаўскі каля 1440 году.

Ян, шамбялян караля Станіслава Аўгуста Панятоўскага, валодаў маёнткамі ў Пінскім павеце.

1. Аляксандар (1804—1839)

Францішак Ксавэр, ад’ютант 2-е брыгады нацыянальнае кавалерыі ў 1791—1793 гадох

Якуб (каля 1710 — ?), ж. — Настасься (каля 1720 — ?)

1. Алёйзы Юзаф, харужы ў войску ВКЛ у 1780—1784 гадох, ад’ютант 2-е брыгады нацыянальнае кавалерыі ў 1784—1788 гадох
2. Матэвуш (1745—1814), дзяржаўны дзяяч ВКЛ, ж. — Крыстына Лях-Шырма (? — па 1817)
   1. Юзэфа (1775—1859), м. — Міхал Орда (каля 1770 — ?)
      1. Напалеон Орда (1807—1883), мастак
   2. Ксавэр (1777—1810)
   3. Рышард (1779—1862), судзьдзя Пінскага павету, ж. — Фэліцыя Радзевіч

Глядзіце таксама

• Палац Бутрымовічаў (Пінск)

Літаратура

• Дайліда А. Пачаткі Вялікага княства Літоўскага: ад стварэння да Крэўскай уніі / Рэц. С. Тарасаў. Аўтарскае выданне. — Менск, 2019. — 459 с. — (сьціслая вэрсія кнігі: Вытокі Вялікае Літвы. — Менск, 2021. — 89 с.)
• Энцыклапедыя гісторыі Беларусі. У 6 т. / Беларус. Энцыкл.; Рэдкал.: Б. І. Сачанка (гал. рэд.) і інш.; Маст. Э. Э. Жакевіч. — Мн.: БелЭн, 1994. — Т. 2: Беліцк — Гімн. — 537 с. — ISBN 5-85700-142-0

Вонкавыя спасылкі

• Генэалёгія Бутрымовічаў(недаступная спасылка)
• З Палесьсем зьвязаныя лёсы. Матэвуш Бутрымовіч