Сылескі этналект: розьніца паміж вэрсіямі

	Сылескі этналект
	Ślůnsko godka
Ужываецца ў	Польшча; Чэхія; Нямеччына; ЗША
Рэгіён	Сылезія
Колькасьць карыстальнікаў	каля 1 250 000
Клясыфікацыя	Індаэўрапейская; Славянская; Заходнеславянская; Сылескі этналект
Афіцыйны статус
Афіцыйная мова ў	-
Статус:	5 Разьвіваецца[d]
Пісьмо	лацінскае пісьмо
Коды мовы
ISO 639-2(Б)	sli
ISO 639-2(Т)	sli
ISO 639-3	szl
SIL	szl

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 18:58, 29 лістапада 2013

Сылескі этналект (па-сылеску: Ślůnsko godka, па-польску: Etnolekt śląski) разглядаецца як дыялект польскай мовы альбо як асобная заходне-славянская мова, блізкая да польскай і, у меншай ступені, чэскай моваў. Паводле інфармацыі каталёгу Ethnologue, сылеская ёсьць верхне-сылескім дыялектам польскай мовы, на якім размаўляюць польскія сылезцы зь Верхняй Сылезіі.

Распаўсюджаньне

Большасьць карыстальнікаў гэтага этналекту насяляюць Верхнюю Сылезію, падзеленую на дзьве часткі - паўднёва-заходнюю частку Польшчы і паўночна-ўсходнюю частку Чэхіі. У цяперашні час па-сылеску размаўляюць на тэрыторыі паміж гістарычнай мяжою Сылезіі на ўсходзе і лініяй, праведзенай праз Сыцаў і Пруднік на захадзе, а таксама і ў іншых месцах.

Па выніках апошняга перапісу насельніцтва, праведзенага ў Польшчы (2011), прыблізна 509 000^[2] чалавек назвалі сылескую мову роднай, а таксама прыблізна 173000 чалавек назваліся сылезцамі паводле нацыянальнасьці^[3]. Наогул, агульная колькасьць носьбітаў гэтага этналекту (большасьць зь якіх не вызнае яго за асобную мову) перавышае мільён чалавек. Таксама налічваецца каля 100000 сылескамоўных (цешынска-сылескамоўных), якія жывуць у Чэхіі; цешынска-сылескі дыялект шырока распаўсюджаны і на тэрыторыі Польшчы, у Цешынскай Сылезіі. 10878 грамадзянаў Чэхіі лічаць сябе сылезцамі па нацыянальнасьці. Акрамя Польшчы і Чэхіі, на сылескім этналекце размаўляюць і ў іншых частках сьвету.

Лінгвістычны статус

Пункты гледжаньня на пытаньне самастойнасьці гэтага ідыёму ў розных дасьледчыкаў кардынальна розьняцца. Гэтае пытаньне стаіць і перад шэраговымі карыстальнікамі этналекту, бо частка яго носьбітаў не прызнае яго за мову, а лічыць дыялектам польскай мовы, але частка носьбітаў вызнаюць сябе сылезцамі і прызнаюць існаваньне «сылескай мовы», адрознай ад польскай.

Калі лічыць сылескі энталект асобнай мовай, то трэба прызнаць яго блізкую сувязь з польскай мовай і, у меншай ступені, чэскай, з уплывам нямецкай мовы.

Прыклад тэксту

Прыклад вершаванкі на сылескім этналекце:

Pjerůn

Jasny pjerůn ščilou z ńeba

Zaroz śe přežegnać čeba.

Пераклад на беларускую мову:

Пярун

Яркі пярун стрэльнуў зь неба -

Зараз жа перажагнуцца трэба.

Глядзіце таксама

Сылескі альфабэт

Крыніцы

^ https://www.ethnologue.com/size-and-vitality/szl
^ Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników - Central Statistical Office of Poland
^ Rocznik Demograficzny 2007, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, ISSN:1505-6716, с. 182

Вонкавыя спасылкі

Slonsko Lauba (сыл.)

Вікіпэдыя мае вэрсію
сылескай мовай

[_0a95f35e2546ea07-1] ttps://www.ethnologue.com/size-and-vitality/szl

[2] Narodowy Spis Powszechny Ludności i Mieszkań 2011. Raport z wyników - Central Statistical Office of Poland

[3] Rocznik Demograficzny 2007, Główny Urząd Statystyczny, Warszawa, ISSN:1505-6716, с. 182

[1]

[2]

[3]

@@ Радок 16: / Радок 16: @@
 | Код па SIL                = szl
 }}
-'''Сылескі этналект''' ({{мова-szl|Ślůnsko godka}}, {{мова-pl|Etnolekt śląski}}) разглядаецца як [[дыялект]] [[Польская мова|польскай мовы]] альбо як асобная [[Заходне-славянскія мовы|заходне-славянская мова]], блізкая да польскай і, у меншай ступені, [[Чэская мова|чэскай]] моваў. Паводле інфармацыі каталёгу [[Ethnologue]], сылеская ëсьць верхне-сылескім дыялектам польскай мовы, на якім размаўляюць [[Сылезцы|польскія сылезцы]] зь [[Верхняя Сылезія|Верхняй Сылезіі]].
+'''Сылескі этналект''' ({{мова-szl|Ślůnsko godka}}, {{мова-pl|Etnolekt śląski}}) разглядаецца як [[дыялект]] [[Польская мова|польскай мовы]] альбо як асобная [[Заходне-славянскія мовы|заходне-славянская мова]], блізкая да польскай і, у меншай ступені, [[Чэская мова|чэскай]] моваў. Паводле інфармацыі каталёгу [[Ethnologue]], сылеская ёсьць верхне-сылескім дыялектам польскай мовы, на якім размаўляюць [[Сылезцы|польскія сылезцы]] зь [[Верхняя Сылезія|Верхняй Сылезіі]].
 == Распаўсюджаньне ==
@@ Радок 24: / Радок 24: @@
 == Лінгвістычны статус ==
-Пункты гледжаньня на пытаньне самастойнасьці гэтага ідыëму ў розных дасьледчыкаў кардынальна розьняцца. Гэтае пытаньне стаіць і перад шэраговымі карыстальнікамі этналекту, бо частка яго носьбітаў не прызнае яго за мову, а лічыць дыялектам польскай мовы, але частка носьбітаў вызнаюць сябе сылезцамі і прызнаюць існаваньне «сылескай мовы», адрознай ад польскай.
+Пункты гледжаньня на пытаньне самастойнасьці гэтага ідыёму ў розных дасьледчыкаў кардынальна розьняцца. Гэтае пытаньне стаіць і перад шэраговымі карыстальнікамі этналекту, бо частка яго носьбітаў не прызнае яго за мову, а лічыць дыялектам польскай мовы, але частка носьбітаў вызнаюць сябе сылезцамі і прызнаюць існаваньне «сылескай мовы», адрознай ад польскай.
 Калі лічыць сылескі энталект асобнай мовай, то трэба прызнаць яго блізкую сувязь з польскай мовай і, у меншай ступені, чэскай, з уплывам [[нямецкая мова|нямецкай мовы]].