Людвік Ракіцкі

Людвік Ракіцкі
	; Герб «Равіч»
	старшыня 2-га дэпартаменту Менскага галоўнага суда, маршалак шляхты Рэчыцкага павету, маршалак шляхты Менскай губэрні
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	5 жніўня 1774
Памёр	каля 1828
Род	Ракіцкія
Бацькі	Адам Міхал Ракіцкі, палкоўнік пяцігорскі ВКЛ (1776—1777), кашталян менскі ў 1777—1779 гадах, 17 кастрычніка 1777 выбраны маршалкам Галоўнага Трыбунала ВКЛ, дэпутат Трыбунала літоўскага ў 1778 годзе.; Марыяна (Марыя Юзэфа) з Аскеркаў
Жонка	Ганна з Плятэраў
Дзеці	Тэкля з Ракіцкіх Прозар
Дзейнасьць	дзяржаўны службовец, скрыпач-аматар
Подпіс

Людвік Ракіцкі (5 жніўня 1774 — каля 1828^[a]) — дзяржаўны службовец.

Біяграфія

Людвік Ракіцкі належаў да шляхецкага роду гербу «Равіч» («Урсын»), унесенага 16.07.1826 у 5-ю частку ДРК Менскай губэрні і названага «графскім», але не зацьверджанага Сэнатам у графскай годнасьці. Нарадзіўся ў сям’і Адама Міхала і Марыі Юзэфы з дому Аскеркаў Ракіцкіх. 5 жніўня 1774 году ахрышчаны «толькі з вады» (ex aqua solum) грэка-уніяцкім прэсбітэрам Пракопіем Шумскім, парохам Ручаёўскай царквы, а 11 ліпеня 1775 году з усімі ўжо касьцёльнымі цырымоніямі – айцом Эгідыюшам Піатроўскім, вікарыем Астраглядавіцкага парафіяльнага касьцёлу^[2].

Выпускнік кадэцкага корпусу. У 1793 пасланец караля Рэчы Паспалітай ва Упіцкім павеце, з 1797 дэпутат ад Рэчыцкага павету для раскладкі земскіх павіннасьцей, з 1799 па 01.09.1802 старшыня 2-га дэпартамента Менскага галоўнага суда (зацьверджаны на пасадзе імпэратарам Паўлам І 27.10.1800), з 1 верасьня 1802 па верасень 1811 рэчыцкі павятовы маршалак (выбіраўся на тры 3-годдзі запар), зь верасьня 1811 па 28 верасьня 1814 менскі губэрнскі маршалак, стацкі саветнік (03.06.1812), на 24.06.1816 пражываў у фальварку Гарадзішча Рэчыцкага павету, на 1822—1824 гады – ганаровы наглядчык вучэльняў Рэчыцкага павету.

Сам таленавіты скрыпач, вучань італьянскага скрыпача і кампазытара Джавані Батысты Віёці, Л. Ракіцкі стварыў у двары Гарадзішча аркестр з 40 музыкантаў, дзе выконваў ролю першай скрыпкі. Пад кіраўніцтвам запрошанага ў 1814 годзе кампазытара, дырыжора і педагога Юзафа Дашчынскага той аматарскі аркестр дасягнуў вельмі высокага ўзроўню, бліскуча выконваў сымфоніі Гайдна, Моцарта і Бэтговэна. Канцэрты пад кіраўніцтвам Ю. Дашчынскага, на якія зьязджаліся слухачы з розных куткоў Беларусі, праводзіліся не адно ў маёнтку Л. Ракіцкага, але таксама ў Менску і даволі часта з дабрачыннымі мэтамі. У гэтых канцэртах упершыню ў Беларусі прагучалі опэры А. Сальеры «Аксур, цар Армуза» і Ф. Буальдзьё «Белая дама»^[3].

Сябра масонскай ложы «Паўночнага шэсьця пад паўночнай зоркай» у месьце Менску, на 1820 год сябра ложы 1-й ст.

На 25.10.1795 валодаў разам з братам Рафалам Алаізам добрамі Брагін Рэчыцкага павету Чарнігаўскай губэрні; з 27.08.1799 стаў уласьнікам Ялчанскага і Гарадзішчаўскага ключоў, фальваркаў Пучын, Крыўча, Макрэц, Удалёўка і Вуглы Рэчыцкага павету (усяго на 1800 — 11220 душ прыгонных абодвух палоў; на 10.08.1815 — 2781 душа прыгонных мужчынскага полу).

Узнагароды

Камандор Ордэна Сьв. Іаана Іерусалімскага (21.01.1810); кавалер Ордэна Сьв. Ганны 2-й ст.

Сям’я

Запіс хросту Тэклі Ракіцкай у мэтрычнай кнізе Астраглядаўскага касьцёлу. 4 студзеня 1799 г.^[4]

У першым шлюбе з графіняй Ганнай з Броэль-Плятэраў (каля 1780 — 26.01.1799). Памерла ад пасляродавай гангрэны, пахавана на могілках пры базыльянскім кляштары ў Сяльцы Рэчыцкага павету. Дачка ад 1-га шлюбу:

Тэкля (03.01.1799, маёнтак Гарадзішча — 06.01.1860, маёнтак Хвойнікі Рэчыцкага павету), «адзінае дзіця і адзінае суцяшэньне бацькі»; 20.08.1818 года выйшла замуж за Ўладыслава, сына Караля, Прозара (13. VI. 1793, Хвойнікі — студзень 1862, Хвойнікі), рэчыцкага павятовага падкаморага ў 1826—1829 гг., уладальніка маёнтку Хвойнікі.

У другім шлюбе з Карнэліяй, дачкой Ігнацыя Прозара, гэнэрал-маёра войскаў ВКЛ.

Заўвагі

^ 24 ліпеня 1828 году Л. Ракіцкі забясьпечыў мэтру музыкі Юзафу Дашчынскаму нешта накшталт пэнсіёну — дажыцьцёвае права на валоданьне вёскай Пясочанка зь сялянамі^[1]. На сёньня гэта — ці ня самая позьняя пра яго зьвестка.

Крыніцы

^ НГАБ у Менску. Ф. 443. Воп. 1. Спр. 1. А. 7, 26адв.-27: Список лицам, состоящим в числе дворян 2-го разряда Речицкого уезда, кои не представили в Минское Дворянское собрание в срок, назначенный Высочайшими указами 5 июля 1838 и 5 ноября 1841 годов доказательств о дворянском своем происхождении. Составлен июля 17 дня 1844 года.
^ НГАБ. Ф. 1781. Воп. 27. Спр. 202. А. 160
^ А. Ахвердава. Юзаф Дашчынскі. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. 1988. № 2. С. 23; Святлена Немагай. Юзаф Дашчынскі і яго Вострабрамская літанія. // Наша вера. 2013. № 3(65).
^ НГАБ. Ф. 1781. Воп. 27. Спр. 202. А. 198
^ НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 1451. А. 3адв.

Літаратура

Минские губернаторы, вице-губернаторы и губернские предводители дворянства (1793–1917): биографический справочник / сост. Ю. Н. Снапковский; редкол.: В. И. Адамушко [и др.]. – Минск: Беларусь, 2016. С. 211—213

[2] 24 ліпеня 1828 году Л. Ракіцкі забясьпечыў мэтру музыкі Юзафу Дашчынскаму нешта накшталт пэнсіёну — дажыцьцёвае права на валоданьне вёскай Пясочанка зь сялянамі^[1]. На сёньня гэта — ці ня самая позьняя пра яго зьвестка.

[1] НГАБ у Менску. Ф. 443. Воп. 1. Спр. 1. А. 7, 26адв.-27: Список лицам, состоящим в числе дворян 2-го разряда Речицкого уезда, кои не представили в Минское Дворянское собрание в срок, назначенный Высочайшими указами 5 июля 1838 и 5 ноября 1841 годов доказательств о дворянском своем происхождении. Составлен июля 17 дня 1844 года.

[3] НГАБ. Ф. 1781. Воп. 27. Спр. 202. А. 160

[4] А. Ахвердава. Юзаф Дашчынскі. // Помнікі гісторыі і культуры Беларусі. 1988. № 2. С. 23; Святлена Немагай. Юзаф Дашчынскі і яго Вострабрамская літанія. // Наша вера. 2013. № 3(65).

[5] НГАБ. Ф. 1781. Воп. 27. Спр. 202. А. 198

[6] НГАБ. Ф. 136. Воп. 13. Спр. 1451. А. 3адв.

[a]

[2]

[3]

[4]

[5]

[1]