Кляўз
| Кляўз лац. Klaŭz | |
| Klaus | |
| Паходжаньне | |
|---|---|
| Мова(-ы) | германскія |
| Утворанае ад | варыянт Nikolaus |
| Іншыя формы | |
| Варыянт(ы) | Кляўс, Кляўш, Кляўзь |
| Зьвязаныя імёны | Кляўзгайла |
| Зьвязаныя артыкулы | |
| якія пачынаюцца з «Кляўз» | |
Кляўз (Кляўзь), Кляўс (Кляўш) — мужчынскае імя і вытворнае ад яго прозьвішча.
Паходжаньне
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Імя Кляўз (Klaus, Klaws[1]) звычайна разглядаецца як германскі скарот хрысьціянскага імя Мікалай (Nikolaus)[2].
У беларускім арэале бытуюць вытворныя прозьвішчы Кляўзовiч, Кляўз, Кляўзiн, Кляўзо, Кляўс, Кляўсаў[2]. Апроч таго, на Ковеншчыне адзначалася бытаваньне шляхецкага прозьвішча Міклаўз (Mikłauz)[3].
У Польшчы гістарычна бытавалі імёны Klaus (Klasz, Klas), Klausnic, Klaszman (Klasman, Kloszmann), Klosznut (Klosnut)[4] і Langkloc (Langeniklosz)[5], вытворныя ад імя Nikolaus[6].
У Прусіі бытавала імя Кляўс: Claws Jogundt (1394 год)[7], а таксама Clauco / Clawke / Clawsicke (1344 і 1398 гады), Clausenne (1419 год), Clausune (1419 і 1425 гады), Clausite / Clausitte (1419 і 1449 гады), Claussutte (1395 год), Tuleclaws (1389 год)[8].
Імя Claus і вытворнае ад яго імя Clawke бытавалі ў XV ст. у Рызе[9].
Варыянты імя ў гістарычных крыніцах: Claus, Wirsemund vnd Lailicke von Rangnit (Паведамленьні аб літоўскіх дарогах)[10]; князь мистръ Клявъсомъ (26 ліпеня 1507 году)[11]; пана Кляуса (да 1600 году)[12]; dom Michała Klauzewicza (1688 год)[13]; Thomas Klauz (1713 год)[2]; Jozef Klaus Petowtt, Nikodem Klaus Petowtt (27 жніўня 1764 году)[14]; szlachetny pan Konstanty Klauz (21 студзеня 1767 году)[15]; Jakim Klauz, syn ieden Pauluk (20 сакавіка 1773 году)[16]; wsie Klausy (1782—1783 гады)[17]; Іозефы Клявзовъ (1875 год)[18][a].
Носьбіты
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Кляўз — водца крыжакоў у Літву з Рагніту
- Кляўс Войнэр (Klaus Voyner) — мешчанін кракаўскага Казімежа, які ўпамінаецца ў 1423 годзе[20]
- Кляўс Якубавіч Вэдык — дзяржаўны дзяяч Вялікага Княства Літоўскага, войскі браслаўскі каля 1586 году[21]
- Палонія Кляўсаўна — упіцкая зямянка, якая ўпамінаецца ў 1610 годзе[22]
- Юзэф і Нікадзім Кляўсы Петаўты — электары караля польскага і вялікага князя літоўскага Станіслава Аўгуста Панятоўскага ад Аршанскага павету[23]
- Нікіфор Клаўз — жыхар мястэчка Касьцюковічаў, які ўпамінаецца ў 1766 годзе[24]
- Кляўс Шэнк фон Штаўфэнбэрг (1907—1944) — палкоўнік вэрмахту, адзін з асноўных удзельнікаў ґрупы змоўнікаў, якія сплянавалі й ажыцьцявілі замах на жыцьцё Адольфа Гітлера 20 ліпеня 1944 году
- Санта-Кляўс — калядны дзед, які атаясамліваецца зь Сьвятым Мікалаем
Кляўзы[25] і Кляўсы-Петаўты[26] — літоўскія шляхецкія роды.
Кляўсевічы (Klawsewicz) гербу Клямры[27] — літоўскі шляхецкі род[28].
Кляўшэвічы (Klawszewicz) — літоўскі шляхецкі род[29].
Кляўзевічы (Klauzewicz, von Clausewitz) — літоўскі шляхецкі род, які паходзіў з ваколіцаў Бранева (Прусія)[30].
У XVI ст. існавала поле-маёнтак Міклаўсавічы (Микловсовичи) у Жамойцкім старостве[31].
На 1893—1909 гады існаваў засьценак Клаўсова ў Менскім павеце Менскай губэрні[32][33].
Глядзіце таксама
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Заўвагі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Socin A. Mittelhochdeutsches Namenbuch. — Basel, 1903. S. 25, 733.
- ^ а б в Гурская Ю. Многоязычие в Великом княжестве Литовском в зеркале древних фамилий // Acta Baltico-Slavica. Nr. 37 (2013). С. 7.
- ^ Akta sejmiku kowieńskiego z lat 1733—1795. — Warszawa, 2019. S. 161, 262, 288, 291, 304, 324—326, 372, 404.
- ^ а б Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 186.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 5: Nazwy osobowe pochodzenia niemieckiego. — Kraków, 1997. S. 156.
- ^ Słownik etymologiczno-motywacyjny staropolskich nazw osobowych. T. 7: Suplement. Rozwiązanie licznych zagadek staropolskiej antroponimii. — Kraków, 2002. S. 305—306, 308.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925. S. 39.
- ^ Trautmann R. Die altpreußischen Personennamen. — Göttingen, 1925.S. 46, 108.
- ^ Siliņa-Piņķe R. Rufnamen in Riga im 15. Jahrhundert: Überlegungen über eine schichtenspezifische Namengebung // Die Stadt und ihre Namen. Bd. 2., 2013. S. 248.
- ^ Scriptores rerum Prussicarum. Bd. 2. — Leipzig, 1863. S. 673.
- ^ Lietuvos Metrika. Knyga 8 (1499—1514). — Vilnius, 1995. P. 78.
- ^ Акты издаваемые Виленской археографической комиссией. Т. 14. — Вильна, 1887. С. 649.
- ^ Obst J. Rachunki miasta Wilna // Litwa i Ruś. Z. 7—9, 1913. S. 147.
- ^ Akt Elekcyi Roku Tyśiąc Siedmset Sześćdziesiątego Czwartego, Miesiąca Sierpnia, Dnia dwudziestego siodmego. — Warszawa, 1764. S. 16
- ^ Историко-юридические материалы, извлеченные из актовых книг губерний Витебской и Могилевской, хранящихся в Центральном архиве в Витебске. Вып. 17. — Витебск, 1888. С. 107.
- ^ Акты издаваемые Виленской комиссией для разбора древних актов. Т. 35. — Вильна, 1910. С. 217.
- ^ Breslaujos dekanato vizitacija 1782—1783 m. Fontes Historiae Lituaniae, vol. VII. — Vilnius, 2008. P. 295.
- ^ Гурская Ю., Вайткявичус В. Балтийское наследие в Восточной Беларуси: новые исторические и лингвистические данные об Обольцах // Acta Baltico-Slavica. Nr. 32 (2008). С. 20.
- ^ Mackavičius A. Žemaitijos valsčių surašymas 1537—1538 m. — Vilnius, 2003. P. 175, 342.
- ^ Testamenty z ksiąg sądowych małych miast polskich do 1525 roku. — Warszawa, 2017. S. 47.
- ^ Urzędnicy Wielkiego Księstwa Litewskiego. Spisy, tom I: Województwo wileńskie. XIV—XVIII wiek. — Warszawa, 2004. S. 604.
- ^ Опись документов Виленского центрального архива древних актовых книг. Вып. 8. ― Вильна, 1912. С. 399.
- ^ Elektorów Poczet kłórzy niegdyś głosowali na elektóv. — Lwów, 1845. S. 267.
- ^ Яўген Анішчанка, Костюковичи инвентарь 1766 г., Архіў гісторыка Анішчанкі, 9 студзеня 2019 г.
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на К, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Сьпіс шляхецкіх родаў, прозьвішчы якіх пачынаюцца на П, Згуртаваньне беларускай шляхты
- ^ Gajl T. Herby Szlacheckie Rzeczypospolitej Obojga Narodow. — Gdańsk, 2003. S. 281.
- ^ Uruski S. Rodzina, herbarz szlachty polskiej. T. 6. — Warszawa, 1909. S. 366.
- ^ Polska encyklopedja szlachecka. T. 6. — Warszawa, 1936. S. 323.
- ^ Ciechanowicz J. Rody rycerskie Wielkiego Księstwa Litewskiego. T. 3. — Rzeszów, 2001. S. 36.
- ^ Спрогис И. Я. Географический словарь древней Жомойтской земли XVI столетия. — Вильна, 1888. С. 187.
- ^ Słownik geograficzny... T. IV. — Warszawa, 1893. S. 190.
- ^ Список населенных мест Минской губернии. — Минск, 1909. С. 85.