Ян Чыквін

Зьвесткі зь Вікіпэдыі — вольнай энцыкляпэдыі
Ян Чы́квін
Ян Чыквін у пачатку 2000-ых гадоў
Ян Чыквін у пачатку 2000-ых гадоў
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся 18 траўня 1940 (83 гады)
Дубічы Царкоўныя, Кляшчэльскі раён, Берасьцейская вобласьць, БССР, СССР
Памёр 14 лістапада 2022
Бельск, Падляскае ваяводзтва, Польшча
Пахаваны
Літаратурная дзейнасьць
Род дзейнасьці літаратуразнаўца, перакладнік, паэт
Мова беларуская мова, польская мова і расейская мова
Дэбют 1957
Узнагароды
мэдаль Францішка Скарыны залаты мэдаль «За заслугі ў культуры Gloria Artis»
Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Чыквін.

Ян Чы́квін (па-польску: Jan Czykwin; 18 траўня 1940, Дубічы Царкоўныя, Кляшчэльскі раён, Берасьцейская вобласьць, цяпер Падляскае ваяводзтва, Польшча — 14 лістапада 2022[1]) — беларускі паэт у Польшчы, гісторык беларускай і расейскай літаратуры, перакладнік, доктар гуманітарных навук, прафэсар, грамадзкі дзяяч.

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Ян Чыквін нарадзіўся 18 траўня 1940 году ў вёсцы Дубічы-Царкоўныя Кляшчэльскага раёну Берасьцейскай вобласьці (цяпер Падляскае ваяводзтва, Польшча) у сям’і настаўніка. У 1959 годзе скончыў агульнаадукацыйны ліцэй зь беларускай мовай навучаньня ў Бельску-Падляскім, а потым скончыў русыстыку ў Варшаўскім унівэрсытэце (1964). Ад 1969 навуковы супрацоўнік філіі Варшаўскага ўнівэрсытэту ў Беластоку, у 1985—1997 — Варшаўскага ўнівэрсытэту, ад 1998 — Беластоцкага ўнівэрсытэту.

Пачаў друкаваацца ў 1957 годзе на старонках «Нівы». Ад 1969 году — сябар Польскага таварыства русістаў, ад 1970 году — Саюзу польскіх пісьменьнікаў, ад 1991 году — Міжнароднай асацыяцыі беларусыстаў, ад 1996 году — беларускага ПЭН-цэнтру. Ад 1989 году — прэзыдэнт Беларускага літаратурнага таварыства «Белавежа», ад 1990 году працаваў рэдактарам выдавецкай сэрыі "Бібліятэка Беларускага літаратурнага аб’яднаньня «Белавежа»", ад 1998 году — рэдакторам часопісу «Тэрмапілы».

Узнагароды[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Зьлева направа: Георгі Валкавыцкі, Сакрат Яновіч, Ян Чыквін. Польшча, м. Беласток, Цэнтар Праваслаўнае Культуры. Восень 2000 году.

За распаўсюджваньне культуры 28 красавіка 2008 быў узнагароджаны залатым мэдалём «Glorіa Artіs»[2].

За актыўную дзейнасьць па папулярызацыі беларускай культуры, мовы й літаратуры, значны асабісты ўнёсак у разьвіцьцё міжкультурных сувязяў і ўмацаваньне добрасуседзкіх адносін паміж Рэспублікай Беларусь і Рэспублікай Польшча 10 верасьня 2015 узнагароджаны мэдалём Францішка Скарыны[3][4].

Бібліяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • «Іду» (1969, Беласток)
  • «Сьвятая студня» (1970, Беласток)
  • «Неспакой» (1977, Беласток)
  • «Сьветлы міг» (1989, Менск)
  • «Кругавая чара» (1992, Беласток)
  • «Сьвет першы й апошні» (1997, Беласток)
  • «Крэйдавае кола» (2002)

У перакладзе на польскую мову выйшлі зборнікі:

  • «На парозе сьвету» («Na progu świata») (1983, Варшава)
  • «Сонечнае спляценьне» («Splot słoneczny») (1988, Ольштын)
  • «Адпачынак ля ссохлае крыніцы» (1996)

Манаграфіі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

  • «Афанасій Фет: гістарычна-літаратурнае дасьледаваньне» (1984, па-польску)
  • «Далёкія й блізкія. Беларускія пісьменьнікі замежжа» (1997)

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]