Юлія Чарняўская

Юлія Чарняўская
	Юлія Чарняўская
Дата нараджэньня	5 жніўня 1962 (61 год)
Месца нараджэньня	Менск, БССР, СССР;
Месца вучобы	Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт культуры і мастацтваў; філялягічны факультэт БДУ (1984);
Занятак	журналістка, культуроляг, пісьменьніца, драматург, cultural anthropologist, пэдагог, публіцыстка, паэтка, блогер
Навуковая сфэра	культуралёгія, драма, літаратура, культурная антрапалёгія, пэдагогіка, публіцыстыка і паэзія
Месца працы	Беларускі дзяржаўны ўнівэрсытэт культуры і мастацтваў;
Навуковая ступень	кандыдат культуралёгіі[d] (2002)
Узнагароды	Нацыянальная тэатральная прэмія Беларусі[d] (2012)

Вікіпэдыя мае артыкулы пра іншых асобаў з прозьвішчам Чарняўская.

Ю́лія Вісарыёнаўна Чарня́ўская (нар. 5 жніўня 1962, Менск, БССР, СССР) — беларуская культуроляг, пісьменьніца, журналістка й палітычная зьняволеная рэжыму Лукашэнкі. Кандыдатка культуралёгіі (2002).

Біяграфія[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Нарадзілася ў сям’і лекараў Вісарыёна Цімафеевіча й Аляксандры Рыгораўны Чарняўскіх. Бацькі пазнаёміліся ў Менскім мэдінстытуце, дзе вучыліся. Дзед па бацьку — пісьменьнік Васіль Вітка (Цімох Крысько). Бацькоў пасьля інстытуту разьмеркавалі ў Завіцінск(be) Амурскай вобласьці. Юліі ў той час было ўсяго 2 гады, праз пастаянныя ангіны і ўрэшце рэўматызм у тры гады бацькі адвезьлі яе назад у Беларусь, дзе яна жыла з бацькавымі бацькамі^[2].

У сем гадоў пайшла ў школу № 2, але пасьля другога клясу яе расфармавалі. Пераехала з цэнтру гораду ў Серабранку, дзе маці атрымала кватэру^[2].

У 1984 годзе скончыла філялягічны факультэт БДУ. Разьмеркаваная ў школу № 91 Менску. Праз цкаваньне з боку калектыву была вымушана сысьці. Некалькі месяцаў была беспрацоўнаю, часова ўладкавалася ў кінатэатар «Перамога», які чакаў хуткі рамонт. У 1986 годзе пазнаёмілася з будучым мужам Юрыем Зісерам у Львове, куды прыехала зь сябрамі на травеньскія сьвяты^[2].

У 1996—2020 гадох працавала ў Беларускім дзяржаўным унівэрсытэце культуры й мастацтваў.

Навуковая дзейнасьць[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Кірункі навуковай дзейнасьці: этнічная культуралёгія, сэміётыка культуры. Аўтар канцэпцыі этнічнага самавобразу беларуса.

Аўтар кніг «Народная культура и национальные традиции» (Мн., 2000), «Этнічныя асновы культуры» (сумесна з П.Р. Ігнатовічам; Мн., 2001), «Асоба і культура» (Мн., 2003), «Введение в культурно-философскую антропологию» (Мн., 2003), «Белорус: штрихи к автопортрету» (Мн., 2006), «Белорусы от „тутэйшых“ — к нации» (Мн., 2010). Апублікавала звыш 200 навуковых артыкулаў^[3].

Спэктакль Чарняўскай «Аднакляснікі», пастаўлены на сцэне Магілёўскага абласнога драматычнага тэатру (рэжысэр Кацярына Аверкава), перамог у намінацыі «Найлепшая пастаноўка па творы сучаснага беларускага аўтара» на Нацыянальнай тэатральнай прэміі(be) за 2012 год^[4].

У 2010-х гадох уваходзіла ў Раду, якая разьмяркоўвала стыпэндыі імя Магдалены Радзівіл для пісьменьніцаў і перакладніцаў^[5], кіравала літаратурным клюбам «GRAPHO», супрацоўнічала з парталам «TUT.BY»^[3]. У жніўні 2020 году далучылася да асноўнага складу Каардынацыйнай рады.

Палтітычны перасьлед[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

18 траўня 2021 году была затрымана сілавікамі рэжыму Лукашэнкі ў працэсе атакі на прадпрыемства, якое забясьпечвала працу «TUT.BY», і неўзабаве была пасаджана пад хатні арышт^[6]. 25 траўня 2021 году дзевяць арганізацыяў (Вясна, Беларуская асацыяцыя журналістаў, Беларускі Хэльсынскі камітэт, Беларускі ПЕН-цэнтар і іншыя) выступілі з сумеснай заяваю й прызналі яе палітычнаю зьняволенаю^[6].

Сям’я[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

У шлюбе зь Юрыем Зісерам нарадзіла дачку Яўгенію.

Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

^ ^а ^б ^в ^г ^д ^е Čarnjaŭskaja Julìja Vìsaryjenaŭna // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
^ ^а ^б ^в Выбоістыя шляхі Юліі Чарняўскай
^ ^а ^б http://dramacenter.org/by/library/chernyavskaya-yuliya/
^ Галіна Алісейчык. Нацыянальная тэатральная прэмія. Што далей? (бел.) // Мастацтва^{[прыбраць шаблён]}. — 2013. — С. 28.
^ https://web.archive.org/web/20210519150320/https://lit-bel.org/news/Stipendiya-mya-Magdaleni-Radzvl-dlya-psymennts--perakladchits-7584/?sphrase_id=711794
^ ^а ^б Заява аб прызнанні 15 затрыманых па справе TUT.BY палітычнымі зняволенымі (бел.). Вясна (2021-05-25). Праверана 2021-05-25 г. Архіўная копія ад 2021-05-25 г.

Літаратура[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

Культуралогія: тэорыя культуры: вучэб. дапам. / А. І. Смолік, Л. К. Кухто. — Мн.: Бел. дзярж. ун-т культуры і мастацтваў, 2007. — 270 с. — ISBN 985-6798-21-3. — С. 13.

Вонкавыя спасылкі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]

[_1a95351b90419f64-1] а ^б ^в ^г ^д ^е Čarnjaŭskaja Julìja Vìsaryjenaŭna // Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі

[novychas-2] а ^б ^в Выбоістыя шляхі Юліі Чарняўскай

[:0-3] а ^б http://dramacenter.org/by/library/chernyavskaya-yuliya/

[4] Галіна Алісейчык. Нацыянальная тэатральная прэмія. Што далей? (бел.) // Мастацтва^{[прыбраць шаблён]}. — 2013. — С. 28.

[5] ttps://web.archive.org/web/20210519150320/https://lit-bel.org/news/Stipendiya-mya-Magdaleni-Radzvl-dlya-psymennts--perakladchits-7584/?sphrase_id=711794

[Заява-6] а ^б Заява аб прызнанні 15 затрыманых па справе TUT.BY палітычнымі зняволенымі (бел.). Вясна (2021-05-25). Праверана 2021-05-25 г. Архіўная копія ад 2021-05-25 г.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]