Маргарэт Тэтчэр: розьніца паміж вэрсіямі

	Маргарэт Тэтчэр
71-ы прэм'ер-міністар Вялікабрытаніі
	4 траўня 1979 — 28 лістапада 1990
Папярэднік:	Джэймз Калаган
Наступнік:	Джон Мэйджар
Асабістыя зьвесткі
Нарадзілася:	18 кастрычніка 1925; Грэнтэм, Лінкальншыр, Ангельшчына, Брытанская імпэрыя
Памерла:	8 красавіка 2013; Лёндан, Вялікабрытанія
Партыя:	Кансэрватыўная партыя Вялікабрытаніі
Сужэнец:	Дэніс Тэтчэр[d]
Дзеці:	сын: Марк ; дачка: Кэрал
Бацька:	Альфрэд Робэртс
Маці:	Бэатрыс Стэфэрсан
Адукацыя:	Оксфардзкі ўнівэрсытэт
Узнагароды:	сябра Лёнданскага каралеўскага таварыства[d] (1983) Fellow of the Royal Institute of Chemistry[d] (24 кастрычніка 1979) ганаровы грамадзянін Заграба[d] (16 верасьня 1998) Clare Boothe Luce Award[d] (2002) ганаровы доктар Універсітэта Хофстра[d] ганаровы доктар Бар-Іланавага ўнівэрсытэту[d] Чалавек року паводле Financial Times[d] (1987) ганаровы грамадзянін Гданьску[d]
	Маргарэт Тэтчэр у Вікісховішчы

Інтэрактыўны прагляд гісторыі

← Папярэдняя зьмена Наступная зьмена →

Змесціва выдалена Змесціва дададзена

ВізуальнаВікіразметка

Лінейны

Вэрсія ад 02:19, 21 верасьня 2014

Ма́ргарэт Хі́льда Тэ́тчэр, баранэса Тэтчэр (па-ангельску: Margaret Thatcher, 18 кастрычніка 1925 — 8 красавіка 2013) — 71-ы прэм’ер-міністар Вялікабрытаніі (Кансэрватыўная партыя Вялікабрытаніі) у 1979—1990 гадах, баранэса з 1992 году. Першая й пакуль адзіная жанчына, якая пабыла на гэтым пасту, а таксама першая жанчына, якая стала прэм’ер-міністрам эўрапейскай дзяржавы. Прэм’ерства Тэтчэр стала самым працяглым у XX стагодзьдзі. Атрымаўшы мянушку «жалезная лэдзі» за рэзкую крытыку савецкага кіраўніцтва, яна ажыцьцявіла шэраг кансэрватыўных мераў, якія сталі часткай палітыкі гэтак званага «тэтчэрызму».

Атрымаўшы адукацыю хіміка, стала юрыстам, у 1959 годзе была абраная чальцом Парлямэнту ад Фінчлі. У 1970 годзе была прызначаная міністрам адукацыі й навукі ва ўрадзе кансэрватара Эдўарда Гіта. У 1975 годзе Тэтчэр перамагла Гіта на выбарах новага главы Кансэрватыўнай партыі й стала главой парлямэнцкай апазыцыі, а таксама першай жанчынай, якая ўзначаліла адну з асноўных партыяў Вялікабрытаніі. Пасьля перамогі Кансэрватыўнай партыі на ўсеагульных выбарах 1979 году Маргарэт Тэтчэр стала прэм’ер-міністрам.

Ачолеўшы ўрад, Тэтчэр правяла палітычныя й эканамічныя рэформы для адмены таго, што яна лічыла заняпадам краіны. Ейная палітычная філязофія й эканамічная палітыка засноўваліся на дэрэгуляцыі, асабліва, фінансавай сыстэмы, забесьпячэньні гнуткага рынку працы, прыватызацыі дзяржаўных кампаніяў і памяншэньні ўплыву прафзьвязаў. Высокая папулярнасьць Тэтчэр падчас першых гадоў ейнага кіраваньня паменшылася з-за рэцэсіі й высокага ўзроўню беспрацоўя, але зноў павялічылася падчас Фалклэндзкага канфлікту 1982 году й эканамічнага росту, што прывяло да ейнага пераабраньня ў 1983 годзе.

Тэтчэр была пераабраная ў трэці раз у 1987 годзе, але прапанаваны закон аб дадатковым падатку (па-ангельску: poll tax) і погляды на ролю Брытаніі ў Эўрапейскім Зьвязе былі непапулярныя сярод чальцоў ейнага ўраду. Пасьля таго, як Майкл Гэзэлтайн аспрэчыў яе лідэрства ў партыі, Тэтчэр была вымушаная падаць у адстаўку з пасады главы партыі й прэм’ер-міністра. Тэтчэр была пажыцьцёвым чальцом Палаты Лордаў. Пасьля сыходу з пасады прэм’ера Тэтчэр адышла ад палітыкі. Напісала кнігу ўспамінаў. Памерла 8 красавіка 2013 году пасьля інсульту^[6]. Ёй было 87 гадоў. 17 красавіка яна была крэмаваная, прах пахаваны на тэрыторыі шпіталя каля магілы яе мужа. Разьвітальную цырымонію наведалі каля 200 знакамітых асобаў з усяго сьвету, у тым ліку Каралева Вялікабрытаніі Лізавета II^[7].

Крыніцы й заўвагі

^ The official site of the Prime Minister’s Office. Margaret Thatcher Архіўная копія
^ ^а ^б Young H. Margaret Thatcher // Encyclopædia Britannica (анг.)
^ Baroness Thatcher // UK Parliament Website (брыт. анг.) — Parliament of the United Kingdom.
^ ^а ^б ^в Lundy D. R. Margaret Hilda Roberts, Baroness Thatcher // The Peerage (анг.)
^ ^а ^б Margaret Thatcher // Munzinger Personen (ням.)
^ Памерла Маргарэт Тэтчэр Радыё Свабода 08.04.2013
^ У Лёндане прайшло ўрачыстые пахаваньне Маргарэт Тэтчэр.= В Лондоне прошли торжественные похороны Маргарет Тэтчер BBC 17 апреля 2013 (рас.)

Вонкавыя спасылкі

Маргарэт Тэтчэр — сховішча мультымэдыйных матэрыялаў

Фундацыя імя Маргарэт Тэтчэр (анг.)
Маргарэт Тэтчэр і рух за прыватызацыю (анг.)
Архіўныя матэрыялы датычныя Тэтчэр (анг.)
Маргарэт Тэтчэр. The Guardian. (анг.)
Маргарэт Тэтчэр. The New York Times. (анг.)
Маргарэт Тэтчэр. Find a Grave (анг.)

Гэта — накід артыкула. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[1] The official site of the Prime Minister’s Office. Margaret Thatcher Архіўная копія

[_c9d33f55b6b293b9-2] а ^б Young H. Margaret Thatcher // Encyclopædia Britannica (анг.)

[_e37559ec9dadee77-3] Baroness Thatcher // UK Parliament Website (брыт. анг.) — Parliament of the United Kingdom.

[_967c282becb1b24e-4] а ^б ^в Lundy D. R. Margaret Hilda Roberts, Baroness Thatcher // The Peerage (анг.)

[_d4dcb5679e8b85e9-5] а ^б Margaret Thatcher // Munzinger Personen (ням.)

[6] Памерла Маргарэт Тэтчэр Радыё Свабода 08.04.2013

[7] У Лёндане прайшло ўрачыстые пахаваньне Маргарэт Тэтчэр.= В Лондоне прошли торжественные похороны Маргарет Тэтчер BBC 17 апреля 2013 (рас.)

[1]

[2]

[4]

[6]

[7]

@@ Радок 7: / Радок 7: @@
 |пасада             = 71-ы [[прэм'ер-міністар Вялікабрытаніі]]
 |пачатак_тэрміну    = [[4 траўня]] [[1979]]
-|канец_тэрміну      = [[28 лістапада]] [[1990]]<ref>[http://www.number10.gov.uk/history-and-tour/prime-ministers-in-history/margaret-thatcher The official site of the Prime Minister’s Office. Margaret Thatcher]</ref>
+|канец_тэрміну      = [[28 лістапада]] [[1990]]<ref>{{спасылка|url=http://www.number10.gov.uk/history-and-tour/prime-ministers-in-history/margaret-thatcher|загаловак=The official site of the Prime Minister’s Office. Margaret Thatcher|копія=http://web.archive.org/web/20110127153340/http://www.number10.gov.uk/history-and-tour/prime-ministers-in-history/margaret-thatcher}}</ref>
 |папярэднік         = [[Джэймз Калаган]]
 |наступнік          = [[Джон Мэйджар]]