Клічнік

Клічнік
!
Выява
◄  * ⁂ ※ †‡ ! ¡¿ ? ⸮ ‽  ►
Зьвесткі
Тып	друкарскі знак;
Кадаваньне
Назва ў Юнікодзе	exclamation mark
Юнікод	U+0021
HTML	&#33
UTF-16	0x21
URL-код	%21
усе сымбалі · лацінка · кірыліца · грэцкія · дыякрытыкі · валюты · дапамога

Клі́чнік (!) — знак прыпынку, які ўказывае на пачуцьці слова, крык і выконвае адасабляльную задачу, ставіцца ў канцы сказу для выражэньня зьдзіўлення, прызыву, моцнага пачуцьця, хваляваньня й таму падобнага.

Правілы выкарыстаньня

Клічнік ставіцца ў канцы простага й складанага сказаў, якія вымаўляюцца з клічным пачуцьцём:

«Эх, і прывабныя стаяць летнія дзянькі!»

— І. Навуменка

Клічнік ставіцца пасьля звароткаў, якія стаяць у пачатку або ў канцы сказа, пасьля выклічнікаў і гукаперайманьняў, што стаяць у пачатку, у сярэдзіне ці ў канцы сказа, калі гэтыя словы вымаўляюцца з клічным пачуцьцём:

«Піліпчык! Нясі зь істопкі, што там ёсьць у нас. Людзям час даўно сьнедаць»

— М. Лынькоў

Клічнік ставіцца ў канцы слоў і сказаў, якімі пачуцьцёва перадаюцца прывітаньні, развітаньні, віншаваньні, пажаданьні, заклікі і інш.:

«Усім народам — мір і шчасце!»

— А. Астрэйка

Клічнік можа ставіцца ў дужках для выражэньня пачуцьцёвых адносін да зьместу выказваньня:

«Сцэна (дадатковая), якая падвешана (!) над звычайнай сцэнай, важыць зноў жа ні многа ні мала — сорак пяць тон…»

— А. Васілевіч

У гішпанскай мове

У гішпанскай мове таксама выкарыстоўваецца перавернуты клічнік (¡, U+00A1), які ставіцца ў пачатку сказу ў дадатак да звычайнага клічніка ў канцы.

У матэматыцы

У матэматыцы клічнікам пазначаецца фактарыял:

$n!=1\cdot 2\cdot \ldots \cdot n.$

ці субфактарыял:

$!n=n!\left(1-{\frac {1}{1!}}+{\frac {1}{2!}}-{\frac {1}{3!}}+\ldots +(-1)^{n}{\frac {1}{n!}}\right)=$

$n!\sum _{k=0}^{n}{\frac {(-1)^{k}}{k!}}$

Два клічнікі пазначаюць падвойны фактарыял:

$n!!=n\cdot (n-2)\cdot (n-4)\dots ;$

здабытак заканчваецца адзінкай для няцотных і двойкай для цотных лікаў.

Квантар існаваньня ў спалучэньні з клічнікам ($\exists !$) азначае «існуе й адзіны».

Таксама ў матэматычнай лёгіцы і ў запісе рашэньняў і доказаў выкарыстоўваецца патройны клічнік !!!, які пазначае «супярэчнасьць».

Спалучэньне сымбаляў «?!» чытаецца, як «трэба даказаць».

Глядзіце таксама

• Пытальнік
• Інтэрабанг