Астэрыск (зорачка)
Астэрыск | |
* | |
Выява | |
![]() | |
◄ — – - _ * ⁂ ※ † ‡ ► | |
Іншыя назвы | Зорачка |
---|---|
Зьвесткі | |
Назва ў Юнікодзе | asterisk |
Юнікод | U+002A |
HTML | *, *
|
UTF-16 | 0x2A |
URL-код | %2A |
Каб пабачыць усе сымбалі, глядзіце: Друкарскія сымбалі • Лацінскія літары • Кірылічныя літары |
Астэры́ск ці зо́рачка (*) — друкарскі сымбаль. Назва астэрыск ад позьнелацінскага asteriscus, ад старажытнагрэцкага astστερίσκος, asteriskos, па-беларуску: маленькая зорачка[1][2]. Сымбаль названы так таму, што нагадвае выяву зоркі.
Гісторыя[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Астэрыск ўжо выкарыстоўваўся ў якасьці сымбаля на наскальных малюнках ледніковага пэрыяду[3]. Існуе таксама двухтысячагадовы герогліф, які выкарыстоўваецца Арыстархам Самафракійскім пад назвай «зорачкі», які ён выкарыстаў пры карэктуры гамэраўскай паэзіі, каб адзначыць дубляваныя радкі . Вядома, што Арыґен таксама выкарыстаў зорачкі для абазначэньня прапушчаных радкоў на іўрыце ў сваёй Гэксапле[4]. З часам форма зорачкі зьмянілася, але яе значэньне як сымбаля, які выкарыстоўваецца для выпраўленьня дэфэктаў, засталося ранейшым.
У Сярэднявеччы зорачка выкарыстоўвалася для падкрэсьленьня пэўнай часткі тэксту, часта зьвязваючы гэтыя часткі тэксту з камэнтаром на палях[5]. Аднак зорачка выкарыстоўвалася не заўсёды.
Адна з гіпотэз паходжаньня зорачкі заключаецца ў тым, што яна паходзіць ад шумэрскага герогліфа 5000-гадовай даўніны дзінгір[6] — 𒀭 — хоць гэтая гіпотэза, напэўна, заснавана толькі на зьнешнім выглядзе.[7]
Выкарыстаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Традыцыйнае выкарыстаньне[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ⟨*⟩ традыцыйна выкарыстоўваецца як сымбаль зноскі ці заўвагі.
- Тры зорачкі выкарыстоўваюцца паміж разьдзеламі тэксту.
- існуе таксама й знак для гэтага — астэрызм — ⁂
- Зоркамі замяняецца будзь-якое места ў творы, якому аўтар не надаў назву.
- Зоркамі замяняецца таксама год, імя.
«У месьце М*******, у 19** годзе, ** кастрычніка…»— Й. Ц. У****
- З дапамогай астэрыска робіцца цэнзура словаў, напрыклад: «дрэннаеслова» будзе
- дрэн****лова
- д**********а
- д***********
- ************
У матэматыцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- Астэрыскам пазначаецца двуместный апэратар скруткі.
- Прэфіксным астэрыскам пазначаецца аднамесны лінейны апэратар Ходжа.
- Надрадковай зорачкай часта пазначаюць усякага роду дваістыя й спалучаныя абʼекты.
- Надрадковы зорачка ў запісе рэгулярных мностваў азначае апэрацыю ітэрацыі: тут пазначанае пустое слова, а кропка — апэрацыя канкатэнацыі.
- Часам можа азначаць транспанаваньне матрыцы.
У Інтэрнэце[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
У Інтэрнэце зорачкай часта зацэнзурваецца лаянка, напрыклад «ды пайшоў ты *****» і гэтак далей. Таксама гэты мэтад цэнзураваньня лаянкі ўжываецца й на тэлебачаньні.
У розных чатах астэрыск азначае карэкцыю слова. Часьцяў за ўсё гэты мэтад ужываюць для карэкцыі артаграфічных памылак, дапушчаных у папярэднім паведамленьні. З прычыны немагчымасьці адрэдагаваць адпраўленае суразмоўцу паведамленьне ў многіх падобных мэсэнджэраў гэты мэтад карэкцыі няправільна напісанага слова вельмі шырока распаўсюджаны.
<???>: Пішу арыул пра гісторыю Беларусі
<???>: *артыкул
Таксама, дзеяньні, апісаныя ў першай альбо трэцяй асобе ў чатах вылучаюцца зорачкамі з двух бакоў.
<???>: Дабрывечар! *махае рукой* Як маесься?
Падобныя сымбалі[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Стандарт Unicode зьмяшчае мноства сымбаляў, падобных на зорачкі, параўнаньне якіх прыведзена ў табліцы ніжэй (сымбалі будуць адлюстроўвацца па-рознаму ў розных браўзэрах і шрыфтах.) Прычына, па якой іх шмат, заключаецца галоўным чынам у рашэньні ўключыць у Юнікод ўвесь знакавы шрыфт Zapf Dingbats.
- клясычныя пяці-, шасьці- канцовыя:
- *
- ∗
- ✱
- ﹡
- *
- ✲
- іншыя:
- ⁎
- ٭
- ※
- ✻
- ✺
- ⁑
- ⧆
- ⁂
- ❃ і г. д.
Глядзіце таксама[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
Крыніцы[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]
- ^ "asterisk", American Heritage Dictionary
- ^ ἀστερίσκος, Генры Джордж Лідэл, Робэрт Скот, A Greek-English Lexicon, on Perseus
- ^ 32 mysterious symbols made by early humans
- ^ McNamee, "Sigla," 12.
- ^ Паркэс, «Тэхналёгія друку й стабілізацыі сымбаляў», 50—64.
- ^ Робэрт Брынгуст, "Asterisk," in The Elements of Typographic Style: Version 3.2 (Vancouver, BC: Hartley & Marks, 2008), 303.
- ^ Гаўстан, Кэйт Shady Characters. — W. W. Norton & Company, Inc., 2013. — P. 98. — ISBN 978-1-846-14647-3