Валянцін Бакфарк

Валянцін Бакфарк
Дата нараджэньня	каля 1507[…], 1507 або 1515
Месца нараджэньня	Брашоў, Румынія або Трансыльванія, Румынія
Дата сьмерці	15 жніўня 1576(1576-08-15)
Месца сьмерці	Падуя, Вэнэцыянская рэспубліка
Прычына сьмерці	чума
Занятак	кампазытар, лютніст
Навуковая сфэра	кампазытар
Валянцін Бакфарк у Вікісховішчы

Валянцін Грэф Бакфарк на тытульным аркушы, надрукаванай у Ліёне «Intabulatura» (1553)

В. Бакфарк, «Harmoniarum musicarum in usum testudinis factarum, tomus primus», Кракаў, 1565 (тытульны аркуш)

Валянцін Грэф Ба́кфарк, або Ба́лінт Ба́кфарк (па-вугорску: Bálint Bakfark, Bacfarc , Bakfarc , Bakfarkh , Bakffark , Backuart; жнівень 1506 або 1507, г. Брашо, Трансыльванія (цяпер Брашоў}, Румынія) — 13 або 22 жніўня 1576) — кампазытар і лютніст эпохі Адраджэньня. Значную частку жыцьця правёў у Вялікім Княстве Літоўскім.

Жыцьцяпіс

Напачатку працаваў у Трансыльваніі, Францыі і, магчыма, у Італіі. 3 12 чэрвеня 1549 прыдворны лютніст вялікага князя літоўскага і караля польскага Жыгімонта Аўгуста. Пасьля сьмерці Барбары Радзівіл выехаў у Каралявец да герцага Альбрэхта, які выдаткаваў пэнсію для яго жонкі Кацярыны з Нарбутаў і дзяцей.

У час гастроляў Бакфарк па Эўропе у Ліёне у 1553 годзе выйшаў яго 1-ы друкаваны збор твораў. У 1554—1565 гадах жыў і працаваў у Вільні, падрыхтаваў 2-і збор твораў, прысьвечаны Жыгімонту Аўгусту (выдадзены у Кракаве). У 1560-х гадах было выкрыта, што Бакфарк шпіёніў і інфармаваў пра сытуацыю пры польскім каралеўскім двары герцагу Прусіі Альбрэхта. У сувязі з гэтым страціў давер і заступніцтва караля, яго дом у Вільні ў 1566 годзе быў зьнесены, а сам ён уцёк у Познань, а потым у Вену.

3 1566 году жыў пры імпэратарскім двары у Вене, потым у Вугоршчыне. У 1571 годзе пераехаў у Падую, дзе працаваў да сваёй сьмерці.

Творчасьць

Творчаьсць Бакфарка — адно з найвялікшых дасягненьняў эўрапейскай лютневай музыкі XVI ст. Віртуознае валоданьне тэхнікай ігры на лютні Бакфарк выкарыстоўваў пры стварэньні фантазій, рычэкараў, у тым ліку складаных поліфанічных кампазыцый, транскрыпцый сачыненьняў аўтарства іншых кампазытараў эпохі. У сваіх творах ён рэалізоўваў цэласныя архітэктанічныя канцэпцыі, у якіх спалучаліся фармальныя элемэнты позьняга матэта з песеннымі, характэрнымі для канцоны і мадрыгалу.

Літаратура

• Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 1: Абаленскі — Кадэнцыя. — 684 с. — ISBN 985-11-0314-4
• Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności — Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 226—227. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0.

Вонкавыя спасылкі

• Творчасьць аўтара на International Music Score Library Project