Галоўная старонка

Вітаем у Вікіпэдыі,

вольнай энцыкляпэдыі, якую можа рэдагаваць кожны.

Беларуская Вікіпэдыя працуе з 12 жніўня 2004 году.
Чытайма 86 821 артыкул клясычным правапісам!

Стварыць артыкул · Дапамога

Асобы Геаграфія Гісторыя Грамадзтва Культура Мастацтва Навука Рэлігія Спорт Тэхніка Філязофія Эканоміка Катэгорыі артыкулаў пра Беларусь: Асобы Геаграфія Гісторыя Культура Мова Навука Палітыка Спорт Эканоміка Абраны артыкул Ян Чачот Ян Антоні Чачот (7 ліпеня 1796, в. Малюшычы, Наваградзкі павет — 23 жніўня 1847, мястэчка Ротніца пад Друскенікамі, Гарадзенскі павет) — паэт-рамантык, філямат, фальклярыст, этнограф і драматург; сябра Адама Міцкевіча; адзін з найбуйнейшых дзеячоў беларуска-польскага фальклёрна-літаратурнага сумежжа XIX стагодзьдзя. Паэт сабраў каля тысячы аўтэнтычных беларускіх народных песень і выдаў іх у шасьці зборніках «Сялянскіх песень…» у перакладзе на польскую мову, восьмую частку зь якіх апублікаваў у беларускім арыгінале. У сваёй прадмове да «Сялянскіх песень з-над Нёмана і Дзьвіны» 1846 году ён зрабіў нарыс граматычных асаблівасьцяў беларускай мовы і ўпершыню паставіў тэарэтычнае пытаньне аб прынцыпах будучага «крывіцкага» правапісу. У сваёй баляднай творчасьці Янам Чачотам было адлюстравана дванаццаць паданьняў і народных казак, а таксама дзесяць матываў з народных вераваньняў і звычаяў. Яго руплівая дзейнасьць па зьбіраньні беларускага фальклёру і спробы ўнармаваньня беларускай граматыкі, паводле польскіх і беларускіх дасьледнікаў, зьяўляецца досьвіткам беларускага нацыянальнага адраджэньня. У пераважнай бальшыні выпадкаў паэт называе беларускую мову XIX стагодзьдзя «славянакрывіцкай мовай» альбо «крывіцкім дыялектам». (артыкул цалкам…) Іншыя абраныя артыкулы · Кандыдаты ў абраныя Добры артыкул Эмблема ТБМ Таварыства беларускай мовы — беларускае грамадзкае аб’яднаньне, што займаецца культурна-асьветніцкай дзейнасьцю ў галіне адраджэньня беларускай мовы. Сябрамі ТБМ заснаваныя некалькі рэгіянальных беларускамоўных выданьняў. Таварыства рэгулярна праводзіць кампаніі па беларусізацыі грамадзкага жыцьця, напрыклад, увядзеньне абвестак на беларускай мове ў грамадзкім транспарце і заахвочваньне прадпрымальнікаў падаваць на пакунках апісаньне прадукцыі на беларускай мове. Ёсьць пасьлядоўным абаронцам сярэдняй і вышэйшай адукацыі на беларускай мове. Старшыня таварыства — Алена Анісім. На 2022 год Таварыства налічвала каля 450 мясцовых суполак у складзе 41 гарадзкой і раённай арганізацыі, аб’яднаных у 6 абласных юрыдычных асобаў. Пры гэтым суполкі дзейнічалі ў 25 гарадах Беларусі, у тым ліку ва ўсіх 6 абласных цэнтрах краіны, а таксама ў 5 гарадах 3-х суседніх краінаў — у Латвіі, Летуве і Расеі. (артыкул цалкам…) Іншыя добрыя артыкулы · Кандыдаты ў добрыя Выява дня Выявы скончыліся. Прапануйце новыя! Архіў

Актуальныя падзеі Засталося 3179 артыкулаў да 90 000. Упершыню пераможцай прэзыдэнцкіх выбараў у Мэксыцы стала жанчына — Кляўдыя Шайнбаўм (2 чэрвеня). Кітайскі аўтаматычны зонд Чан’э-6 пасьпяхова сеў на цёмным баку Месяцу, дзе плянуе ўзяць узоры грунту (1 чэрвеня). Мадрыдзкі «Рэал» у 15-ы раз стаў пераможцам Лігі чэмпіёнаў, перамогшы ў фінале дортмундзкую «Барусію» (1 чэрвеня). Колішні прэзыдэнт ЗША Дональд Трамп прызнаны вінаватым у фальсыфікацыі дзелавых дакумэнтаў перад прэзыдэнцкімі выбарамі 2016 году па ўсіх 34 пунктаў абвінавачваньня (30 траўня). Гішпанія, Ірляндыя ды Нарвэгія прызналі Палестыну сувэрэннай дзяржавай (28 траўня). Пераможцай чэмпіянату сьвету па хакеі з шайбай, што ладзіўся ў Чэхіі, стала зборная гаспадароў (26 траўня). Ад апоўзьню ў Энзе (Папуа — Новая Гвінэя) загінулі сотні і зьніклі бязь вестак тысячы чалавек (24 траўня). Трываюць: Адкрыты чэмпіянат Францыі па тэнісе Вайна ХАМАСу з Ізраілем Грамадзянская вайна ў Судане Вайна ва Ўкраіне Грамадзянская вайна ў М’янме Гэты дзень у гісторыі 6 чэрвеня 1599 — нарадзіўся гішпанскі мастак Дыега Вэляскес 1799 — нарадзіўся расейскі паэт, драматург і празаік Аляксандар Пушкін 1841 — нарадзілася польская пісьменьніца Эліза Ажэшка 1875 — нарадзіўся нямецкі пісьменьнік і ляўрэат Нобэлеўскай прэміі па літаратуры за 1929 год Томас Ман 1934 — памёр беларускі мовазнаўца і прафэсар Пецярбурскага ўнівэрсытэту Браніслаў Эпімах-Шыпіла 1946 — памёр нямецкі драматург Герхарт Гаўптман 1961 — памёр швайцарскі псыхіятар і аўтар ідэі «калектыўнага бесьсьвядомага» Карл Густаў Юнг 1974 — нарадзілася ангельская акторка Соня Ўолгер Болей угодкаў: 5 чэрвеня — 6 чэрвеня — 7 чэрвеня Архіў · Сёньня 6 чэрвеня 2024 году · Абнавіць гэтую старонку Ці ведаеце вы... З новых артыкулаў (18 красавіка — 18 траўня) … значэньне выразу „На зачарованых гонях“? … як раскадоўваюцца на электронных прыладах пазнакі IP65? … як адбылося ўсталяваньне савецкай улады ў Баўгарыі? … якое польскае прадпрыемства мае гандлёвыя прадстаўніцтвы ў 20 краінах сьвету? … што ў Формуле-1 аднойчы чэмпіёнства было прысуджанае пасьмяротна (на выяве)? … які гоначнік па сыходзе з Формулы-1 пасьпяхова займаўся авіяпералётамі? … якога міжнароднага посьпеху дасягнула беларуская снукерная судзьдзя? … які сьвяты стаў заступнікам места, дзе яму адсеклі галаву? Архіў · Распачаць артыкул · Прапанаваць артыкул

Гэта разьдзел Вікіпэдыі на беларускай мове клясычным правапісам. Існуе шмат іншых моўных разьдзелаў, зь якіх больш за 1 000 000 артыкулаў маюць:

English (ангельская) · Cebuano (сэбуанская) · Deutsch (нямецкая) · svenska (швэдзкая) · français (француская) · Nederlands (нідэрляндзкая) · русский (расейская) · español (гішпанская) · italiano (італьянская) · مصرى (эгіпецкая арабская) · polski (польская) · 日本語 (японская) · 中文 (кітайская) · Tiếng Việt (віетнамская) · Winaray (варайская) · العربية (арабская) · українська (украінская) · português (партугальская)

Вікіпэдыя працуе на магутнасьцях Фундацыі «Вікімэдыя», якая апэруе і некаторымі іншымі шматмоўнымі і вольнымі праектамі.

	Вікізьвесткі Вольная база ведаў		Вікікнігі Падручнікі і дапаможнікі		Вікікрыніцы Вольныя дакумэнты		Вікіслоўнік Слоўнік і тэзаўрус		Вікісховішча Сховішча вольных файлаў		Вікіцытатнік Калекцыя цытатаў
	МэдыяВікі Распрацоўка вольных праграмаў		Мэта-вікі Каардынацыя ўсіх праектаў Вікімэдыі		Віківандроўкі (анг.) Вольныя турыстычныя даведнікі		Віківіды (анг.) Слоўнік біялягічных відаў		Віківэрсытэт (анг.) Вольны ўнівэрсытэт		Вікінавіны (анг.) Вольныя навіны