Вікіпэдыя:Як рэдагаваць існы артыкул
 | Гэтая інфармацыйная старонка зьмяшчае практычныя парады. Яна апісвае канцэпцыі альбо працэсы, якія выкарыстоўваюцца супольнасьцю Вікіпэдыі. Яна не адносіцца да правілаў і рэкамэндацыяў Вікіпэдыі і можа паказваць дасягнутыя ўзроўні кансэнсусу і згоды. |
Вікіпэдыя — вікі, гэта значыць, што кожны можа рэдагаваць практычна любую старонку й неадкладна паляпшаць артыкулы. Для гэтага ня трэба рэгістравацца, а кожны, хто рэдагуе, называецца вікіпэдыстам альбо рэдактарам. Невялікія праўкі сумуюцца, і кожны рэдактар можа ганарыцца тым, што зрабіў Вікіпэдыю лепш для ўсіх. Існуе два інтэрфэйсы рэдагаваньня: новы візуальны рэдактар і клясычнае рэдагаваньне вікі-тэксту (вікі-разьметкі), для якога выкарыстоўваецца рэдактар вікі-тэксту.
Гэтая інфармацыйная старонка зьмяшчае асноўныя веды й парады, неабходныя для рэдагаваньня існага артыкула.
Для пачатку (неабавязкова). Зарэгіструйцеся!
[рэдагаваць крыніцу]Калі Вы яшчэ не зарэгістраваліся, то раім зрабіць гэта: гэта надасьць пэўныя зручнасьці і дадатковыя бонусы ў працы і камунікацыі. Зьвярніце ўвагу, што гэта разьдзел Вікіпэдыі клясычным правапісам беларускай мовы.
Асноўныя панэлі
[рэдагаваць крыніцу]Асноўныя панэлі дзеяньняў з артыкулам зьмяшчаюцца ўверсе справа.
- Панэль рэдагаваць. Заўважылі недарэчнасьці? Будзьце рашучымі — клікніце на панэль і палепшыце артыкул.
- Панэль рэдагаваць крыніцу. Клікнуўшы на панэль, Вы атрымаеце пашыраныя магчымасьці рэдагаваньня, патрапіўшы ў крынічны код вікіразьметкі, якая мала чым адрозьніваецца ад стандартнага HTML-коду. Прыклады працы з кодам глядзіце ніжэй.
- Даведайцеся болей, націсьніце гісторыя і высьветліце, як артыкул разьвіўся да цяперашняга стану.
- Калі Вы ня хочаце дапісваць артыкул уласнаручна, націсьніце абмеркаваньне і напішыце свае ідэі й прапановы на старонцы гутарак, тут Вы можаце таксама задаць пытаньні наконт артыкула.
Вікіразьметка
[рэдагаваць крыніцу]Націснуўшы рэдагаваць крыніцу, Вы атрымаеце пашыраныя магчымасьці па праўцы артыкулаў. Вось найгалоўнейшыя інструкцыі па рэдагаваньні коду Вікіпэдыі.
| Вікіразьметка | Вынік |
|---|---|
| ''курсіў'' | курсіў |
| '''тоўсты''' | тоўсты |
| ==загаловак== ===падзагаловак=== ====падзагаловак (меншы шрыфт)==== |
загаловак падзагаловак падзагаловак (меншы шрыфт) |
| [[Беларуская мова]], спасылка на [[Беларуская мова|нутраную старонку]] | Беларуская мова, спасылка на нутраную старонку |
| [https://www.facebook.com/BelarusianWikipedia?ref=hl спасылка на вонкавы сайт] | спасылка на вонкавы сайт |
| [[Катэгорыя:Войны Вялікага Княства Літоўскага]] | Артыкул будзе зьмешчаны ў катэгорыю войны Вялікага Княства Літоўскага |
| * зрабіць сьпіс проста ** болей зорачак — глыбейшы водступ |
|
| # сьпіс з аўтаматычнай # нумарацыяй радкоў |
|
| [[Файл:Panoramic photograph of interior of Colosseum.jpg|міні|250пкс|Выява з подпісам]] |  |
| <ref>Зьмяшчэньне зноскі пасьля тэксту</ref> | Пазначэньне крыніцы інфармацыі зноскай |
| {{Крыніцы}} | Нумараваны сьпіс крыніцаў (дадаецца напрыканцы артыкула) |
| --~~~~ | Ваш подпіс з датаю (дадаецца толькі ў абмеркаваньнях артыкулаў) |
Агульныя парады
[рэдагаваць крыніцу]- Калі ласка, пры напісаньні артыкула прытрымлівайцеся нэўтральнага тону, пазьбягайце эмацыянальных і суб’ектыўных ацэнак, рэклямы. Дзе магчыма, пазначайце, адкуль узяты матэрыял для артыкула — гэта дазволіць іншым удзельнікам удакладніць і дапоўніць Вашу працу.
- Калі Вы ня ўпэўнены, што зробіце свае першыя праўкі добра, то перад тым, як рэдагаваць нейкі артыкул, Вы маеце магчымасьць спакойна патрэнавацца на гэтай старонцы.
- Перад захаваньнем рэдагаваньня карыстайцеся клявішай Праглядзець, каб пабачыць, як артыкул будзе выглядаць пасьля захаваньня.
- Пажадана (але не абавязкова) коратка апісваць кожнае рэдагаваньне ў акенцы пад назваю «Кароткае апісаньне зьменаў».
Дапаможныя сродкі
[рэдагаваць крыніцу]- Для спрашчэньня рыхтаваньня тэксту ў Вікіпэдыі існуе адмысловая прылада — Вікіфікатар. Вікіфікатар прызначаны для выпраўленьня тыпаграфікі (расстаноўкі двукосьсяў, працяжнікаў, непарыўных прагалаў і іншых знакаў паводле фармальных правілаў), афармленьня тэксту і паляпшэньня вікі-фарматаваньня.
- Для выпраўленьня агульных хібаў у клясычнай артаграфіі існуе г. зв. тарашкевізатар. Шукайце яго ў сваіх наладах у сэкцыі «Рэдагаваньне артыкулаў» (даступна толькі для зарэгістраваных удзельнікаў).
Перад тым, як захаваць праўку
[рэдагаваць крыніцу]Перад тым, як захаваць старонку, калі ласка, праверце яшчэ раз:
- Аўтарскія правы на матэрыялы, зьмешчаныя ў артыкуле. Калі Вы ня ўпэўненыя, што нейкі тэкст ці малюнак можна вольна капіяваць і распаўсюджваць, лепш наогул не выкарыстоўваць яго.
- Правапіс — клясычны (тарашкевіца), і правільны — без памылак. Падрабязнасьці — на старонцы Вікіпэдыя:Правапіс.
- Пры капіяваньні тэкстаў, цытатаў, фрагмэнтаў зь іншых электронных крыніц пракантралюйце і, калі трэба, замяніце i лацінскае на і кірылічнае; калі ў тэксьце былі прастаўлены пераносы (знакі «-» пасярод словаў) — іх трэба выдаліць (для візуальнага пошуку лацінскіх літар у кірылічным тэксьце зручна ўжываць рэдактар тэкставы рэдактар SciTE. Ён паказвае лацінскія і кірылічныя літары розным колерам. Пры дапамозе яго можна зрабіць «пошук і замену» (таксама падсьветку асобных літар можна рабіць з дапамогай Find/Highlight у Firefox).