Чачэнская Рэспубліка Ічкерыя

	Чачэнская Рэспубліка Ічкерыя; Noxçiyn Respublika Içkeri; Нохчийн Республика Ичкери
Сьцяг	Герб
	Нацыянальны дэвіз: «Joƶala ya marşo» («Свабода або сьмерць!»)
	Дзяржаўны гімн: «Joƶala ya marşo»
Афіцыйная мова	чачэнская
Сталіца	Джахар (Грозны)
Найбуйнейшы горад	Грозны, Гудэрмэс, Аргун, Урус-Мартан, Шалі
Форма кіраваньня Прэзыдэнт; Прэм’ер-міністар	Рэспубліка; Пасада часова скасаваная; Ахмед Закаеў
Плошча; • агульная; • адсотак вады	; 19 300 км²; 0,5%
Насельніцтва; • агульнае (2002); • шчыльнасьць	; 1 141 300; 59,1/км²
Валюта	Нахар (дэ-юрэ); Расейскі рубель (дэ-факта)
Часавы пас	UTC+3
Незалежнасьць; — абвешчаная; — прызнаная	ад Расеі; 1 лістапада 1991; Грузія (непрызнаны ўрад Зьвіяда Гамсахурдыя)

Чачэнская Рэспубліка Ічкерыя (па-чачэнску: Noxçiyn Respublika Içkeri, Нохчийн Республика Ичкери) — самаабвешчаная дзяржава на тэрыторыі колішняе ЧІАССР (дакладней раёнаў, у якіх пражываюць чачэнцы), што ўваходзіла тады ў РСФСР. Была прызнаная толькі грузінскім урадам у выгнаньні на чале зь Зьвіядам Гамсахурдыем і рухам Талібан, што кантраляваў Аўганістан. Абвяшчэньне незалежнасьці ЧРІ спрычынілася да працяглага ваеннага канфлікту на Паўночным Каўказе.

Гісторыя

Палітычны лад

Канстытуцыя

Галоўны закон ЧРІ быў прыняты 2 сакавіка 1992 году. Ён адмяніў раней існуючы Асноўны закон ЧІАССР, які дзейнічаў з 1978 году. У 1996 і 1997 гадох прымаліся пппраўкі ў асноўны закон ЧРІ, якія ня мелі вялікага значэньня для зьместу канстытуцыі ЧРІ.

Найвышэйшыя ўстановы ЧРІ

У асноўным законе ЧРІ былі створаны ўрады паводле заходніх уяўленьняў: выбарнасьць вышэйшага кіраўніцтва грамадзянамі краіны, іх замяняльнасьць на выбарах, якія праводзіліся пастаянна празь некаторы час.

Парлямэнт, які выбіраўся грамадзянамі ЧРІ.
Вярхоўны галоўнакамандуючы, прадстаўнік ЧРІ за мяжой — прэзыдэнт ЧРІ.
Вярхоўны суд ЧРІ, які чыніў суд над усімі людзьмі, што парушылі законы ЧРІ.

Сьпіс кіраўнікоў ЧРІ

Джахар Мусаевіч Дудаеў, 1 прэзыдэнт ЧРІ (27 кастрычніка 1991 — 21 красавіка 1996)
Зэлімхан Абдулмусьлімавіч Яндарбіеў, в. а. прэзыдэнта ЧРІ (22 красавіка 1996 — 27 студзеня 1997)
Аслан Аліевіч Масхадаў, 2 прэзыдэнт ЧРІ (27 студзеня 1997 — 8 сакавіка 2005)
Абдул Халім Абдусаламавіч Садулаеў, 3 прэзыдэнт ЧРІ (8 сакавіка 2005 — 17 чэрвеня 2006)
Доку Хаматавіч Умараў, 4 прэзыдэнт ЧРІ (17 чэрвеня 2006 — 30 кастрычніка 2007).

7 сьнежня 2007 году Ўмараў аб’явіў пра пераўтварэньне ЧРІ ў «вілаят Нахчыйчо» ў складзе абвешчанай ім ісьлямскай джыхадысцкай дзяржавы «Каўкаскі Эмірат», эмірам якое ён сябе прызначыў. У адказ на гэта Ахмед Закаеў пры падтрымцы часткі чачэнскай эміграцыі, якая не прызнала ліквідацыю ЧРІ, запатрабаваў адстаўкі Ўмарава і абвясьціў сябе кіраўніком ураду ЧРІ ў выгнаньні^[1]^[2].

Ахмед Халідавіч Закаеў — кіраўнік ураду ЧРІ ў выгнаньні з 22 лістапада 2007 году й па сёньняшні час.

Адукацыя

Крыніцы

^ Иван Сухов Объединенные кавказские эмираты. В стане чеченских сепаратистов произошёл раскол. // «Время новостей», 02.11.2007
^ Official Release of the Statement by Amir Dokka Umarov about the Declaration of the Caucasus Emirate (full transcript of the video released 20 November 2007)

Гэта — накід артыкула па геаграфіі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго.

[Иван_СУХОВ-1] Иван Сухов Объединенные кавказские эмираты. В стане чеченских сепаратистов произошёл раскол. // «Время новостей», 02.11.2007

[statement-2] Official Release of the Statement by Amir Dokka Umarov about the Declaration of the Caucasus Emirate (full transcript of the video released 20 November 2007)

[1]

[2]