Антоні Пацей

Антоні Пацей
	Антоні Пацей
	; Герб «Вага»
Асабістыя зьвесткі
Нарадзіўся	каля 1696; Берасьце, Вялікае Княства Літоўскае, Рэч Паспалітая;
Памёр	16 лютага 1749; Берасьце
Род	Пацеі
Бацькі	Казімер Аляксандар Пацей; Ганна Тэрэза зь Летаваў
Жонка	Разалія з Загароўскіх
Дзеці	Людвіка Ганарата
Дзейнасьць	палітык

Антоні Пацей (каля 1696 — 16 лютага 1749) — дзяржаўны і вайсковы дзяяч Вялікага Княства Літоўскага. Абозны (1715—1729) і стражнік вялікі літоўскі (1729—1748).

Быў старостам ваўкавыскім, сураскім, радамышальскім і жыжмарскім.

Біяграфія

Прадстаўнік шляхецкага роду Пацеяў гербу «Вага», найстарэйшы сын Казімера Аляксандра, ваяводы віцебскага, і Ганны Тэрэзы зь Летаваў. Меў братоў Аляксандра (пам. у 1771), стражніка вялікага, і Міхала (пам. у 1787), старосту рагачоўскага.

3 чэрвеня 1721 году ва Ўсьцілугу (Уладзімерскі павет)^[1] узяў шлюб з Разаліяй, дачкой валынскага кашталяна Стафана Загароўскага. У шлюбе нарадзілася дачка Людвіка Ганарата, якая ў 1740 годзе выйшла за ваяводу кіеўскага Станіслава Любамірскага.

Служыў у войску Вялікага Княства Літоўскага. 19 верасьня 1715 году атрымаў урад абознага, 4 чэрвеня 1729 году — стражніка вялікага літоўскага^[1].

Быў прысутны ў Варшаве ў час студзеньскага сойму 1720 году, на восеньскім сойме таго ж году быў паслом ад Берасьцейскага ваяводзтва. Сойм 1724 году абраў яго на канфэрэнцыю з замежнымі міністрамі, а сойм 1726 году — у склад камісіі для перамоваў з прадстаўніком Швэцыі. Ад берасьцейскага сойміку быў абраны паслом на студзеньскі сойм 1733 году^[1].

Пры жыцьці бацькі пісаўся ўладаром на Кадзіню (Амсьціслаўскае ваяводзтва) і Рэчыцы (Берасьцейскае ваяводзтва). Пасьля сьмерці свайго стрыя гетмана Людвіка Пацея ўспадкаваў у Берасьцейскім ваяводзтве Ражанку (фундаваў там каля 1726 году ўніяцкую царкву), Уладаву (аздобіў там касьцёл Сьвятога Людвіка) і Тэрэспаль (аднавіў там уніяцкую царкву), Орхаў у Холмскай зямлі, а таксама Піліцы і Мжыглуд у Кракаўскай зямлі. Меў у валоданьні таксама Вашкевічы ў Лідзкім павеце, Малую Ельню ў Берасьцейскім павеце (тут надаў і павялічыў фундуш уніяцкай царкве), палац у Вільні^[1]. Патрапіўшы ў даўгі, прадаў берасьцейскія ўладаньні падскарбію ВКЛ Яну Юрыю Флемінгу з намерам выкупіць іх да 29 лютага 1749 году, але за 13 дзён да сканчэньня тэрміну памёр у Берасьці.

У 1730-х гадох удзельнічаў у барацьбе магнатаў за спадчыну княгіні Людвікі Караліны Радзівіл і яе нашчадкаў (Нойбурскія маёнткі). У 1733 годзе на элекцыйным сойме галасаваў за кандыдатуру караля і вялікага князя Станіслава Ляшчынскага.

На чале 8-тысячнага войска выступіў супраць Аўгуста Саса, ваяваў з расейскім войскам, якое ўмацоўвала ўладу Аўгуста Саса ў Рэчы Паспалітай. У 1735 годзе эміграваў, у 1736 годзе вярнуўся і вызнаў Аўгуста Саса^[2].

Памёр 16 лютага 1749 году ў Берасьці^[1].

Крыніцы

^ ^а ^б ^в ^г ^д Zofia Zielińska. Antoni h. Waga Pociej (пол.)
^ Грыцкевіч А. Пацеі // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 421.

Літаратура

Вялікае княства Літоўскае: Энцыклапедыя. У 3 т. / рэд. Г. П. Пашкоў і інш. — Мн.: Беларуская Энцыклапедыя, 2005. — Т. 2: Кадэцкі корпус — Яцкевіч. — 788 с. — ISBN 985-11-0378-0

Вонкавыя спасылкі

Zofia Zielińska. Antoni h. Waga Pociej. (пол.)

[Zielinska-1] а ^б ^в ^г ^д Zofia Zielińska. Antoni h. Waga Pociej (пол.)

[2] Грыцкевіч А. Пацеі // ВКЛ. Энцыкл. — Мн.: 2005 Т. 2. С. 421.

[1]

[2]