Шарль Азнавур
Шарль Азнаву́р (па-француску: Charles Aznavour , па-армянску: Շառլ Ազնավուր; 22 траўня 1924 году, Парыж, Францыя — 1 кастрычніка 2018 году, Мур’ес, Буш-дзю-Рон, Францыя[12]) — францускі шансанье, пісьменьнік і актор армянскага паходжаньня. Сапраўднае імя — Шахнур Вагінак Азнавуран (арм. Շահնուր Վաղինակ Ազնավուրյան).
Адзін з найпапулярнейшых і доўга дзеючых артыстаў Францыі. Шарль Азнавур напісаў больш за 1300 песьняў і выканаў больш за 1400 на васьмі розных мовах. Ягоныя запісы прададзеныя па ўсім сьвеце колькасьцю больш як 180 млн адзінак.
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Бацькі — армянскія імігранты Міхаэль Азнавуран[13][14] і Кнара Багдасаран[15][16] — праехаўшы праз Эўропу, затрымаліся ў Парыжы ў чаканьні візы ў ЗША. Тут, у парыскім прадмесьці Сэн-Жэрмэн-дэ-Прэ, і нарадзіўся Шахнур[17] Вагінак[18] Азнавуран[13], таму сям’я вырашыла застацца ў Францыі. Бацька Шарля сьпяваў у рэстаранах, намагаўся займацца прадпрымальніцтвам, дзеля чаго заснаваў уласны каўкаскі рэстаран «Le Caucase», аднак вымушаны быў зачыніць яго ў 1930 року.
Ужо з раньніх гадоў бацькі прывучалі Шарля да сцэны, і ў дзевяцігадовым узросьце ён кінуў школу ды пачаў выступаць пад сцэнічным імем «Азнавур». Спачатку выконваў ролі ў п’есах[19], у 1936 року дэбютаваў у кіно. Пад час Другой сусьветнай вайны Шарль працягваў выступы ў акупаваным Парыжы, дзякуючы чаму мог гадаваць сям’ю (бацька пайшоў добраахвотнікам на фронт).
У 1944 пачаў супрацоўніцтва з акторам П’ерам Рашэ, ад гэтага часу пачынаюцца ягоныя першыя спробы напісаньня ды выкананьня сьпеваў. У 1946 року ягоны выступ пачула Эдыт Піяф, якая запрасіла яго з Рашэ ў супольны тур па Францыі і ЗША[20]. У 1950 року, пасьля таго, як П’ер Рашэ эміграваў у Канаду, Шарль пачаў выступаць сам пад псэўданімам Шарль Азнавур. У 1954 дабіўся першага посьпеху як сьпявак, выканаўшы ў ЗША сваю песьню «Маё жыцьцё».
Пасьля выхаду на экраны фільму Франсуа Труфо «Страляйце ў піяніста» (1960), дзе Азнавур згуляў ролю піяніста кабарэ, ён стаў прызнаным і таленавітым кінаакторам.
У 1964 року ўпершыню выступіў з гастролямі ў Савецкім Саюзе. У 1970-я Азнавур меў пастаянныя выступы і замежныя гастролі. У 1973 року ў Лёндане ягоная песьня «Яна» была ўганараваная залатога, а пасьля і плятынавага дыску — узнагароды, якой ніколі дагэтуль не атрымлівалі французы.
Пасьля Сьпітацкага землятрусу Азнавур заняўся дабрачыннай дзейнасьцю дзеля дапамогі пацярпелым. У ягоны гонар названы пляц у Ерэване, а ў найбольш пацярпелым ад землятрусу месьце — Гюмры — пастаўлены помнік. Шарль Азнавур уваходзіць у Міжнародную раду павераных Фундацыі Армэніі, якая сабрала больш за 150 млн даляраў ЗША на гуманітарную дапамогу і аднаўленьне інфраструктуры Армэніі. У 2004 року сьпявак атрымаў найвышэйшае званьне Нацыянальныя героя, а ў 2008 — ганаровае грамадзянства Армэніі[21][22]. У 2011 року ў Ерэване быў адкрыты музэй Шарля Азнавура.
Асабістае жыцьцё
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]Азнавур быў тройчы жанаты: зь Мішленай Ругель (1946)[23], Эвэлін Плесі (1956) і Уляй Тэрсэль (1967). Мае шасьцёх дзяцей: Сэду і Шарля ад першага шлюбу; Патрыка ад другога; дзецям ад трэцяга шлюбу надаў расейскія імёны Каця, Міша і Мікола[24]. Пражывае ў швайцарскім Сэн-Сульпі[25].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ Charles Aznavour // Internet Broadway Database (анг.) — 2000.
- ^ а б Charles Aznavour // filmportal.de — 2005.
- ^ Charles Aznavour // Nederlandse Top 40
- ^ а б Fichier des personnes décédées
- ^ а б Charles Aznavour est décédé à l'âge de 94 ans (фр.) — RTL, 2018.
- ^ Who's who in France
- ^ Charles Aznavour vient de mourir à 94 ans, il avait choisi Mouriès pour y faire son petit paradis provençal — France 3 Provence-Alpes, 2018.
- ^ Du monde à Montfort l'Amaury pour se recueillir sur la tombe de Charles Aznavour (фр.) — France Bleu, 2018.
- ^ Une dernière fois, les fans ont chanté «Emmenez-moi» pour Charles Aznavour (фр.) — Le Parisien, 2018.
- ^ а б в Нацыянальная служба Чэскай рэспублікі
- ^ Montreux Jazz Festival Database
- ^ Памёр Шарль Азнавур — адзін з найпапулярнейшых сьпевакоў ХХ стагодзьдзя
- ^ а б Portrait de S.E. Charles Aznavour (фр.). Embassy of the Republic of Armenia in Switzerland. Архіўная копія ад 30 June 2014 г.
- ^ Biographie Charles Aznavour. Musicme.com. Праверана 2015-08-18 г.
- ^ Biodata. Billetnet.fr. Праверана 1 May 2011 г.
- ^ CHARLES AZNAVOUR - Encyclopædia Universalis. Universalis.fr. Праверана 2015-08-18 г.
- ^ Hovannisian, Richard G. The Armenian Genocide: Cultural and Ethical Legacies. — New Brunswick, N.J.: Transaction Publishers, 2007. — С. 215. — ISBN 9781412835923
- ^ Katz, Ephraim The Film Encyclopedia. — 7th. — New York: HarperCollins. — С. 1653. — ISBN 9780062277114
- ^ Encyclopedia of Music in the 20th Century / Lol Henderson, Lee Stacey. — Hoboken: Taylor and Francis, 2014. — С. 35. — ISBN 1135929467
- ^ Charles Aznavour // December 2008 г. Праверана 10 February 2011 г.
- ^ Aznavour Granted Armenian Citizenship // 26 December 2008 г. Праверана 10 лютага 2014 г.
- ^ French crooner Charles Aznavour granted Armenian citizenship // 27 сьнежня 2008 г.
- ^ Biography for Charles Aznavour. imdb.com. Праверана 29 студзеня 2013 г.
- ^ Biographie de Charles AZNAVOUR. leParisien.fr. Праверана 29 студзеня 2013 г.
- ^ Aznavour: "J'ai été poussé à vivre en Suisse". lematin.ch. Праверана 13 лістапада 2013 г.
Вонкавыя спасылкі
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- Афіцыйная бачына (фр.) (анг.)
- Шарль Азнавур (анг.) на сайце IMDb
- Нарадзіліся 22 траўня
- Нарадзіліся ў 1924 годзе
- Нарадзіліся ў Парыжы
- Памерлі 1 кастрычніка
- Памерлі ў 2018 годзе
- Камандоры францускага Ордэна мастацтваў і літаратуры
- Кавалеры францускага Ордэна літаратуры і мастацтва
- Камандоры ордэна Ганаровага легіёну
- Афіцэры ордэна Ганаровага легіёну
- Кавалеры ордэна Ганаровага легіёну
- Кавалеры ордэна Ўзыходнага сонца
- Францускія мужчыны-музыкі
- Францускія сьпевакі
- Францускія акторы
- Армянская дыяспара
- Армянскія кампазытары
- Шарль Азнавур
- Армянскія апостальскія хрысьціяне
- Камандоры ордэна Кароны (Бэльгія)
- Французы армянскага паходжаньня
- Нацыянальныя героі Армэніі
- Афіцэры Нацыянальнага ордэна Квэбэку
- Афіцэры ордэна Канады
- Афіцэры ордэна Леапольда I
- Кавалеры ордэна Леапольда II
- Пастаянныя прадстаўнікі Армэніі ў ЮНЭСКО
- Пастаянныя прадстаўнікі Армэніі ў ААН
- Шансанье
- Артыстычныя псэўданімы
- Амбасадары Армэніі ў Швайцарыі
- Ганаровыя грамадзяне Ерэвану
- Ляўрэаты прэміі «Сэзар»