Уладзімер Алоўнікаў
Уладзімер Алоўнікаў | |||||||
Дата нараджэньня | 16 студзеня 1919 | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Месца нараджэньня | Бабруйск, Беларуская ССР | ||||||
Дата сьмерці | 31 ліпеня 1996 | ||||||
Месца сьмерці | Менск, Беларусь | ||||||
Месца пахаваньня | |||||||
Грамадзянства | Беларусь | ||||||
Месца вучобы | |||||||
Прафэсія | кампазытар | ||||||
Месца працы | |||||||
Гады дзейнасьці | 1937—1994 | ||||||
Сябра ў | Саюз кампазытараў СССР[d] | ||||||
Жанры | араторыя, кантата, раманс, саната, сымфонія, сюіта | ||||||
Інструмэнты | фартэпіяна | ||||||
Лэйблы | Беларуская акадэмія музыкі | ||||||
Дзеці | Ігар Алоўнікаў[d] | ||||||
Узнагароды | |
Уладзі́мер Уладзі́меравіч Ало́ўнікаў (1919, Бабруйск, цяпер Магілёўская вобласьць, Беларусь — 1996, Менск, Беларусь) — беларускі кампазытар.
Заслужаны дзяяч мастацтваў Беларусі (1957), народны артыст Беларусі (1970), прафэсар (1980)[1]. Бацька піяніста і народнага артыста Ігара Алоўнікава[2]. Матыў ягонай музыкі да песьні «Радзіма мая дарагая» стаў пазыўнымі Беларускага радыё[3].
Жыцьцяпіс
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1940 годзе падчас 1-ы дэкады беларускага мастацтва ў Малой зале Маскоўскай кансэрваторыі выканалі 2 п’есы Алоўнікава для фартэпіяна — «Недагаворанае» і «Прэлюд». У 1940 годзе стаў сябрам Саюзу кампазытараў Беларусі[3]. 22 чэрвеня 1941 году скончыў Беларускую кансэрваторыю па клясах кампазыцыі Васіля Залатарова і фартэпіяна Міхаіла Бергера[2]. Удзельнічаў у Другой сусьветнай вайне. У 1945 годзе ўступіў у Камуністычную партыю Беларусі, дзе з 1966 году абіраўся сябрам Цэнтральнага камітэту. У 1947—1994 гадах выкладаў у Беларускай акадэміі музыкі[1]. У 1955 годзе атрымаў годнасьць заслужанага артыста Беларусі. У 1957 годзе стаў заслужаным дзеячом мастацтваў Беларусі. У 1960—1970-я гады быў дэпутатам Вярхоўнага Савету Беларускай ССР 6—9-га скліканьняў. У 1962—1982 годзе быў рэктарам Беларускай акадэміі музыкі. У 1970-м атрымаў годнасьць народнага артыста Беларусі, а ў 1980-м — годнасьць прафэсара катэдры кампазыцыі. У 1982 годзе быў узнагароджаны залатым мэдалём імя Аляксандрава за вайскова-патрыятрычныя песьні[3].
Творчасьць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У 1937 годзе напісаў п’есу для фартэпіяна «Недагаворанае», у 1938-м — «Маленькую баляду», а ў 1940-м — «Прэлюд» і «Санату». У 1948 годзе стварыў рамансы пра каханьне «І зноў былое ажыло» (на словы Анатоля Астрэйкі), «Ты прыйдзі» (на словы Янкі Купалы) і «Дазволь цябе любіць» (на словы Зьмітрака Бядулі), а ў 1949 годзе на словы Якуба Коласа — эпічныя рамансы «Дуб» і «Лес». У 1948-м таксама напісаў 5 прэлюдыяў для фартэпіяна. У 1948 годзе напісаў да агульнабеларускага конкурсу 1-ю песьню «Разгарэлася зорачка ясная». Пазьней стварыў звыш 40 лірыка-драматычных і эпічных песьняў, у тым ліку «Песьню пра Гараўца» і «Песьню пра Веру Харужую»[3].
Напісаў сымфанічныя творы: паэмы «Партызанская быль» (1952) і «Нарач» (1954), сюіта «Песьні міру» (1958) і араторыя «Партызанскія песьні» (1988). Быў аўтарам камэрна-інструмэнтальнай і вакальнай музыкі, хораў («На Палесьсі гоман, гоман») і рамансаў, а таксама славутых песьняў «Радзіма мая дарагая» (на словы Алеся Бачылы, стала пазыўнымі Беларускага радыё), «Лясная песьня» і «Недзе ў пасёлку». Пісаў музыку для дзяцей, да спэктакляў («Берасьцейская крэпасьць» Кастуся Губарэвіча) і кінафільмаў[1] («Міколка-паравоз», 1957). Таксама жыцьцёвасьцьвярджальнасьцю і лірычнай пранікнёнасьцю вызначаліся яго «Песьня пра Брэсцкую крэпасьць», «Песьня пра Заслонава» і «Песьня аб Менску». Сярод іншага, напісаў кантату для дзяцей «Усім піянэрам таварыш і брат» (1968, на словы Артура Вольскага) памяці Марата Казея, «Урачыстую прэлюдыю» і эскіз «Куранты Берасьцейскай крэпасьці» (1975) для сымфанічнага аркестру, сюіту «На Палесьсі» (1953) і музычную карцінку «Зорка Вэнэра» (1958) для аркестру беларускіх народных інструмэнтаў, а таксама п’есы для фартэпіяна і скрыпкі[2].
Памяць
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]У Бабруйску (Магілёўская вобласьць) імя Ўладзімера Алоўнікава носіць дзіцячая школа мастацтваў № 2[4].
Крыніцы
[рэдагаваць | рэдагаваць крыніцу]- ^ а б в Даты, падзеі, людзі // Зьвязда : газэта. — 16 студзеня 2014. — № 7 (27617). — С. 8. — ISSN 1990-763x.
- ^ а б в Іна Зубрыч. Алоўнікаў Уладзімір Уладзіміравіч // Беларуская энцыкляпэдыя ў 18 тамах / гал.рэд. Генадзь Пашкоў. — Менск: Беларуская энцыкляпэдыя імя Петруся Броўкі, 1996. — Т. 1: А — Аршын. — С. 266. — 552 с. — 10 000 ас. — ISBN 985-11-0036-6
- ^ а б в г Уладзімер Уладзімеравіч Алоўнікаў (Кампазытары) // Беларускі харавы партал, 2021 г. Праверана 27 кастрычніка 2021 г.
- ^ Нэлі Зігуля. Пасьлядоўнікі Алоўнікава // Зьвязда. — 14 красавіка 2014. — № 69 (28179). — С. 3. — ISSN 1990-763x.
Гэта — накід артыкула пра асобу з Беларусі. Вы можаце дапамагчы Вікіпэдыі, пашырыўшы яго. |
- Нарадзіліся 16 студзеня
- Нарадзіліся ў 1919 годзе
- Памерлі 31 ліпеня
- Памерлі ў 1996 годзе
- Пахаваныя на Ўсходніх могілках Менску
- Выпускнікі Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі
- Выкладчыкі Беларускай дзяржаўнай акадэміі музыкі
- Кавалеры ордэна Айчыннай вайны II ступені
- Кавалеры ордэна Працоўнага Чырвонага Сьцягу
- Кавалеры ордэна «Знак Пашаны»
- Узнагароджаныя мэдалём Францішка Скарыны
- Нарадзіліся ў Бабруйску
- Сябры Беларускага саюзу кампазытараў
- Беларускія кінакампазытары
- Сябры Камуністычнай партыі Беларусі
- Заслужаныя дзеячы мастацтваў БССР
- Дэпутаты Вярхоўнага Савету БССР
- Народныя артысты Беларускай ССР
- Памерлі ў Менску